Bajardi : Rahimjonov M. Tekshirdi : Urunbayev S

Nominal foiz stavkasi deganda e’lon qilingan foiz stavkasi tushuniladi. Real foiz stavkasi deganda nominal foiz stavkasini pulning qadrsizlanish darajasiga muvofiqlashtirilgan darajasi tushuniladi. Foizning nominal stavkasi (i) va real stavkasi (r) deb belgilansa:

• Nominal foiz stavkasi deganda e’lon qilingan foiz stavkasi tushuniladi. Real foiz stavkasi deganda nominal foiz stavkasini pulning qadrsizlanish darajasiga muvofiqlashtirilgan darajasi tushuniladi. Foizning nominal stavkasi (i) va real stavkasi (r) deb belgilansa:

r = i - x,

• bu erda, x – inflyatsiyaning kutilayotgan darajasi.

Oddiy foiz deganda - doimiy (o’zgarmas) asosiy summaga ko’paytiriladigan foiz stavkasi tushuniladi. Murakkab foizlar - o’zgaruvchan asosiy summaga ko’paytiriladigan foiz stavkasi tushuniladi.

Oddiy foiz deganda - doimiy (o’zgarmas) asosiy summaga ko’paytiriladigan foiz stavkasi tushuniladi. Murakkab foizlar - o’zgaruvchan asosiy summaga ko’paytiriladigan foiz stavkasi tushuniladi.

Tasavvur qilaylik, siz 10 000 so’m ni bankka yillik 10

foiz bilan qo'ygansiz.

Bir yildan so'ng sizning qo'lingizda

10000 + 10000 * 10% = 11000 so’m. Sizning daromadingiz - 1000 so’m.

Siz 11000 so’mni bankda ikkinchi yilga xuddi shu 10

foizda qoldirishga qaror qildingiz.

2 yildan so'ng bankda 11000 + 11000 * 10% = 12100 so’m jamg'ariladi.

P = X * (1 +%)^n

P = X * (1 +%)^n

Bu yerda: P - yakuniy miqdor; X - boshlang'ich miqdori; % - foiz stavkasi, yillik foiz / 100; n - davrlar, yillar (oylar, choraklar) soni.

Foiz stavkasiga ta’sir etuvchi omillar

• Pul bozoridagi talab va taklifning nisbati:

Ya’ni bozorda qanday miqdorda qarz puliga talab bor va unga nisbatan qanday miqdorda qarzga berilladigan pul chiqarilgan. Talab oshsa, foiz ortadi, taklif oshsa, u kamayadi.

• Qarzni to‘lash muddati va sharti:

Agar qarz uzoq muddatga berilib, uni sekin-asta kichik-kichik qismlarga bo‘lib, bemalol qaytarish mumkin bo‘lsa, qarzdor past foizni ma’qul ko‘radi. Gap shundaki, qarz qanchalik uzoq muddatga berilsa, shunchalik uni ishlatib daromad ko‘rish mumkin va shu hisobdan foiz to‘lash engil bo‘ladi.

• Qarzning qan-day pul bilan berilishi