|
II Bo’lim
Bizning aslimiz Buxoroyi sharifdan bo’lar eka. Hozir Toshkentning Pushtihammomida turamiz. Boboyi-bobokalonlarimiz juda zabardast eshon o’tga. Dadam rahmatlik ham “kuf” desalar suvni teskari oqizib, “suf” desalar ko’rni ko’zini ochib yuboradigan darajada ulug’ zot edilar. Ona tomondan ham juda Haqqa yetishgan odamlardanmiz. O’z onam hozir ham childirma bilan fol oxchib, xipchin bilan savab, yangi sopol idishga tilsim yozib, tandirga qo’yib, oshiq-ma’shuqlarni bir-biriga issiq-sovuq qiladigan katta otindir. Men ham ha deganda ota kasbimning jo’niga tushaolmadim, avvaliga yigit-yalanglarning bazmida bachcha bo’lib, o’ynab pul topdim. Nasha-pashalar ham chekib yurdim, uncha-muncha kissavurlik ham qilib yirdim. Ammo bu hunarlar bizdek zotdor kishilarga to’g’ri kelmas ekan. Bir kuni Kapponda olomonda qolib ketay dedim. Xudoga shukur ota kasbimni boshlab yubordim. Ota kasbda gap ko’p ekan, birim ikki bo’lib boryapti. O’zi asl ismim- Mullamuhammad Sharif binni Mullamuhammad Latif ibn G’avsil a’zam. (Domla)
Rostini aytish kerak, na men, na Omon, na hazrat umrimizda o’lik yuvmagan edik. Ayniqsa, men odam o’ligi u yoqda tursin, mushukning o’ligidan qo’rqar edim. Hazrat bo’lsa, umr bo’yi o’zini o’likdan boshqa narsa yuvmagan kishilarday qilib ko’rsatar edi. Ammo biz bilar edikki, bularning hammasi jo’n gap. “Pul-dardi kabob” uchun qilinayotgan oddiy nayrangbozlik edi.
O’lik yuvish evaziga Domla 10 so’lkavoyga gaplashdi.
Ne ko’z bilan ko’raylikki biz yuvmoqchi bo’lgan o’lik, oyoqlari qimirlamagan holda betiga yopilgan yaktakni qimirlatib boshini ko’tarmoqchi bo’lar edi... keyin bilsak bu yaktak sudragan olg’ir qir mushugi ekan. U o’likning ko’kragiga o’tirib, hadeb uning burnini kemirmoqda ekan. O’likning “tirikligi”sababi bizga endi anglashildi.
Domla ham ishtonini, salla, to’nlarini namoz jumadagiday savlat qilib kiyib, qo’l qovushtirib, basharasi payg’ambar nusxa berib, lablarida bir nimalarni o’qib, o’lik tepasida turar edi.
O’likni hovuzda yuvish vaqtida uning boshi tolning ayri ildiziga kirib qolgan ekan, uzilib ketdi. Ne ko’z bilan ko’raylikki burunsiz bosh yo’q. Omon darrov sho’ng’ib uni topib chiqqach, shoshilgandan kallani gavdaga ters o’rnatib chatib qo’yganimiz ma’lum bo’ldi. Olomon uchovimizni qurshab oldi, biz esa qochdik.
Kech kirganda bir shaharda machitning yonida namozini poylab turgan 3-4 cholning oldiga borib ularga qo’shilib o’tirdim. Bu machitda bundan ilgari joynazoz, namat o’g’irlananligi uchun, so’fi ham, domla-imom ham mendan shubhlanib qarashar edi.
So’fi kimligimni so’ragan edi. Omondan o’rgangan narsalarimni ishga soldim: -O’zim madrasada o’qir edim, hozir ta’til vaqti bo’lgani uchun bir oz pul topish maqsadida mardikor ishlash uchun safarni ixtiyor qilganman.
So’ng domlanikiga bordik. Domla 2ta qo’rga ko’milgan jo’xori bilan 1ta sopol tovoqda moshxo’rda chiqarib berdi. Keyin qo’lidaa 1ta katta pichoq, 1 bolta va biroz chiyratma arqon bilan to’ppa-to’g’ri yonimga keldi. Keyin bilsam bir poy ho’kizi bir necha kundan buyon bo’kib, novqoslanib yotipdi ekan, mabodo ho’kiz yomonlab qolsa darrov bo’g’ziga pichoq tortib, uni chaqirishimni aytib ketdi.
–Taqsir, choy-poy yo’qmi? -Nima-nima, nimchorak choy bir miri-ku, sen choy ichasanmi, ana ariqda suv oqib yotibdi, erinsang, ana, obdastada ham suv bor o’shani ich.
Men g’oyib bo’lganimni ko’rgan domla “astag’furillo” deb ketgan edi. U Hazrat Iso deb o’yladimi yoki Ko’hiqofdan kelgan Abdurahmon parining lashkaridan bittasi deb o’yladimi, ishqilib, men yo’q edim.
Oshxonada, tandir ichiga tushganimdan keyin, go’yo “xitoy beklari”ning qiynog’idan qutilish uchun turlicha reja tuzar edim.
Meni bilib qolishganidan keyin, ketishim uchun xotin supraday 2ta jizzali non keltirib berdi. Qo’tiqqa qisib oldim. Yigitdan esa, yaxshigina, qurtdakkina so’kishni ham eshitib, chaqa-tanga aralash 2 tanga pul oldim. Shuning bilan “yopiqlik qozon-yopiqlik”, meni chiqishimda “tuya-ko’rdingmi-yo’q” qilib qasam ham ichirdilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |
