|
Tema: Barkamal shaxs-demokratiyaliq jamiyet tayanshi.
Jobasi;
Barkamal shaxs.
Bárkámal shaxstı qáliplestiriw kategoriyalari.
Ulli ulamalarimizdin’ barkamal shaxs haqqindagi pikirleri.
Barkamal shaxs.
Bárkámal shaxs - bul aqlan hám ruhan jetik, joqarı uqıp hám potencialǵa iye bo- lg’an, ruwxıy bay, jetisken pák, jismonan saglam, nafosatli, jámiyette ozinin ornin tawa alatugin, ǵárezsiz pikir júritetuǵın, erkin, dóretiwshi, ǵayratker, isbilermen, fidoiy shaxs.
Manawiy bárkámal insan h'aqindagi sociallıq-siyasiy qarawlar, filosofiyalıq pikirler tariyxda keshe ǵana payda bolǵan emes. Onıń tariyxıy túbirleri Shıǵıs oyshılları dóretiwshilik, filosofiyalıq táliymatlarına barıp taqaladı. Eń rawajlanǵan demokratiyalıq mámleketler tariyxıy rawajlanıwın úyreniw sonnan dárek beredi, qandayda bir jamiyet, daslep bárkámal áwladtı kamalga jetkizpesten turıp, ullı ózgerislerdi júzege asirmagan. Ǵárezsiz Ózbekstan rawajlanıwınıń táǵdiri, onıń keleshegi xam bunnan tısqarı emes.
Mámleketimiz Prezidenti tárepinen aytilip kelinip atırǵanı sıyaqlı,h'ar qaysı jámiyet, xar qaysı mámleket hám millet qudıreti, onıń tábiyǵıy baylıqları, a’skeriy kúshine h'amda islep shıǵarıw texnologiyalarına baylanıslılıǵı salıstırmalı bolıp tabıladı. Onı birinshi náwbette dúnyaǵa tańitatugun, joqarı mádeniyatlı manawiy bárkámal insanlari bolıp tabıladı. Sebebi, demokratiyalıq jámiyetti tek marifatli, mınawiy bárkámal shaxslar qurıwı múmkin.
Birinshi Prezidenttimiz İslom Karimov Joqarı Kenestıń Birinshi shaqiriq birinshi sessiyasında «Ózbekstannıń siyasiy-sociallıq hám ekonomikalıq perspektivasınıń tiykarǵı principlerı» lekciyasında «Biz saw áwladtı tárbiyalap, kamalga jetkizwimiz kerek. Saw kisi degende tek fizikalıq sawlıqtı emes, bálki shıǵısina etika -ádep hám ulıwmadunyalıq ideyalar ruh'ida kámal tapqan insandi tusiniwimiz kerek», degen pikirleri demokratiyalıq jámiyeti qurıwda bárkámal áwladtti kamalga jetkiziwde strategiyalıq ahiymiyetke ye ekenligi tastıyıqı bolıp tabıladı. Sol orında, bárkámal shaxs túsinigi, onıń demokratiyalıq jámiyetii qurıw daǵı ornı máselesin tah'lil etiw zarur ah'amiyetge iye esaplanadı.
Albette, bul Shıǵıstıń ullı oqımıslıları dóretpelerinde kámal insan máselesi turaqlı túrde úlken orın alıp kelgenligi hám olardı tınıshsız qılıwlıǵına h'am izleniwine baylanisli emes. Bul mashqalaǵa óz munasábetin bildirgen El basshısımız sonday deydi: «Áyyemgi babalarımız kámal insan h'aqida pútkil bir ah'loqiy talaplar kompleksin, zamanagóy tilde aytsaq, shıǵıstia etika kodeksin islep shıqqanlar. Kámal insan degende, biz aldın, sanasın joqarı, ǵárezsiz pikirlay alatin, turpayı menen ózgelerge ibrat bolatuǵın, bilimli, marifatli kisilerdi túsinemiz. Sanalı, bilimli adamdı aldı-qashdi gápler menen aldab bolmaydı. Ol h'ar bir zattı aqıl, logika tárezisine salıp kóredi. Óz pikiri-o'yi, juwmaǵın logika tiykarında qurǵan kisi, jetuk adam boladı». Áne sonday bárkámal, jetuk insanlardı tárbiyalap,kamalga jetkiziw ǵárezsizligimizdi bekkemlew, onı kóz-qarashig'inday saqlap abaylaw talap -mútájligi menen baylanıslı bolǵan obiektiv rawajlanıw zárúrshiligi bolıp tabıladı.
Ruwxıy bárkámal insan húrmet-shuxrat, hámel, materiallıq baylıq ketidan quvmaydi, qıyınshılıqlarǵa dus kelip qaddi bukilmaydi, geyde uyımlastırılǵan jalalar onıń ruhini sindira almaydı.
Shaxs ruwxıylıqın qáliplestiriwde álbette jámiyet turmısında shańaraqtıń, ata-ananıń ornı kútá úlken. Ata-ana perzentinen hesh nárseni ayamaydi. Ata-ananı qádirlew, olardıń beminnet,olshewlersiz xızmetlerin qádirlew, olarǵa bir ómir sadıq qalıw, duwaların alıw biz perzentlerdin minneti. Bul milliy qádiriyatlarimizning eń zárúrli talaplarınan biri bolıp tabıladı. Ullı babamız Alisher Navaiy aytqanları sıyaqlı : “Bul ekewine birdey xızmet et, xızmetiń qansha artıq bolsada sonda da kem dep bil, atang aldında basındi qurban etip, anań bası ushın pútkil denendi sadaqa qilsang arzıydı. Eki dúnyań abad bolıwın qáleseń, sol ekewiniń razılıǵın al. Túnde-ol nur berip turadi, birin ay, ekinshisin quyash dep bil, hámme xızmetin ádep menen atqar, olardın sizgan sızıǵınan chiqpa”. Bul sózlerdiń qanshelli tuwrı aytılǵanın turmıstıń ózi neshe ásirlerden berli kórsetip kelip atır. Lekin házirgi kúnde birpara jaslarımızda úlkenlerdi húrmet qılıw juwapkerligi azayıp baratırǵan sıyaqlı. Biz álbette olardı tuwrı jolǵa baslawımız zárúr. Zera, keleshek biz jaslardin qolında. Bunday juwapkerli wazıypanı orınlaw álbette biz oqıtıwshılarǵa joqarı juwapkershilik sezimin júkleydi. Bul sıyaqlı juwapkershilikti biz jaslarımızdıń sanasına da tuwrı sıńırıwımız kerek.
Do'stlaringiz bilan baham: |
