Baxriddinova n. M. Zaripova m. D

Ekologiya fanida «Iktisodiyot ekologiyasiz yashay olmaydi, ekologiya esa iktisodiyotsiz 
yashay olmaydi!» - 
«Ekologiya» va «ekonomika» (iktisodiyot) atamalari bir ildizli yunoncha 
suzlardir. Agar «oykos» - «uy», «ruzgor», «xujalik» ma`nosini anglatsa, «nomos» - «koida», 
«konun» ma`nosini anglatadi. «Ekonomika» - uy, ruzgor, xujalikni boshkarish san`atidir. 
SHuning uchun ekologiya fani iktisodiyot faniga chambarchas boglikdir. 
 
Ekologiyaning maksadi- e
kologiyaning maksadi-ma`lum vaktda va ma`lum joyda kancha 
organizm yashaydi, ularni kachon va kaysi erda va nima uchun uchratish, topish mumkin degan 
savolga javob berishdan iboratdir. ekologiya fani tabiatdagi barcha tirik organizmlar yashab 
turgan muxitni saklab kolish chora-tadbirlarini ishlab chikishga asoslangan. Bu esa ekologik 
bilimga ega bulish bilan chambarchas boglik. SHuning uchun ekologik ta`limsiz va mustaxkam 
ekologik bilimga ega bulmasdan turib, atrof-muxitni muxofaza kilish muammolarini xal kilib 
bulmaydi. Tabiatni muxofaza kilishning nazariy asosi esa ekologiya fanidir.
Ekologiyaning vazifasi -
Ekologiyaning bosh vazifasi populyatsiyalar, turli tsenozlar 
(biotsenoz, biogeotsenoz) va ekosistemalarning xosil bulishi, rivojlanish konuniyatlarini 
aniklash, ularni muxit bilan munosabatlarini tarixiy jarayonda moslashib borish yullarini
yoritishdan iboratdir. Buning uchun bu fan uning barcha bulimlari buyicha xakikiy vokealar 
xakidagi materiallarni tuplash, ularni bir tizimga keltirish va nazariy negizda taxlil kilishi zarur. 
SHuningdek biologik resurslardan tugri foydalanishning ilmiy asoslarini yaratish; insonning 
xujalik faoliyati ta`sirida tabiatda sodir buladigan uzgarishlarni bashorat kilish va insonning 
yashash muxitini saklashdan iboratdir.
Muxit-
Muxit ekologik tushuncha bulib, u tabiiy elementlar va vokealardan tashkil topgan. 
Muxit–organizmlarni urab turgan tabiiy ekologik omillar (xavo, namlik, tuprok, yoruglik va b.) 
ning yigindisidir.
Xar bir organizmning muxiti kuplab organik va anorganik elementlardan, xamda inson 
faoliyatidan kelib chikadigan sun`iy elementlardan tashkil topadi. Muxitning bir elementi 
ma`lum organizm uchun zarur bulsa, ikkinchisining bor yoki yukligi uning uchun axamiyatli 
emas. Masalan, okkuyon uchun butazor va urmonlar ozuka manbai, yashash muxitidir. Lekin u 
yashayotgan joydagi toshlar, yogochlar va tunkalar yirtgichdan kochishda, shamol va 
yomgirlardan saklanishdagina kerak buladi, xolos.