Batafsil bayon etilgan

 
Mavzu.
 
Mayyalar va slavyan xalqlari kalendarlari
 
Reja:
 
1.  Slavyan xalqlari kalendarlari. 
2.  Mayyalarda yil hisobi. 
Slavyan    xalqlari    kalendarlari.   
Bizgacha    slavyanlar  kalendarlari  haqida  aniq 
ma'iumotlar  yetib  kelmagan  bo'lsa-da,  ular  qadimdan  yilni  fasllarga  ko'ra  hisoblashgani 
to'g‘risida ba'zi ma'lumotlar saqlanib qolgan. Slavyanlarda an‘anaviy urf-odatlarga ko'ra tuzilgan 
kalendarlar asosida amalga oshirganlar.  Bu  bayramlar xristian dinini  qabul  qilinganidan so'ng 
ham  saqlanib  qoldi.  Shunday  bayramlardan  bahorning  kirib  kelishi  bilan  «maslennitsa», 
«kupala»  (Quyoshning  yozgi  tik  turishi  davrida)  «kolyada»  (Quyoshning  qishki  tik  turishi 
davrida)lar nishonlangan. 
XVI-XVII  asrlarda yil  to'rt  faslga   bo'lib  hisoblangan.  25-martdan 24-iyungacha bahor, 
25-iyundan  24-sentabrgacha  yoz,  25-sentabrdan  24-dekabrgacha  kuz,  25-dekabrdan  24-
martgacha  qish  hisoblangan.  Slavyanlar  yillarni  oylarga  bo'lganlar  va  turli  hududlarda  oylarni 
turlicha ataganlar. Bu oy nomlari bugungi kungacha zamonaviy ukrain, belorus tillarda saqlanib 
qolgan.  Mart  -  «berezozol»  qayinning  gullashi,  «sokovik»  (qayinning  sok  qilish  vaqti)  deb 
atalgan.  Aprei  -  «sveten»  (gullash  davri)  deb,  may  -  «traven»  (o'tlarning  ko'm-ko'k  bo'lgan 
davri), iyun - «cherven» (gilosning pishishi). iyul - «lipes» O'o'ka daraxtining gullashi), avgust - 
«serpen»  (o'rim  vaqti).  sentabr  -  «veresen»  (archagulning  gullashi),  oktabr  -  listopad 
(xazonrezgi), noyabr  -  «gruden»  (yerning muzlashi), dekabr  -  «studen»  (ayoz, sovuq),  yanvar  - 
«prosinez» (qishning bulutli kunlaridan so'nggi tiniq osmon), fevral - «lyutiy» (qahraton, sovuq), 
snejen - (qalin qor) deb nomlangan. 
Slavyanlarda  kalendar  yilini  astronomik  yilga  to'g'rilash  maqsadida  o'n      uchinchi   
qo'shimcha  oydan   ham   foydalanilgan.   Qo'shimcha  o'n uchinchi oyni o'n to'qqiz yillik yillik 
siklga  ko'ra  hisoblaganlar.  Ba'zi  vaqtlarda  o'n  uchinchi  oyni  hisoblashda  chalkashliklar  yuzaga 
kelgan. Shuning uchun xalq o'n uch soni (hozirgi kungacha)dan bezib qolgan. 
X  asr  oxirlarida  Rusga  xristian  dini  bilan  birga  Yulian  kalendari  ham  kirib  keldi. 
Shuningdek,  Rusda  birinchi  marta  Rim  kalendari  oy  nomlari  va  yetti  kunlik  haftadan  ham 
foydalanila  boshlandi.  Rusga  xristianlikning  kirib  kelishi  natijasida  Qadimgi  Rus  erasi 
tushunchasi  ham  ishlatila  boshlandi.  Ular  Vizantiya  variantidagi  «dunyoning  paydo  bo'lishi» 

---