Basketbol- atletik sport oyini bolip, ken’ tarqalg’an sport tu’rinin’ biri. Basketbol menen shug’illanip, siz ku’shli tez ha’m shaqqan ha’reket qila alatug’in boliwin’iz, qiyin sha’rayatta da tez ha’m aniq go’zley alatug’in bolasiz

Qarsilas- qarsilas topar oyinshisi.

Oyinshinin’ turisi- paydali turis, oyin ha’reketine en’ jaqsi tayyarliqti ta’miyinleydi. Time-out- inglis tilinen aling’an bolip, jaris qag’iydasina qarap oyinshilar dem aliwina mu’mkin bolg’an waqit.

Fint- inglis tilinen aling’an bolip, aldamshi yaki shalg’itiwshi ha’reket. Fint oyinshinin’ ha’reket jolin ko’rsetiwshi jilan izindey siziq penen belgilenedi.

Fall- inglis tilinen aling’an bolip, basqa topar oyinshisi menen jaqinlasiw waqitinda jol qoyilatug’in qa’te iyteriw, uris bolip esaplanadi. Fall li sebetke top tu’siriw ko’p ma’rteli bolip, bunda qa’te yaki ko’prel topar oyinshilari qarsilaslar menen jaqinlasiw waqitinda boladi; eki ta’repleme folda qa’te eki qarama-qarsi topar oyinshilari ta’repinen bir birine qarsi jol qoyiladi; bilip turip a’melge asirilatug’in fall ko’binshe sebetke top tu’siriw qa’wipi bolg’anda oyinshilar ta’repinen go’zlep a’melge asiriladi. Usinday fall lardi oyin waqitinda asirilg’an texnik qa’teden ajiratiw lazim.

Ja’riyma- atamasi “FALL” so’zinin’ sinonimi sipatinda tez-tez isletiledi.

Topti uslap aliw.
Oyinshi topqa qarsi shig’ip, jen’il uship kiyatirg’an topti iyegi da’rejesinde uslap aliw an’sat boladi. Bunin’ ushin topqa qa’llegen ayaq penen aldig’a bir qa’dem qoyiwi lazim, qollarin topqa tuwri ha’m taldirmay, barmaqlar ken’ ashilg’an halda uzatiladi. Bul waqitta u’lken barmaqlar bir-birine 3-5 sm ge shekem jaqinlastirip jo’neltiriledi ha’m soziladi. Top qol barmaqlarini tiygennen-aq, jen’il bu’giledi ha’m amortizaciya ha’reketi menen ko’kirekke jaqinlastiriladi. Joqaridan uship baratirg’an topti uslawda usi ha’reket penen a’melge asiriladi. Bunda da amortizaciya usili menen uship baratirg’an toptin’ tezligi kemeytiriledi, joqari uslang’an top, a’ste aqirin ko’kirekke jaqinlastiriladi. Top to’mende uship kiyatirg’anda qollar alding’a to’menge soziladi, barmaqlar jayiladi, alaqanlar bolsa biraz alding’a-artqa qaratiladi. Top penen traektoriya boyinsha amortizaciya ha’reketleri: dizege-qaring’a-ko’kirekke amelge asiriladi. On’ ya’ki shepten uship kiyatirg’an topti uslaw bir ayaqti qoyip bejeriledi. Bunin’ ushin qol barmaqlari ken’ jayilip, top ta’repke soziladi. Og’an tiygennen-aq, barmaqlar amortizaciya (jumsatiw) ha’reketin baslaydi ha’m sol waqitta topti uslap alip, oni tartadi. Budan son’ top uzatiw ha’m taslaw ushin qolay bolg’an jag’dayina alinadi.

REJE:

1. 
   Basketbol tariyxi
   
2. 
   Basketbol atamalari
   
3. 
   Oynaw taktikasi