Бачадоннинг турли ҳолатлари. Бачадон анатомияси

Ҳомиланинг туғилиши
Бачадон уруғни ўзига олганида пайдо бўладиган биринчи ҳолат кўпиклидир. Бу шакллантирувчи кучнинг ҳаракатларидан биридир ва бу кўпикка оид ҳақиқат шундаки, шакллантирувчи куч уруғда мавжуд бўлган руҳни, табиий ва ҳайвон рухни уларнинг ҳар бирининг манбасига кўчиради, шунда улар у ерда ўрнатилади; уруғ дан тегишли орган Ибн сино таърифлаган шаклда ҳосил бўлади ва булартиббиёт асослари тўғрисидаги китобларда ёритилган.
Шунинг учун, барча рух юрак учун жойни тайёрлаш учун намликнинг ўртасига йўналтирилади, шундан кейин унинг ўнг томонида ва юқори қисмида иккита янги рух пайдо бўлади, улар гўё биринчисидан тарвақайлаб, унга бир оз тегиб туришади ва кейин улар узоқлашиб, ундан ажралиб кетишади.
Дастлабки рух юракнинг қон лахтасидан ҳосил бўлади, ўнгда еса жигарда қон лахтасини ҳосил қилади, охирги рухэса оқиш қон билан тўлдирилиб, тарқаладиган намлик юзасига ўтади, чунки ҳаво пуфаги ўтиб, бачадондан, рухдан ва қондан ёрдам олиш учун киндик ҳосил бўлади.
Киндик ҳосил бўлгандан кейин кўринадиган бўлади, аммо юрак, жигар ва мия рухини (ҳосил бўладиган) киндик яратилишидан олдин содир бўлади, гарчи бу учта аъзонинг тугалланиши киндик моддаси тугашидан орқада қолса ҳам, ва табиатшунослик асослари ҳақидаги китобларида бу ҳақда келишмовчиликларга дуч келинган.
Уруғ қаттиқлашганда ва кўпикланганда ва кўпик юрак учун рухни шаклида чуқурликка кирса, у ҳолда урғочи уруғ ҳаракатидан эркакнинг уруғига қобиқ ҳосил бўлади, у бачадондан ажралиб чиқади ва кейинчалик бачадонга фақат чуқурчалар орқали боғланиб, озуқа моддаларини жалб қилади.
Ҳомила фақат шу қобиқ орқали озиқланади, чунки бу қобиқ юмшоқ бўлиб қолади ва озгина овқатга муҳтож бўлади; у қаттиқлашганда, озиқланиш қобиқ тешикларида ҳосил бўлган аниқ томир йўллари орқали амалга оширилади ва бир мунча вақт ўтгач иккинчиси бир нечта чиғаноқларга бўлинади.
Ҳақиқат шундаки, биринчи пайдо бўлган орган юракдир, гарчи Гиппократ, товуқни тухумдаги ҳолати нимани кўрсатганига асосланиб, айтган бўлса-да: “Биринчи пайдо бўлган органлар юрак ва кўзлардир. Бироқ, унинг яратилишининг бошидаги юрак ҳар бир ҳайвонда аниқ ва равшан кўринмайди”.
Кейинчалик маълум бир кўп гапирувчилар пайдо пайдо бўлди, аслида у биринчи бўлиб яратилган нарса жигар, чунки организмнинг биринчи ҳаракати овқатланишдир, гўё нарсалар ҳақиқатан ҳам у хоҳлаган нарсадек ва уни тўғри деб ҳисоблайди. Бундай фикр тажриба билан тасдиқланмаган, чунки бу билан шуғулланадиган одамлар унинг даъво қилган нарсаларини умуман кузатмаганлар ва мантиқий хулосалар бермаганлар.
Ахир, агар масала ўзи талаб қилганидек бўлса ва биринчиси ўша орган яратилса, унинг ҳаракати бошқалардан олдин туриши керак бўлса, унда ундан озиқ олиш мумкин эмас. Маълумки, туғма илиқлик билан ҳаёт тайёрланмаган бирон бир ҳайвон органи ейиши мумкин емас. Агар шундай бўлса, унда овқатланиш органи яратилишидан олдин туғма иссиқлик ва ҳайвонлар рухи чиқадиган органни яратиш керак бўлар эди.
Шакллантирувчи куч, уни алмаштиришни талаб қиладиган моддий ассимиляция бўлгунча, шунингдек ҳосил бўлишни амалга ошириш учун ҳайвонларнинг рухини ва туғма илиқлигининг мавжуд бўлишига қадар униозиқлантириш учун ҳомила шаклини беришнинг ҳожати йўқ, ва агар у бу шакллантирувчи куч учун отадан келади, деб айтса, ҳосил қилувчи ва ҳосил қилувчи куч билан бирга келадиган озиқлантирувчи куч ҳам отадан келади. Иккинчи ҳолат - бу ҳомила қобиғида қон томчисининг пайдо бўлиши ва унинг бир қисмини қобиқда тарқалишидир. Бундай ҳолатда, кўпикли рух қонга айланиши учун вақт бор, ва киндик, аниқ тарзда, ҳақиқий киндик шаклига ўзгаради. Учинчи ҳолат - уруғни қон лахтасига айлантириш ва кейин уни гўшт бўлагига айлантиришдир.
Бу ерда доминант органлар сезиладиган бўлиниш ва сезиладиган катталикка эга, сўнгра янги трансформациялар юрак пайдо бўлгунча ва биринчи аъзолар тугагунига қадар содир бўлади. Органлар бир-биридан узоқлаша бошлайди ва улар орасида юқори қон томирлари ҳосил бўлади; оёқ-қўллари аллақачон шаклланган, аммо ҳали тўлиқ ажратилмаган, шунингдек уларнинг томирларида кейин трансформациялар давом этади оёқ-қўллар ҳосил бўлгунча бу ҳолат кузатилади. Ҳар бир ўзгариш ёки иккита трансформация учун муддат талаб қилинади, аммо бу ўзгармас нарсаларга тегишли эмас, ва саналар,ўғил ва қиз ҳомилалари учун фарқ қилади - улар қиз ҳомиласи учун узоқроқ давом этади деб ҳисоблаганлар.
Тажриба ва тадқиқотлар ўтказаётган одамлар бу борада ўз қарашларига эга бўлиб, улар ўртасида моҳиятан келишмовчиликлар мавжуд эмас: ҳамма шунга қараб баҳо беради, у бу масалани ўз тажрибасига кўра қандай ўрнатган ва эҳтимол бошқаларнинг тажрибасидан ўрганганлари бошқача тарзда содир бўлиши мумкин: ахир, буларнинг барчаси муқаррар равишда энг тез-тез учрайдиган нарса сифатида баҳоланади. Кўпинча, кўп ҳолларда, ҳомила туғилганда, кўпик уруғи вақти олти ёки етти кун давом этади. Ҳозирги кунда шакллантирувчи куч бир томчи уруғни йўқ қилади, бошида бачадондан ёрдам сўрамайди, кейинчалик уни ёрдамига мухтож бўлади.
Хусусиятлар ва нуқталарнинг пайдо бўлиши яна уч кундан кейин содир бўлади, шунинг учун авлод бошланишидан тўққиз кун ўтади; баъзида бу бир кун олдин, баъзан эса бир кундан кейин содир бўлади. Ҳомила ривожланишни бошлагандан кейин яна олти кундан сўнг ҳомила ўн беш кунлик бўлганида қон суюқлик бутун ҳомилага ўтади, шунда у қон лахтасига айланади; баъзан бу бир ёки икки кун олдинроқ кузатилиши мумкин. Ўн икки кундан кейин суюқлик гўштга айланади; гўшт бўлаклари ҳар хил бўлиб ва учта орган аниқ ажралиб туради;
Улар бир-бири билан алоқа қилишдан узоқлашади ва умуртқа поғонасининг намлиги тарқалади; баъзида бу икки ёки уч кунга қадар ёки ундан олдинроқ содир бўлади. Кейин, тўққиз кундан сўнг, бош елкаларидан, оёқ-қўллар эса қовурға ва қорин бўшлиғидан ажралади; кимдир учун сезилади, кимдир учун яширин бўлиб қолади ва яна тўрт кундан кейин сезилади, қирқ кунга тўғри келади; камдан-кам ҳолларда, у қирқ беш кунгача кечиктирилади ва энг қисқа муддат - ўттиз кун бўлади.
Қирқ кундан кейинги ҳомила алоҳида оёқ-қўллари бўлган кичик нарса эканлиги эслатиб, буни ҳомилани қовузлоқ пуфагини кесиб совуқ сувга қўйганда аниқлашни айтиб ўтган. Жинси ўғил ҳомилада бу қиз жинсига мансуб ҳомилага қараганда тезроқ рўй беради ва ўғил ҳомила учун энг қисқа вақт ўттиз кун бўлади деб кетган.
Туғилишнинг бошланиши учун энг қисқа муддат - олти ой; Жинси ўғил ва қиз ҳомиласининг ҳар хил даврдаги ҳолатини аниқлашга келсак, баъзи шифокорлар бу масалани ўта дадил ва тасодифий равишда баҳолайдилар: уруғ нафас олиш учун жой топиши биланоқ, нафас ола бошлайди ва биринчи бўлиб шакллантирувчи куч туғма иссиқлик йиғиладиган жой ҳисобланади; кейин у чиқишлар ва йўлларни яратади, сўнгра, бундан кейин ишни озиқлантирувчи куч эгаллайди.
Баъзиларнинг фикрига кўра, ҳомила айрим пайтларда оғиз орқали нафас олади, кейинроқ бачадонга етиб борганда, оғиз орқали қаттиқроқ нафас ола бошлайди, аммо бунга аниқ далил йўқ. Бошқалар, ҳомила ҳосил бўлгандан сўнг, унинг шаклланиши учун зарур бўлганидан икки баравар кўп ўтгач, у ҳаракатлана бошлайди ва у туғилгандан кейин туғилгандан олдин, ҳаракатдан олдин бўлганидан икки баробар кўпроқ ўтиб кетади, шунинг учун ҳомила шаклланиши бошидан туғилишдан олдин қимирлашни бошланиши токи ҳомила ривожлангунча уч баравар кўп давом этади.
Ҳомила ҳаракатга келганда сут пайдо бўлади. Ҳомилани шаклланишининг ўртача вақти ўттиз беш кун, у етмиш кундан кейин ҳаракатлана бошлайди ва икки юз ўн кундан кейин, яъни етти қамарий ойдан кейин туғилади, дейилган. Баъзан туғилиш бир неча кун олдин, баъзида эса кеч бўлади, чунки биринчи ўттиз кунлик нисбати бироз фарқ қилади, бу эса икки баравар кўпаяди.
Агар бу кенгайтирилган давр қирқ беш кун бўлса, у ҳолда ҳомила тўқсон кун ичида ҳаракатлана бошлайди ва икки юз етмиш кунда, яъни тўққиз ойда туғилади. Баъзида фарқ бўлиши мумкин. бир неча кун, юқорида айтиб ўтилганидек, ва бу шундай ҳолат, тадқиқотчи қатъий қарор қабул қила олмайди.
Саккиз ойдан кейин туғилган бола, агар у кўп ҳолларда яшашга мослашмаган бўлади. Унинг шартлари қирқ кун, кейин саксон кун ва кейин бир юз йигирма кун, лекин камроқ ёки кўпроқ бўлиши ҳам мумкин.
Айтишларича, ҳомиладорликнинг узилишида ўттиз кунлик етук ўғил ва қирқ кундан кам бўлган қиз ҳомила шакллланган ҳолда топилмайди. Шунингдек, етти ойда туғилган бола етти ойлигидан, тўққиз ойдан кейин туғилган болага тўққиз ойдан ва ўн ойдан кейин туғилган ўн ойдан сўнг куч ва қувват бағишлайди дейилган.
Ҳомиладор аёлда ҳайз кўриш қони уч қисмга бўлинади: бир қисми овқатга сарфланади, бир қисми кўкрагига кўтарилади ва ортиқча қисми туғруқдан кейинги тозалаш вақти келгунига қадар кечиктирилади ва кейин у ташқарига чиқариб ташланади. Ҳомила учта қобиқ билан ўралган:
Биринчи қобиғ бу киприксимон бўлибу хомилани бутунлай қоплаб олади ва томирлар унда бир-бирига боғланган бўлади, улар урувчи томирлар бўлиб икки томирга бирлашади ва дам олишдаги томирлар ҳамкейин бирлашиб олади. Иккинчи қобиқ аллас деб аталади - бу ўралган қобиқ ва унга ҳомила сийдиги киради.
Учинчи қобиқ тўлиқ анфас деб аталади ва шу ерда унинг терлари тўкилади. Ортиқча нажас кўринишидаги бошқа идишга эҳтиёж йўқ, чунки ҳомила овқатланадиган моддалар юмшоқ, қаттиқлик ва чўкиндилар бўлмайди, ҳамда ҳомиладан сийдик ёки тернинг сувли қисми ажралиб туради. Ҳомила яқинидаги қобиқ учинчи, энг нозик бўлиб, бу ҳомиладан суюқликни йиғиб олади.
Ушбу суюқликни тўплашда фойдали нарса шундаки, у ҳомилани ўзи ва бачадон учун оғир бўлмаслигни қўллаб-қувватлайди, шунингдек, ҳомила териси ва бачадон ўртасидаги масофани узайтиради, чунки қаттиқ бачадон унинг тегиши билан ҳомила зарар кўриши мумкин. Ушбу қобиқни ташқи томондан туташтирадиган қобиқга келсак, бу ўралган қобиқдир, чунки у варақчаларга ўхшайди.
Ушбу мембранага жинсий олатни канали орқали эмас, балки сийдик чиқариш учун киндик каналларидан ўтади, чунки жинсий олатни канали тор ва назорат қилувчи мушак билан ўралган бўлиб, у ирода таъсирида бўшашади ва охиригача шаклланган бўлади; бундай каналдан фойдаланиш вақти - туғилишдан кейин уни бошқариш мумкин бўлган вақт ҳисобланади. Ўшаканалга келсак, у кенг ва тўғри ҳаракат қилади
Сийдик учун махсус идиш тайёрланган бўлиб, агар у танага тегиб турган бўлса, танаси унинг ўткирлиги ва аниқлигига чидай олмайди, сийдикни ҳиди ва қизил ранги тердан фарқ қилади. Агар сийдик ворсинкасимон мембранаси билан алоқа қилса, бу шубҳасиз баъзан сўрғичсимон мембранани томирларини ёпадиган нарсаларни йўқ қилади.
Ворсинкасимон мембрана иккита ингичка қатламдан иборат бўлиб, улар орасида томирлар бир-бирига боғланган. Ҳар қандай турдаги томирлар, яъни артерия ва вена томирлар иккита томирга бирлашади. Иккала веноз томирларга келсак, улар қобиққа кириб, жигарга энг яқин масофани танлайдилар ва бутун томирларни бирта томирга бирлашадилар. Ушбу томир жигар бўшлиғида сафро ажратувчи органни чекламаслик учун жигарнинг бўртиб чиққан жойига ўтади.
Икки фазилат бу томирларга хосдир: бирничидан, улар бачадон оғзига яқин жойда, ва бачадон билан алоқа қилиш жойида энг ингичка бўлиб, улар томирлар шохларининг учларига ўхшаб кўринади, иккинчидан, улар аввал қизил рангга айланади, чунки улар шу жойдан бошланади. қон ва у ердан аниқ ўсамиз деб ўйлашади. Агар тешикларнинг кенглигини ҳисобга олсак, унда уларни ва илдизи жигарда эканлиги кўринади, ҳамдауларни рангларининг қонли ҳолатга ўтишини ҳисобга олсак, уларнинг илдизи ворсинкасимон мембранада жойлашганга ўхшайди.
Аммо биринчи навбатда тешиклар ва йўлларни ҳисобга олиш керак, чунки қон рангига ўтишга келсак, бу тешикларни ўраб турган сиртларнинг ҳолатига боғлиқдир. Артериялар ҳам бирлашиб, иккита артерия ҳосил қилади. Агар биз уларни ворсинкасимон мембранасининг бошланиши деб ҳисобласак, у ҳолда улар киндикдан умуртқа поғонаси бўйлаб юрадиган катта артерияга ўтиб, сийдик пуфагида ётишади, чунки улар учун унга суянадиган энг яқин орган ҳисобланади.
Хавфсизлик учун улар унга улар қобиқлари билан бириктирилган. Кейин улар доимий артерияга кириб борадилар, унинг фаолияти жонзотларнинг ҳаётини охиригача безовта қилмайди. Аммо, аслида, бу иккита артерия томирларни шохлардир ва уларнинг ўсишини ҳақиқий келиб чиқиш жойи олдинги фикрларга кўра ёнбош артериясидир.
Шифокорларнинг таъкидлашича, бу артерияларнинг бир томирга бирлашиши ёки юракка қараб йўналиши тўғри эмас, чунки у учун масофа жуда катта ва улар тўсиқларга дуч келишади,ҳамда улар боғланган органга масофа яқин бўлганлиги сабабли уларни бирлаштириш керак эмас.
Шунингдек, ҳомила томир ва артериядан юракка ва ўпкага ўтиши учун катта фойда келтирмайди, уларнинг фойдалилиги овқатланишга йўналтирилган ва туғилиш пайтида биридан иккинчисига ўтиш жойи мавжуд бўлади.
Хомиланинг ўпкасини қизил рангда эканлигини сабаби уни нафас олмаслигидадир, уни организми суюқ қизил қон билан озиқланади ва фақат ҳаво аралашмаси уларни оқартиради. Шифокорларни айтишларича, ҳомилани ўраб олган қобиқ урғочи уруғидан эканлиги, у кичик, эркакларникидан камлигини таъкидлашган; шунинг учун у кенг бўлиши мумкин эмас ва ҳомилани бачадоннинг пастки қисмларига боғлаб туриш учун узоқ вақт давомида яратилади.
Шифокорлар барча суюқликларни қабул қилиш учун у жуда тор, тер учун катта алоҳида идиш ажратиш керак бўлиб чиқди, деб айтишган, лекин бу уларнинг муболағаларидан бири. Агар биринчи бўлиб ҳомиланинг юрагига эркаклар мизожи тушса, у барча аъзоларга тарқалади ва ҳомила бу ўғил моҳияти натижасида отасига ўхшашга интилади. Аммо баъзида ўғил жинси бўлиб туғилиш моҳиятининг сабаби отанинг мизожи эмас, балки бачадоннинг ҳолати ёки, айниқса, уруғни мизожини қўшимча таъсиридан бўлиши мумкин.
Шунинг учун, ҳомила, агар у отасига ўхшаб эркак бўлса, унга барча органларда ўхшаш бўлиши шарт эмас, ёки, баъзида у онасига ўхшайди.
Ота ёки онасига ўхшашлик уларни ташқи кўринларига эргашади лекин ўғил жинсини ташқи кўринишига эмас, балки отасини мизожига боғлиқ бўлади: баъзида фақат юрак, тана аъзолари бўйлаб тарқаладиган отанинг табиатига ўхшаш хусусиятга эга бўлади, аммо ташқи кўриниш жиҳатидан, оёқ-қўллар, материяни қабул қилиб, онанинг қиёфасига мойил бўлиб қолади.
Баъзан шакллантирувчи куч уруғни мағлубиятга учратиши ва уни ота-онанинг ташқи кўриниши бўйича шакллантириши мумкин, аммо табиат нуқтаи назаридан у ҳомилани мизожини отага ўхшаш қила олмайди. Баъзи олимларнификрлари бўйича фарзандини ўхшашлик сабабларидан бири ҳомиладорлик пайтида аёллар ва эркаклар тасаввурида доимий равишда пайдо бўладиган инсон тасвирларини натижасидир. Ўсишга келсак, унинг етишмовчилиги ҳомиладорликнинг бошида ёки ҳомиланинг ривожланиши пайтида овқатланишнинг етишмаслигидан келиб чиқади.
Эгизаклар туғилишининг сабаби сперманинг кўплиги бўлиб, у иккала бачадон бўшлиғига қуйилади ва ҳар бирини алоҳида-алоҳида тўлдиради; баъзида бу иккала ота-онада ҳам бўшашишни тўлиқ эмаслиги натижасида содир бўлади. Бачадон уруғини тортиб, кетма-кет ҳаракатларни амалга оширади ва балиқ сингари бир парчани ютиб юборадигандек ёки қайта-қайта нафас олаётганга ўхшайди, чунки у ҳам уруғни пастки қисмига итаради ва ҳар бир итариш билан уруг ташқаридан тортиб олинади, чунки бачадон иккаласини ҳам боғлашга интилади.
Жинсий алоқада бўлган эҳтиёткорлар булар эркаклар буни ҳис қилишади ва буни аёллар ўзлари ҳам билишади. Ушбу алоҳида суриш ва тортишиш бир текисда эмас, балки ҳомиладорлик бўлиб, ҳар бир ҳаракат бир нечта ҳаракатлардан иборатдек туюлади. Бироқ, бу фақат бир нечта тебранишдан сўнг тугайди ва бундан ҳам кўпроқ - ҳар бир бурилиш тўпламининг орқасида маълум бир тўхташ сезилади, шундан кейин тикланиш давом этади; бу жинсий олатни бўшашиши ўртасида тўхташга ўхшайди.
Ҳар бир кейинги вақт тебраниш кучи жиҳатидан заифроқ ва сони камроқ; баъзида сони уч-тўртдан ошади ва бу аёлнинг завқини икки баравар оширади. Ахир, аёллар ўзларига хос уруғ ҳаракатидан завқ олишади ва эркак уруғининг ичкарисида бачадон оғзида ҳаракатланишидан завқланишади; улар ҳатто бачадоннинг ҳаракатидан завқланишади. Аёлларнинг завқланиши ва унинг тўлақонлилиги эркак томонидан уруг чиқарилишига боғлиқ, деганлар нотўғридир, гўё агар эркак уруғ чиқармаган бўлса, аёллар ўз уруғларини тўкиб юбориш завқини ҳис қилмас эдилар.
Эркак сперма чиқарганда, бачадон бу ҳаракатларни қилмайди ва улар орасида тўхтамаса, аёл озгина завқни бошдан кечиради. Уруғлик ҳаракатлана бошлашидан олдин эркаклар ҳам шундай ҳис қилишади: бу сперма ўз-ўзидан чиқиб кетганда қичишиш ва қитиқлашга ўхшайди. Эркак уруғи бачадонга қуйилиб, унинг иссиқлигини сўндиради ва унинг нурини тинчитади, худди иссиқ қайноқ сувга қуйилган совуқ сув сингари, деган одамларнинг сўзлари ҳам нотўғридир.
Ахир, бу фақат шу тарзда содир бўлади ва аёл ўз уруғини чиқариб юборади ва эркакнинг уруғини у чиқарилиши биланоқ ўзига сингдиради; бошқа пайтларда завқ билан ҳисоблашишга ҳеч қандай куч йўқ.
Баъзида иккала уруғ бир-бирига аралашиб кетади, лекин кейин улар ёрилиб ёки аввалроқ тўкилганлардан бири йиртилиб кетади, бу шамол ёки тебраниш ёки бошқа сабабларга кўра уруғни ажратиб туриши билан боғлиқ бўлиб, ҳар бир уруғ якка ўзи мавжуд бўлади. Кўпинча бир нечта чиқиб кетишни аралаштириш қобиқ ҳомиладан кейин пайдо бўлади ва бир нечта ҳомилалар битта нарсада бўлади; бу ҳомилаларни шаклланиши тугамаган ва ҳаётга етиб бормаган ҳолатлардан биридир.
Баъзида бундай чалкашликлар бундан олдин содир бўлади ва агар у шу тарзда кетадиган бўлса, ҳомила у қадар омадли бўлмаслиги мумкин. Омадли - бу бошидан бачадонга алоҳида тушган, эркак уруғи ёлғиз ва ҳали ҳам унчалик кўп бўлмаган, бачадонни тўлдирмаган ва унинг тўрт томонига ҳам етиб бормаган, шунинг учун урғочи ташқарига чиқаётган хурмога ўхшаш бўлади.
Иккала уруғ аралаштирилиши биланоқ юқорида айтиб ўтилган қайнаш ҳолати пайдо бўлади ва рухни ҳамда биринчи қобиқ ҳосил бўлади. Кейин бутун уруғ шохсимон бойламаларга боғланиб қўйилади ва у ерда ўзини озиқлантириш учун бир озуқа топади, шу билан бирга у ҳали ҳам уруғ бўлиб қолади, ҳайз кўриш қонидан ёки ҳосил бўлган мембрана туташган чуқурлардан озиқ-овқат олишни бошлайди. Галеннинг сўзларига кўра, бу қобиқ урғочи уруғэркакнинг уруғи қуйилган жойга тўкилганида қолдирадиган бир хил мойлаш материалидир.
Агар урғочи уруғ эркак уруғи билан бирлашмаса, у аралашганда уни суюлтиради. Баъзан аёл, шунингдек, тойчоқ, бошқа уруғ устига уруғ олиб, иккаласини ҳам ҳомилани бирданига беради. Ҳомилани туғилишга келсак, улар ҳомилада мембрана етказиб берадиган қон етарли бўлмаганда ва рух унга етиб борганда ва унинг аъзолари мукаммал бўлиб қолганда пайдо бўлади.
Бу ерда ҳомилақимирлайди ва еттинчи ойда чиқиб кетиши керак, қачонки унинг кучи мукаммал бўлиб қолади ва агар у буни қила олмаса, унда унга маълум бир заифлик тушади ва куч унга тўққизинчи ойдан олдин келмайди. Агар ҳомила саккизинчи ойда туғилса, у ҳолда у заиф туғилади; ҳомила туғиладиган кучдан эмас, балки бошқа жойдан ҳаракат қила бошлайди, уни жойидан қўзғатади ва безовта қилади, лекин бу куч заифроқ бўлади. Ҳомилани чиқарилиши нам қобиқларни ёриш орқали амалга оширилади; уларнинг намлиги тўкилади ва ҳомилани силжишига олиб келади.
Илгари, табиий туғиш пайтида, ҳомилани бачадондан ажралишини осонлаштириш учун бошини олдинга бурайдилар. Агарда ҳомила оёғи билан келса, буни сабаби боланинг заифлигидан келиб чиқади. Бу хавфли ва аксарият ҳолларда болани сақлаб қолиб бўлмайди. Ҳомила туғилишидан, яъни ташқарига чиқиб кетишдан олдин ётган ҳолда бўлади, юзини оёқларига ва кафтларини тиззаларига қўяди; унинг бурни тиззалар орасида, кўзлари тиззада бўлади.
Унинг тиззалари танасининг олд қисмига, бўйни ва боши эса онанинг орқа томонига бурилиб, юракни ҳимоя қилади. Бу ҳолат ағдарилиш учун энг қулайдир, гарчи баъзи одамлар қиз жинсли ҳомилада юзнинг ҳолати тасвирланган ҳолатига қарама-қарши, деб таъкидлайдилар, аммо бу фақат ўғил ҳомилага хосдир.
Ҳомилани танасиниюқориқисмини оғирлиги ва хусусан, унинг бошининг катталиги ағдарилишга ёрдам беради. Ҳомила бачадондан ажралиб чиққач, бачадон бирор бошқа орган очила олмайдиган даражада очилади; бўғинлар муқаррар равишда ажралиб кетади, аммо буюк Аллоҳнинг ёрдами ва ғамхўрлиги бунга тайёрланади ва бўғинлар тез орада ўзларининг табиий олдинги ҳолатларига қайтадилар.
Бу ҳаракат табиий ва шакллантирувчи кучнинг ҳаракатларидан бири бўлиб, унинг ривожланиши билан бирга пайдо бўладиган ва онгсиз равишда ҳосил бўладиган ҳомилани тинимсиз тайёрлаш учун яратувчининг махсус, доимий буйруғи билан амалга оширилади. Бу Аллоҳнинг сирларига тегишли, у буюк, ҳақиқий ҳукмдордир; Яратувчиларнинг энг яхшиси Аллоҳ баракотлидир! Хулоса шуки, ҳомиланинг табиий туғилишининг сабаби унинг кўпроқ ҳаво ва кўпроқ озиқ-овқатга бўлган эҳтиёжидир.
Унинг кучи ва руҳи кенг макон, рухни ва мўл-кўл озиқ-овқат маҳсулотларини қабул қилиш учун уйғонганида, бола тор шароитлардан, ҳаво ва озгина овқатга бўлган эҳтиёждан қочади. Туғилганда бола ухлаш ва уйғониш қобилиятига эга эмас ва улар пайдо бўлганидан кейинги қирқинчи кундан бошлаб кулади.
Бачадон билан баъзида мизожга боғлиқ бўлган барча касалликлар, шунингдек қурол аъзоларини касалликлари ва ҳамрох касалликлари пайдо бўлади. Ҳомиладорлик билан боғлиқ касалликлар унга ҳам учрайди, масалан, у ҳомиладор бўлмаганда ёки ҳомиладор бўлганда, лекин қийинчилик ва куч билан туғилганда, ундаги бола вафот этади. Бачадонда тозалаш касалликлари мавжуд, бу аёлдаги ҳайз кўриш қонини тўлиқ чиқармаслиги ёки улардан кам миқдорда ажралиши ёки ёмон қон чиқарганда ёки қон жуда кўп кетганда содир бўлади.
Бачадонда, айниқса, унга хос бўлган касалликлар ёки ҳамроҳ касалликлари, у бошқа органлар билан биргаликда иштирок этганда пайдо бўлади, шунингдек, бошқа органлар бачадон билан биргаликда касалликларни ривожлантиради, масалан бошқа органлар у билан иштирок этганда, "Бачадоннинг бўғилиши." Бачадон касалликлари тез-тез учраб турганда, жигар заифлашади ва шу туфайли асцитга мойил бўлади.