Balalarda juqpali kesellikler

II-ekspert qag’az

Tu’sinikler	Mazmunı
Meningokokk infektsiyasi.	Túrli kóriniste bolatuģın juqpalı kesellik.
Qozg’atıwshısı	Kesellikti qozģatıwshı meningokokk bolıp tabıladı. Meningokokklı infekciyalar 1887 jılda birinshi márte anıqlanģan.
Epidemiologiyası	Hawa tamshı jolları arqalı juģadı. Keselliklerdi tarqatıwshı tiykarģı sebepshisi bakteriya tasıwshılar. Kesellik qıs hám báhár aylarında kóbirek ushırasadi.
Klinikası	Keselliktiń jasırın dáwiri 2-3 kún. Meningokokklı infekciyanıń jergilikli hám tarmaq túrleri bar. Jergilikli túrlerinde meningokokklı nazofaringit kiredi. Birinshisinde hesh qanday klinikalıq belgiler bolmaydı.
H Mantu sınamasın ótkeriw hám bahalaw. Tuberkulin menen diagnoz qoyıwǵa ruxsat-hújjeti bolǵan meditsina miyirbiykesi steril tuberkulin shpritsına tuberkulin PPD-L den 0,2 (eki doza) aladı. Bilektiń ishki tárepiki terisin spirt penen artıp iyneniń kesik ushın joqarıǵa qaratqan halda qolǵa parallel ráwishte teri arasına kirgiziledi hám ushın joqarı kóterip iyneniń kesigi teri arasına kirgenge shekem suǵıladı. Bunda iyneniń ushı teri qatlamın kóterip bórtip turǵanlıǵı kórinip turadı. Tuberkulin shpirtstiń 0,1 ml dárejesinde, yaǵnıy bir dozada jiberiliwi kerek. Tuberkulin jiberiw qaǵıydası durıs saqlanǵanda bilekte limon qabıǵına uqsas aqshıl kishkeneg`ana qattıraq infiltrat payda boladı Mantu sınaması aradan 48-72 saat ótkennen keyin infiltrattıń tınıq (reńsiz) mm degi sızǵısh penen ólshep bahalanadı. İnfiltrattıń razmerin mm kóndeleńine (bilek oǵına salıstırma) ólshenedi. Alınǵan nátiyje profilaktik emlewler kórsetiletuǵın 063 fomasına jazıp qoyıladı. a’mshiralıq ku’tim	Nawqastı tınıshlandırıw maqsetinde promedol, aminazin, dimedrol aralaspasınan kúnine 2-3 ret bulshıq yet arasına jiberiledi. Basqa dáriler zárúr bolģan jaģdaylarda qollanıladı. Awqat juta almaģanda zond arqalı jasalma awqatlandırıladı

OPV vaktsinasin jberiw texnikasi.

Vaktsina jiberiw texnikasi ha’m jeri:kerekli bolgan vaktsina tamshilari awizg’a tamiziladi yaki kishi bolek qandga tamizilip, balag’a jediriw kerek boladi.Bunda vaktsinanin’ jag’imsiz damin bala sezbeydi.Bunday emlew usuli qiyinshiliq tuwdirmaydi, biraq ayirim kemshiliklerge iye, dozalardi aniq beriwde qateliklerge jol qoyiliwi mumkin yaki ishekler sistemasinan soriliwi qiyin boliwi mumkin.
Tuberkulyozg’a qarsi BSJ vaktsinasin jiberiw texnikasi.
Vaktsina jiberiw texnikasi ha’m jeri:a’dette teri astina vaktsina jelke boliminin’ ushten bir bolimine yaki bilek bolimi terisine qilinadi.Inyektsiya otkiziw ushin arnawli jin’ishke iyneli shpris jardeminde qollarga parallel rawishte jiberiledi.Protseduranin’ tuwri qilingani teride aq ren’ payda bolg’aninan bilip aliw mumkin, inyektsiya dawaminda payda bola baslaydi.