Bajardi: mm-70 guruhi talabasi L. Mamasharipov Ilmiy rahbar

3
-rasm. Davlatning maqsadli fondlarining afzalliklari.⁶

Byudjetdan tashqari jamg‘armalar har doim ham davlatga tegishli bo‘lmaydi. Jamiyatning taraqqiyoti, ijtimoiy-iqtisodiy va ma’naviy ehtiyojlarni kengayishi jamiyat a’zolarining turli xil, kengayib borayotgan qiziqishlarini qondirishga maqsad qilib qo‘yilgan nodavlat byudjetdan tashqari jamg‘armalarning rivojlanishiga turtki bo‘ldi.Byudjetdan tashqari jamg‘armalarni quyidagi xususiyatlar bo‘yicha tasniflash mumkin mumkin (3-rasm)

4-rasm. Byudjetdan tashqari jamg‘armalarning tasniflanishi⁷

Mablag‘lar sarflanishining maqsadli yo‘naltirilishiga ko‘ra, byudjetdan tashqari jamg‘armalar ijtimoiy, iqtisodiy, ekologik va boshqa jamg‘armalarga ajratiladi. Ijtimoiy ahamiyatdagi jamg‘armalar davlat organlariga faol ijtimoiy siyosatni yuritishga ko‘mak beradi.Ushbu jamg‘armalarni shakllantirishda, asosan, sug‘urta qilingan shaxslarning sug‘urta badallaridan, tadbirkorlarning sug‘urta badallaridan, subsidiyalar va davlatning foizsiz ssudalaridan foydalaniladi.

Davlat maqsadli jamg‘armalari ham har qanday pul mablag’lari jamg‘armasi singari so’zsiz moliyaviy munosabatlar tizimiga kiradi va muayyan moliyaviy mazmunga ega bo’ladi. Davlat maqsadli jamg‘armalarining daromadlarini bozor tamoyillari asosidagina emas, balki mazkur jamiyat uchun eng maqbul bo’lgan ijtimoiy adolat tamoyillariga ko’ra maqsadli qayta taqsimlashni taqozo etadi.


Bugungi kunda davlat byudjetida Byudjet Kodeksi bilan belgilab berilgan davlat maqsadli jamg‘armalari ham konsolidatsiyalashadi va davlat byudjeti bilan birgalikda jamlanma byudjetni tashkil qiladi: