Batafsil bayon etilgan



Download 1,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet31/194
Sana13.01.2022
Hajmi1,65 Mb.
#357446
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   194
Bog'liq
xronologiya va metorologiy

 
19 
kalendarlardan biri 1079-yilda shoir va astronom olim Umar Xayyom tomonidan tuzilgan. Umar 
Xayyom kalendari, Malikshoh tomonidan 1079-yilning 16-martida (bu davrda Yulian kalendari 
bo'yicha  bahorgi  tengkunlik  shu  kunga  to'g'ri  kelardi)  yoki  hijriy  oy  kalendari  bo'yicha  471-
yilning 10-ramazonida qabul qilindi. Bu kalendar Umar Xayyom kalendari deyilishi bilan birga, 
ko'pincha Malikshoh sharafiga Jaloliy kalendari deb ham yuritilgan. 
Umar Xayyom kalendarida kabisa  yillari hisobi  Yulian kalendaridan farq qiladi. Unda 28 
yil  ichida  Yulian  kalendaridagidek  har  to'rtinchi  yili,  keyingisi  o'ttiz  ikkinchi  yilda  emas,  balki 
besh  yil  o'tkazib  o'ttiz  uchinchi  yilda  qo'shiladi.  Demak,  Yulian  kalendari  bo'yicha  32  yilda 
sakkizta kabisa yili bo'lsa, Umar Hayyom kalendarida 33 yilda sakkizta kabisa yili bo'ladi, ya'ni 
365·25 + 366·8=12053 sutka; 12053:33 = 365,2424 sutka. 
Bu esa tropik  yildan 0,0002 sutka ortiq, xolos. Demak, Umar Xayyom kalendarida 4500 yildan 
ortiq vaqtda bir sutka xato kelib chiqadi. Umar Xayyom kalendari Eronda XIX asr o'rtalarigacha 
qo'llanilgan. 
1864-yilda nemis astronomi Derpt universiteti professori I. Medler (1794-1874) tomonidan 
har 128 yilda 31 ta kabisa yildan iborat bo'lgan kalendar tuziladi. Lekin mazkur kalendar loyihasi 
qabul  qilinmagan.  Milutin  Milankovich  (1879-1956)  tomonidan  Yangi  Yulian  kalendari  ham 
tuziladi.  Bu  kalendarda  har  900  yilda  218  kabisa  yili  mavjud  edi.  Kalendarda  40000  yilda  bir 
sutka farq vujudga keladi. 

Download 1,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   194




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish