Bajardi: islomova. L tekshirdi: soqqiyev. H

Ma’naviy madaniyat namoyon bo‘lishning turli shakllari – har xil tasavvurlar va g‘oyalar, nazariyalar va ta’limotlar ilmiy bilimlar va san’at asarlari, ahloqiy va huquqiy normalar, falsafiy, siyosiy qarashlar, mifologiya, din va xokazolar ana shunday faoliyat natijasidar. Bularning barchasi o‘zo‘zidan paydo bo‘lmaydi, balki tarixiy taraqqiyotning ma’lum bosqichida turgan va o‘zaro muayan munosabatlarga kirishgan kishilar tomonidan yaratiladi. Inson faoliyatining mahsuli bo‘lgan ko‘pchina narsalar ham aqliy, ma’naviy, ham jismoniy mehnatning natijasi sifatida paydo bo‘ladi. Boshqacha aytganda, moddiy madaniyat insonning muayyan g‘oyalari, bilimlari, maqsadlarining namoyon bo‘lishdir.

Har bir avlod madaniy rivojlanishi bo‘sh joydan emas, balki o‘zidan oldingi avlodlar yaratgan qadriyatlarni o‘zlashtrishdan boshlaydi. Ilmiy bilim jarayonida ham shunday. Bunday bog‘lanish vorislik deb ataladi. Shuningdek, madaniyatda ijodiy (pozitiv) va salbiy (negativ) vorislik ham kuzatiladi. Madaniy merosga nisbatan mensimasdan qarash chuqur salbiy oqibatlarni, fojiaviy natijalarni keltirib chiqarish, muhim madaniy yutuqlarning yo‘qolishiga olib kelishi mumkin bo‘lsa, a’nalalar oldida ko‘r-ko‘rona sajda qilish esa, madaniyatda turg‘unlikni keltirib chiqaradi. Hozirgi davrda madaniyatning mohiyat va mazmunini o‘rganish ayrim xalqlarning milliyligi va o‘ziga xos betakrorligi bilan bog‘liqdir.

Har bir avlod madaniy rivojlanishi bo‘sh joydan emas, balki o‘zidan oldingi avlodlar yaratgan qadriyatlarni o‘zlashtrishdan boshlaydi. Ilmiy bilim jarayonida ham shunday. Bunday bog‘lanish vorislik deb ataladi. Shuningdek, madaniyatda ijodiy (pozitiv) va salbiy (negativ) vorislik ham kuzatiladi. Madaniy merosga nisbatan mensimasdan qarash chuqur salbiy oqibatlarni, fojiaviy natijalarni keltirib chiqarish, muhim madaniy yutuqlarning yo‘qolishiga olib kelishi mumkin bo‘lsa, a’nalalar oldida ko‘r-ko‘rona sajda qilish esa, madaniyatda turg‘unlikni keltirib chiqaradi. Hozirgi davrda madaniyatning mohiyat va mazmunini o‘rganish ayrim xalqlarning milliyligi va o‘ziga xos betakrorligi bilan bog‘liqdir.