setdefault() metodi lug’atda kalit bo’lsa, kalit qiymatini beradi. Agar kalit bo’lmasa, lug’atga kalitni qiymati bilan joylashtiradi.
saxs = {'ismi': 'Axmad', 'familiyasi': 'Valiyev', 'yoshi': 20}
ismi = saxs.setdefault('ismi')
print('saxs = ',saxs)
print('ismi = ',ismi)
Natija:
saxs = {'ismi': 'Axmad', 'familiyasi': 'Valiyev', 'yoshi': 20}
ismi = Axmad
Lug’at metodlari
Metodlar
|
Vazifasi
|
clear()
|
Lug’atdagi barcha elementlarni o’chiradi
|
copy()
|
Lug’at nusxasini yaratadi
|
fromkeys()
|
Ko’rsatilgan kalit va qiymatlarga ko’ra lug’atni chiqaradi
|
get()
|
Kalitga ko’ra qiymatni beradi
|
items()
|
Kalit so’zlar va ularning mos elementlar ro’yxatini beradi
|
keys()
|
Lug’atdagi kalitlar ro’yxatini beradi
|
pop()
|
Kalit so’zlar asosida elementni o’chiradi
|
popitem()
|
Oxirgi kalit va uning qiymatini o’chiradi
|
setdefault()
|
Kalit bo’yicha qiymatini chiqaradi. Lug’atda kalit so’zi bo’lmasa, uni lug’atga ko’rsatilgan qiymati bo’yicha qo’shadi yoki None
|
update()
|
Kalit va uning qiymatini qo’shgan holda lug’atni yangilaydi
|
values()
|
Lug’atdagi barcha qiymatlarni beradi
|
FUNKSIYALAR
Dasturlashda shunday holatlar kuzatiladiki, unda dasturning turli joylarida mazmuni jixatidan bir xil algoritmni bajarishga to’g’ri keladiki, u mustaqil qiymatga ega, ya’ni yechilayotgan asosiy masalaning biror bir qism masalasini yechishga mo’ljallangan, masalan ikkita natural sonning eng katta umumiy bo’luvchisini topish, vektorning komponentalarini o’sish yoki kamayish ko’rinishda tartiblash va boshqa masalalar.
Agar bu xususiy algoritm hajm jixatidan katta va murakkab bo’lsa, u holda bu algoritmni har safar qayta yozish dasturni murakkablashtirish bilan bir qatorda uni yozish jarayonida grammatik xatolarga yo’l qo’yish ehtimolini oshiradi. Yuqoridagi kamchiliklarni oldini olish maqsadida, hamda uning ixchamligini va tushunarli ko’rinishini ta’minlash uchun Python tili har qanday xususiy algoritmni asosiy dastur matnidan ajratib, uni mustaqil dastur ob’ekti ko’rinishda, faqat bir marta yozish imkonini beradi. Bu dastur ob’ekti funksiya deyiladi.
Avvalgi mavzularda biz bir qator standart yoki biror kutubxonaga tegishli bo’lgan funksiyalardan foydalandik. Funksiya deganda funksiyaning qiymati deb ataluvchi qiymatni funksiyani argumenti deb ataluvchi boshqa bir qiymat bilan bog’likligi tushuniladi.
Algoritmik tillarda esa shunday funksiyalar qaraladiki, ular uchun funksiyaning qiymatini aniqlovchi algoritm berilishi mumkin bo’ladi.
Boshqa dasturlash tillaridagi kabi Python tilida ham foydalanuvchi tomonidan funksiyalar yaratish va dastur kodining ixtiyoriy joyida foydalanish mumkin. Ya’ni dasturlash tili kutubxonalarida mavjud bo’lmagan, foydalanuvchi uchun zarur bo’lgan u yoki bu ko’rinishdagi funksiyalar yaratish imkoni mavjud.
Shunday qilib, foydalanuvchi tomonidan yaratilgan funksiyalar dastur kodining yozilishini, o’qilishini soddalasshtiradi, tuziladigan dastur mazmunidan kelib chiqqan holda bir necha bor ishlatiladigan funksiyalarni foydalanuvchi o’ziga moslab tuzish imkonini beradi.
Python tilida funksiya def kalit so’zi, funksiya nomi va undan keyin kichik qavslar ichida vergul bilan ajratilgan ba’zi parametrlar bilan aniqlanadi. Bu parametrlarga qiymatlar berish funksiya ichida ko’rsatilgan nomlari orqali amalga oshirish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |