Bajardi: I. Anvarjonova Ilmiy rahbar

Topshiriqnomalar

1. 
   Yorug’likning sinish qonunini tushuntiring.
   
2. 
   Qutblangan yorug`likda hamda oq yorug’likda sinish qonunlarining bir biridan farqini tushuntiring.
   

O`zlashtirish savollari

1. 
   Yorug`likning qaytish qonunini ta’riflang.
   
2. 
   Yorug`likni sinish qonunini ta’riflan va ifodasini yozing?
   
3. 
   To`la ichki qaytish deb nimaga aytiladi?
   
4. 
   To`la ichki qaytishning chegaraviy burchagi qanday kattaliklarga bog`liq?
   
5. 
   Sinish burchagi to`lqin uzunligiga qanday bog`liq
   

XULOSA

Tushish burchagi yanada ortganda nur lkkinchi muhitga o’tmay, ikkala muhitning ajralish chegarasidan birinchi muhitga to'la qaytadi. Bunday hodisa yorug’likning to'la ichki qaytishi deyiladi. Shumng uchun burchak to'la ichki qaytishning chegaraviy yoki limit burchagi deb ham atatadi. Shunday qilib, to'la ichki qaytish nurning optik zichligi kattaroq muhitdan optik zichligi kichik muhitga o’tishida (masalan havo-suv, havo-shisha chegarasida) va shu bilan birga, tushish burchagidan limit burchagi katta bo’lganda sodir bo'ladi.
Prizmaga oq yorug‘lik tushirilganda, prizma bu yorug‘likni sindiradi va kamalakning turli ranglariga ajraladi. Qizil rang eng kuchli og‘adi va kichik tarqalish tezligiga ega. Sinish prizma kirishida bo‘lganidek, chiqishida ham hosil bo‘ladi .
Yorug'lik bir materialdan boshqasiga o‘tganda uning tarqalish tezligi o‘zgaradi, ya’ni to'lqin nazariyasi nuqtayi nazaridan bu harakat yo‘nalishining o'zgarishiga olib keladi. Bu hodisa — yomg'likning to‘g‘ri yo‘nalishdan og‘ishi sinish deb ataladi.
O'zi yorug'lik tarqatmaydigan buyumlarni ulardan yorug'likning tarqoq qaytishi tufayligina ko'ramiz. Tushayotgan A nur bilan МN sirtning nur tushayotgan nuqtasiga o'tkazilgan perpendikulyar (normal) orasidagi α burcbak yorug'likning tushish burchagi deyiladi. Qaytgan В nur bilan perpendikulyar orasidagi β-burchak yorug'likning qaytish burchagi deyiladi.