Badiiy so’z qudrati

Yanvar, 1319 (1904).

Erta tongda turdim. Havo muzdek. Shinelimni kiydim. Pastdan hali olov keltirib, o'choqqa o't qalanmagan. Yordamchim «tayyor bo'lish» xabarini keltirdi. U chiqquncha isinmoq uchun tor xonaning ichida borib kela boshladim. o'choqdan derazaga, derazadan o'choqqa borib kelaman. Boshim to'ntarilgan cho'yan hovonchadek og'ir, qop­-qorong'u, bo'm-bo'sh. Olti oy yashaganim sevimli Istambul jonimni, Feneryo'lidagi oydinlikni, toza, ozoda, rohatbaxsh ko'shkimizni o'ylardim, lekin ko'z oldimga keltira olmasdim. Ajabo, batalyon markaziga pochta keldimikin? Necha hafta bo'ldi, onamdan xat olmayman. Bu yerning sutidan sarimsoq hidi keladi. Nonushtaga hammasidan qoqlangan nonni xush ko'raman. ...Tashqarida shovqin ko'tarildi. Qaradim. Pastak bir devor bilan ajratilgan qo'shni bog'chada eshik ochilib, uning ustuniga suyab qo'yilgan taxtalar qulab tushdi. Shu qishloqlik ekanligiga ko'zlarimning ishonishi mumkin bo'lmagan bir qiz. Gavdalik, qo'ng'irsoch, chiroylik, quvvatli bir qiz. Ustunning chap tomonidagi maydonchadan qarab turibdi... Meni ko'rdi. Qochmadi. Hatto tikilib-tikilib qaradi. Olti oydan buyon bunday go'zalga birinchi marta duch kelib turibman. Lekin naqadar tiniq, jonli, toza, sof bir go'zallik. To’yib-to’yib boqmoqdaman. Va shu xotiralarni yozyap­man.