Bajardi: Nasvaliyeva G. Tekshirdi: Rabbimov I. Samarqand -2019 Mavzu

Samarqand Davlat Universiteti Amaliy matematika va informatika fakulteti Informatika o’qitish metodikasi yo’nalishi

Interaktiv dasturiy vositalar yaratish texnalogiyasi fanidan



4-Laboratoriya ishi


Bajardi: Nasvaliyeva G.

Tekshirdi: Rabbimov I.

Samarqand -2019

Mavzu: Obyektga yo’naltirilgan dasturlash texnologiyasi asosida interaktiv dasturiy ta’minot yaratish. Dasturiy ta’minotni testlash va hujjatlashtirish . Dasturiy ta’minotni sifatini baholash.
Reja:

Laborotoriya ishining maqsadi

1.Nazariy qisim

2.Amaliy qisim

2.1.Masalaning qo’yilishi

2.2 Masalani yechish

Xulosa

Adabiyotlar

Ishining maqsadi: Obyektga yo’naltirilgan dasturlash texnologiyasi asosida interaktiv dasturiy ta’minot yaratishni TreeView dasturiy ta’minotni testlash va hujjatlashtirishni o’rganish.

Nazariy qisim

Obyektga mo’ljallangan yondoshuv dasturiy sistemalarni dasturlash tiliga bog’liq bo’lmagan holda yaratishda modellardan sistematik foydalanishga asoslangan. Har bir model uning o’zi aks ettirayotgan predmetning hama xususiyatlarini ifodalay olmaydi, u faqat ba’zi juda muhim belgilarini ifodalaydi. Demak, model o’zi aks ettirayotgan predmetga nisbatan ancha sodda bo’ladi. Bizga shu narsa muhimki model endi formal konstruktsiya hisoblanadi: modellarning formalligi esa ular orasidagi formal bog’lanishlarni aniqlashni va ular orasida formal operatsiyalar bajarishni ta’minlaydi. Bu ish modellarni ishlab chiqishni va o’rganishni hamda komptyuterda realizatsiya qilishni osonlashtiradi. Xususan esa, modellarning formal xarakteri yaratilayotgshan dasturning formal modelini olishni ta’minlaydi.

Shunday qilib, obyektga mo’ljallangan yondoshuv quyidagi murakkab muammolarni hal qilishda ishlatiladi:

• 
  dasturiy ta’minotning murakkabligini pasaytiradi;
  
• 
  dasturiy ta’minotning ishonchliligini oshiradi;
  
• 
  dasturiy ta’minotning a’lohida komponentalarni modifikatsiya qilishni osonlashtiradi;
  
• 
  a’lohida komponentalardan qayta foydalanishni ta’minlaydi.
  

Obyektga mo’ljallangan yondoshuvning sistemali qo’llanilishi yaxshi strukturalangan, ishlatishda barqaror bo’lgan, oson modifikatsiya qilinuvchi dasturiy sistemalarni yaratish imkoniyatini yaratadi. Aynan ana shu imkoniyatlar dasturchilarni obyektga mo’ljallangan yondoshuvdan foydalanishga juda ham qiziqtirmoqda. Obyektga mo’ljallangan yondoshuvli dasturlash hozirgi vaqtda eng tez rivojlanayotgan dastur yozish texnologiyasi hisoblanadi. Obyektga mo’ljallangan yondoshuv ikkita qismga bo’linadi:

• 
  Obyektga mo’ljallangan dasturlash yaratish.
  
• 
  Obyektga mo’ljallangan dasturlash tillariga.
  

1. Testlash vositalari

Dasturni testlash jarayonida muxum shartlardan biri shuki dasturlashga qancha vaqt sarf bo’lgan bo’lsa testlashga xam shuncha vaqt ajratish kerak.CHunki dasturlashda rejalashtirish ishlariga intilish (tendentsiyasi) mavjud bo’lib, shuning uchun barcha loyxalarni muddatlarini buzgan xolda bajarilishini tushinish mumkin. Bu esa ishlab chiqishga, kodlashga, sozlashga va dasturni testlashga aloxida vaqtlar ajratishni va biron bir jarayonni bajarish vaqtini biror xaftaga surilsa, qolgan etaplarni bajarish mudatlari xam surilishi mumkin.

Test o’tkazish bosqichlari:

1. Normal sharoitda tekshirish.

2. Ekstremal sharoitda tekshirish.

3. Favqulot xolatlarda tekshirish.

Normal sharoitda tekshirish.

Programmani ishlash sharoitidan chiqgan xolda olingan qiymatlar asosida tekshirish. Programma normal sharoitda to’gri qiymatlar chiqarishini ko’rsatish kerak.

Dasturiy vositalarni yaratish jarayonida ishlatiladigan va yangi yaratiladigan hujjatlar

Dasturiy vositalarni yaratish jarayonida kuplab xilma xil hujjatlar yaratiladi va ishlatiladi . Bu hujjatlar DV ni ishlab chiquvchilar orasidagi axborot almashuvni ta’minlaydi, ular DV ni ishlab chiqishni boshqarish uchun xam ishlatiladi. Bu hujjatlarni yaratish uchun DV ga ajratilgan xarajatlarning ancha qismi ajratiladi.

Bu hujjatlarni ikki guruxga bo’lish mumkin [13.1]:

• 
  DV ni yaratishni boshqarish hujjatlari .
  
• 
  DV tarkibiga kiruvchi hujjatlar.
  

DV ni yaratishni boshqarish hujjatlari DV ni ishlab chiqish jarayonini boshqaradi va protokollashtiradi, ular DV ni ishlab chiquvchilar orasidagi ish munosobatlarini o’rnatadi. Bunday hujjatlarga quyidagilar kiradi [13.1]:

• 
  Rejalar, baxolashlar, jadvallar.Bu hujjatlar menedjerlar tomonidan DV ni yaratish jarayonini boshqarish va prognozlashni boshqarish uchun ishlatiladi. yaratiladi
  
• 
  DV ni ishlab chiqishda foydalanilgan resurslar xaqidagi xisobotlar .Ular menedjerlar tomonidan yaratiladi. Standartlar. Bu hujjatlar DV ni yaratuvchilarga uni yaratishda qanday printsiplarga, qoidalarga, kelishuvlarga asoslanishini ta’minlaydi. Standartlar xalqaro va milliy bo’lishlari mumkin.
  
• 
  Ishchi hujjatlar. Bu DV ni yaratuvchilar orasidagi asosiy texnik boglovchi hujjat xisoblanadi. Bu hujjatlarda DV ni yaratishda xosil bo’lgan goyalar va muammolarni aks ettiradi xamda foydalanilgan strategiyalar va yondoshishlar ni tavsiflashlardan iborat bo’ladi.
  
• 
  Eslatmalar va yozishmalar. Bu hujjatlar DV ni yaratuvchilar bilan menedjerlar orasidagi xilma xil munosobatlarni aks ettiradi.
  

DV tarkibiga kiruvchi hujjatlari (software product documentation), DV programmalarini foydalanuvchi tomonidan ishlatilishini tavsiflaydi . Bu hujjatlar na faqat DV ning ishlatilishida, balki DV yaratilishida xam ishlatiladi.

Bu xildagi hujjatlar xar xil maqsadli ikki komplektga bo’linishadi:

• 
  Foydalanuvchi hujjatlari .
  

• 
  DV ni asoslavchi hujjatlar .
  

Amaliy qism

Masalani qo’yilishi:Tasvir bo’lagini ajratib olishning boshqa usullari. Tasvirlarni kadrlash va ularda shakil almashtirish amallarini bajarish.

Masalani yechilishi: : Delphe dasturida ushbu masalani yechish uchun bizga quyidagi kompanentalar kerak bo’ladi: 1 ta TreeView va 1 ta Web Browser komponentalaridan foydalanamiz.Bu komponentalarni Delphe oynasiga joylashtiramiz.Bu komponentalarni joylashtirganimiz.

Amaliy qisim