Bank hisobi va audit

i. 
-Bosh kitob valyuta bo
ʻyicha:   
Debet  16102840  -  «Bosh  bank/filiallardan  olinadigan  mablag
ʻ
lar  -  Naqdsiz 
pullar» yoki 22203840 - «Bosh bank/filiallarga to
ʻ
lanadigan mablag
ʻ
lar - Naqdsiz 
pullar»,  
Kredit17101840 - «Valyuta pozitsiyasi hisobvaraqlari» hisobvarag
ʻ
i. 
-Bosh kitob milliy so
ʻm boʻyicha: 
Debet 17101000 - «Valyuta pozitsiyasi hisobvaraqlari» 
Kredit  16102000  —  «Bosh  bank/filiallardan  olinadigan  mablag
ʻ
lar  — 
Naqdsiz 
pullar»  yoki  22203000  —  «Bosh  bank/filiallarga  to
ʻ
lanadigan  mablag
ʻ
lar  — 
Naqdsiz pullar» hisobvarag
ʻ
i. 
-Bosh kitob milliy so
ʻm boʻyicha: 
Debet  22203000  —  «Bosh  bank/filiallarga  to
ʻ
lanadigan  mablag
ʻ
lar  — 
Naqdsiz pullar» — ATIB “Ipak yo
ʻ
li”, 
Kredit16102000 — «Bosh bank/filiallardan olinadigan mablag
ʻ
lar — Naqdsiz 
pullar» hisobvarag
ʻ
i. — ATIB “Ipak yo
ʻ
li” Chilonzor filiali; 
g) ATIB “Ipak yo
ʻli” Chilonzor filialida: 
-Bosh kitob valyuta bo
ʻyicha: 
Debet 17101840- «Valyuta pozitsiyasi hisobvaraqlari», 
Kredit16102840-  «Bosh  bank/filiallardan  olinadigan  mablag
ʻ
lar  —  Naqdsiz 
pullar»  yoki  22203VVV  —  «Bosh  bank/filiallarga  to
ʻ
lanadigan  mablag
ʻ
lar  — 
Naqdsiz pullar» hisobvarag
ʻ
i. 
-Bosh kitob milliy so
ʻm boʻyicha: 
Debet  16102000  —  «Bosh  bank/filiallardan  olinadigan  mablag
ʻ
lar  — 
Naqdsiz pullar»  
yoki 22203000 — «Bosh bank/filiallarga to
ʻ
lanadigan mablag
ʻ
lar — Naqdsiz 
pullar», 
Kredit17101000 — «Valyuta pozitsiyasi” hisobvarag
ʻ
i. 
ATIB  “Ipak  yo
ʻli”(Bosh  bank)  chet  el  valyutasidagi  vakillik  hisobvaragʻida 
yetarli miqdorda mablag
ʻ mavjud boʻlmagan taqdirda, Chilonzor filialidan olingan 
elektron  xabarnomaga  javoban  sotib  olingan  naqd  chet  el  valyutasini  filial 
joylashgan  tumandagi  (shahardagi)  yoki  viloyatdagi  bank-agentning  filialiga 
jo
ʻnatish  toʻgʻrisida  zudlik  bilan  elektron  topshiriq  yuborishi  lozim.  Bosh  bank 
elektron  topshiriqni  tasarrufidagi  filialidan  elektron  xabarnomani  operatsion  kun 
yopilmasdan  olgan  bo
ʻlsa,  shu  kunning  oʻzida,  agar  shu  kunning  oʻzida  yuborish 
imkoniyati bo
ʻlmasa keyingi operatsion kun ochilishi bilan yuborishi talab etiladi. 
ATIB “Ipak yo
ʻli”(Bosh bank) dan elektron topshiriqni olgan Chilonzor filiali 
sotib  olingan  naqd  chet  el  valyutasini  bank-agent  filialiga  jo
ʻnatish  maqsadida 
inkassatsiya xizmatiga farmoyish berish uchun Markaziy bankning HBB Emissiya-

---

 
217 
 
kassa  operatsiyalari  boshqarmasiga  buyurtma  bilan  murojaat  qiladi.  Markaziy 
bankning  HBB  naqd  chet  el  valyutani  bank-agentga  jo
ʻnatish  uchun  buyurtma 
bergan Chilonzor filialidan qimmatliklarni olib, bank-agentga yetkazish to
ʻgʻrisida 
belgilangan  tartibda  farmoyish  tayyorlab,  inkassatsiya  xizmati  tomonidan  o
ʻz 
vaqtida ijrosini ta
ʼminlaydi va buxgalteriya hisobida quyidagicha rasmiylashtiradi: 
a)  ATIB  “Ipak  yo
ʻli”  Chilonzor  filiali  chet  el  valyutasini  bank-agentning 
filialiga jo
ʻnatganda (Bosh kitob valyuta boʻyicha): 
Debet 10109840 - «Yo
ʻ
ldagi naqd pullar va boshqa to
ʻ
lov hujjatlari», 
Kredit10101840 - «Aylanma kassadagi naqd pullar» hisobvarag
ʻ
i. 
b)  Chet  el  valyutasi  bank-agentning  filialiga  kelib  tushganda  (Bosh  kitob 
valyuta bo
ʻyicha): 
Debet 10101840 - «Aylanma kassadagi naqd pullar», 
Kredit 22203840 - «Bosh bank/filiallarga to
ʻ
lanadigan mablag
ʻ
lar — Naqdsiz 
pullar» hisobvarag
ʻ
i. 
v)  Bank-agent  filialidan  olingan  chet  el  valyutasi  kelib  tushganligi 
to
ʻgʻrisidagi xabarnomaga asosan Chilonzor filialida (Bosh kitob valyuta boʻyicha): 
Debet 16102840 - «Bosh bank/filiallardan olinadigan mablag
ʻ
lar — Naqdsiz 
pullar», 
Kredit  10109  840-    «Yo
ʻ
ldagi  naqd  pullar  va  boshqa  to
ʻ
lov  hujjatlari» 
hisobvarag
ʻ
i. 
Bank-agent filiali naqd chet el valyutani qabul qilib olishi bilan o
ʻzining Bosh 
bankiga  shuncha  miqdordagi  (belgilangan  tarif  bo
ʻyicha  xizmat  haqini  chegirib 
qolgan  holda)  chet  el  valyutadagi  vakillik  hisobvarag
ʻidan  mablagʻlarni  naqdsiz 
ko
ʻrinishda naqd chet el valyutasini yuborgan Chilonzor filiali Bosh bankining chet 
el  valyutadagi  vakillik  hisobvarag
ʻiga oʻtkazib berishi haqida elektron xabarnoma 
yuboradi. Bank-agentning Bosh banki tomonidan naqd chet el valyutasini jo
ʻnatgan 
ATIB  “Ipak  yo
ʻli”  (Bosh  bank)  ning  chet  el  valyutadagi  vakillik  hisobvaragʻiga 
mablag
ʻlarni  oʻtkazib  berganda  quyidagi  buxgalteriya  oʻtkazmalari  amalga 
oshiriladi: 
a) Bank-agentning Bosh bankida (Bosh kitob valyuta bo
ʻyicha): 
Debet  16102840  -  «Bosh  bank/filiallardan  olinadigan  mablag
ʻ
lar  -  Naqdsiz 
pullar», 
Kredit10301840  -  «Markaziy  bankdagi  vakillik  hisobvarag
ʻ
i  -  Nostro»  yoki 
10501840 - «Boshqa banklardagi vakillik hisobvaraqlari - Nostro» hisobvarag
ʻ
i. 
b) ATIB “Ipak yo
ʻli” da (Bosh kitob valyuta boʻyicha): 
Debet  10301840  -  «Markaziy  bankdagi  vakillik  hisobvarag
ʻ
i  -  Nostro»  yoki 
10501840 -«Boshqa banklardagi vakillik hisobvaraqlari - Nostro» 
Kredit 22203840  - «Bosh bank/filiallarga  to
ʻ
lanadigan  mablag
ʻ
lar -  Naqdsiz 
pullar» hisobvarag
ʻi. 
Chilonzor  filiali  tomonidan  bank-agentga  yuborilgan  naqd  chet  el  valyuta 
uchun  naqdsiz  ko
ʻrinishda  chet  el  valyutadagi  mablagʻlarni  olgan  ATIB  “Ipak 
yo
ʻli”(  Bosh  bank)  ushbu  mablagʻlarni  belgilangan  tartibda  olingan  madad  puli 
uchun  hisob-kitoblarni  amalga  oshirishga  yo
ʻnaltirishi  lozim.  Chilonzor  filiali 
HKKMdan  olgan  madad  puli  uchun  mablag
ʻlarni  naqd  pulsiz  oʻtkazib  beradi  va 

---

 
218 
 
bunda quyidagi buxgalteriya o
ʻtkazmasi amalga oshiriladi (Bosh kitob milliy soʻm 
bo
ʻyicha): 
Debet 29896000 — «Boshqa majburiyatlar» — ATIB “Ipak yo
ʻ
li” Chilonzor 
filiali,  
Kredit  19997000  —  «Boshqa  akreditivlar»  —  Markaziy  bankning  HBB 
HKKM. 
Chilonzor filiali tomonidan chet el valyutasini xarid qilish uchun ishlatilmay 
qolgan  madad  puli,  agar  u  bo
ʻyicha toʻliq hisob-kitob amalga oshirilmagan boʻlsa 
va  ushbu  madad  puliga  ehtiyoj  bo
ʻlmasa  uch  kun  muddat  ichida  Markaziy 
bankning  HBBga inkassatsiya  xizmati orqali  qaytarilishi shart. Chilonzor  filialida 
ishlatilmay  qolgan  madad  puliga  kelgusida  ehtiyoji  mavjud  bo
ʻlsa,  bu  haqda 
Markaziy bankning HBBga ushbu pullarning butligini va faqat belgilangan maqsad 
uchun yo
ʻnaltirilishini taʼminlash boʻyicha kafolat xati bilan murojaat qilishi lozim.  
Unda  yana  qo
ʻshimcha  madad  puliga  ehtiyoj  mavjud  boʻlsa,  belgilangan  tartibda 
madad puli berish to
ʻgʻrisida Markaziy bankning HBBga buyurtma beradi.