Барча фан ўқитувчилари Тингловчилар

 
 
 
 
 
 
 
 
Ўрганиш ↓
 
 
 
фаолияти ↓ 
 
босқичлари ↓ 
 
 
Асос

тамойиллари
 
 
 
 
 
 
Қўлланиладиган
ўқитиш усуллари
 
Асрлар
III
-педагогик 
технологияси 
фанининг 
шаклланиши 
II-
педаго 
гиканинг фан 
сифатида 
шаклланиши 
I
–педагог таж-
рибасига 
асосланган 
гуруҳ машғ-
улотларини 
шаклланиши 
Ф
анн
ин
г 
да
ра
жа
си
 
I 
 
II 
 
III 

XVII 
XX 
1.1-расм. Педагогика фаннинг шаклланишини ва ривожланишнинг босқичлари блок-схемаси 
 

---

25 
XX асрнинг иккинчи ярмидаги илмий-техник тараққиѐт жадаллашувининг 
беқиѐс ва юқори талабларига жавоб берадиган педагогик технологиянинг пайдо 
бўлиши ҳам шу қонуниятга бўйсунади. 
Жамият ва таълимнинг ривожи – бу иккиси ягоналашган тизим бўлиб, уни 
«жамият-таълим» тизими сифатида тасвирлаш мумкин. Бу тизим ишлаб 
чиқариш усули, ўқитиш воситалари ва ўқитиш тизими омиллари билан 
белгиланади. (1.2-расм) 
 
 
 
 
 
 
1.2-расм. «Педагогик технология» фанининг вужудга келиш объективлиги 
 
 
 
 
I 
Вербал ўқитиш 
II 
Кўргазмали ўқитиш 
III 
Фаолият ѐндашуви 
асосида ўқитиш 
I 
Ёдлашга йўналтирилган 
ва бадан 
жазоланишидан 
фойдаланиладиган 
ўқитиш усуллари 
II 
Авторитар ўқитиш 
технологиясига асосланган 
синф-дарс тизими 
III 
Шахсга йўналтирилган 
ўқитиш 
технологиялари 
«ЖАМИЯТ – ТАЪЛИМ» ТИЗИМИНИНГ РИВОЖЛАНИШ БОСҚИЧЛАРИ 
Ишлаб
чиқариш учун 
Ўқитиш воситалари 
Ўқитиш
тизими 
Мануфактура ишлаб 
чиқариш
С
ўз
Педагог қобилиятига ва 
тажрибасига асосланган 
индивидуал гуруҳ 
Индустриал ишлаб 
чиқариш
Дарслик
«Педагогика»нинг фан 
сифатида ва синф дарс 
оммавий ўқитишнинг 
шакланиши
Ақлий меҳнат 
автоматлаштирилган 
автоматик ишлаб 
чиқариш
Компьютер воситалари, 
телекоммуникацион 
тизимлар
Педагогик 
технологияларга 
асосланган индивидуал-
гуруҳ 
Фан, таълим – жамиятниннг ишлаб чиқарувчи кучи

---

26 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1.1-расм. Педагогика фаннинг шаклланишини ва ривожланишнинг босқичлари 
блок-схемаси 
Ушбу расмда ХХ асрнинг иккинчи ярмида «Педагогик технология»нинг 
фан сифатида вужудга келиши ва унинг асосий ривожланиш босқичлари, 
ўқитиш тизимининг ривожланиш объективлиги яққол акс эттирилган. 
Замонавий ривожланиш, фан жамиятнинг бевосита ишлаб чиқариш кучига 
айланганлиги билан белгиланади. 
Шу билан бирга, педагогик технологиянинг пайдо бўлиши, педагог 
фаолияти ҳам, бошқа ишлаб чиқариш фаолиятларидек, фаолият тури эканлиги 
билан боғлиқдир. Педагогик технология атамаси, ҳали стандартлаштирилмаган, 
шунинг учун унинг анчагина таърифлари мавжуд. Мисол тариқасида педагогик 
технология (ПТ) нинг бир неча таърифларини келтирамиз.