B. S. Abdullaeva tdpu ilmiy ishlar va innovatsiyalar bo‘yicha prorektor

Syujetli-rolli oʻyinlar va sahnalashtirish
Bolalar ruhshunosi va pedagoglarning fikricha, syujetli-rolli oʻyinlarga qiziqish 3 yoshdan 
boshlab paydo boʻladi. Bola ilk yoshlarida atrof-olam toʻgʻrisidagi tasavvurlarga ega boʻla 
boshlaydi, keyinchalik predmetlar bilan harakat qila boshlaydi va oʻzining harakatlarini 
rivojlantiradi. Bolalikdagi oʻyinlar tarbiyaviy xususiyatga ega. Oʻyin yordamida bolada muhim 
shaxsiy sifatlar shakllanadi va aqliy qobiliyati rivojlanadi. Maktabgacha taʼlim tashkilotida bolalar 
bilan oʻynaladigan syujetli-rolli oʻyinlarning maqsadi – oʻylab topilgan vaziyat orqali bola 
shaxsini har tomonlama rivojlantirishdan iborat. Oʻyin qadim zamonlardan boshlab taʼlimiy 
ahamiyatga ega ekanligi hammaga maʼlum. Syujetli-rolli oʻyinlarda bolalar nafaqat kattalarning 
hayotiy vaziyatlariga taqlid qilishadi, balki ushbu vaziyatda oʻzlarining talqini boʻyicha harakat 
qilib, oʻz fantaziyasi asosida voqealar rivojini oʻylab topadi. Ijodiy oʻyinlarda bolalar xayolot 
olamining cheki yoʻq. Oʻyinlar mazmuniga qarab bolalar sartarosh, vrach, oshpaz, oʻqituvchi va 
hokazolar boʻlishi mumkin. Bolalar mashgʻulotlar davomida olgan bilimlarini syujetli-rolli 
oʻyinlarda tatbiq etishadi. 
Sanʼat markazi 
Oʻz ichiga rasm, loy ishi va yelimlashni qamrab oladigan tasviriy faoliyat maktabgacha 
yoshdagi bolaning eng qiziqarli faoliyat turi boʻlib hisoblanadi. U bolaga oʻz tasvirlarida atrof-
olam toʻgʻrisidagi taassurotlari va unga boʻlgan munosabatni aks ettirish imkonini beradi. Shuning 
uchun guruhda sanʼatni hissiy ifodalash va estetik rivojlantirishga yaxshi sharoit yaratilgan 
boʻlishi kerak. Bunda sanʼat markazi muhim rol oʻynaydi. Bolalarda kichik sahnalarni oʻynashga 
xohish-istak uygʻotish uchun zarur boʻlgan chiroyli kiyimlar va boshqa har xil qoʻlda yasalgan 
kostyumlardan foydalanish mumkin. Sanʼat markazining vazifasi:
-
Badiiy-tasviriy faoliyat jarayoniga boʻlgan emotsional munosabatni va yorqin ifodali 
obrazlarni yaratish istagini tarbiyalash; 
-
Ranglar bilan mustaqil tajribalar oʻtkazish istagini shakllantirish (ranglarni bir-biriga 
qoʻshish orqali boshqa ranglarni hosil qilish); 
-
Ijodiy qobiliyatlarni va mayda qoʻl motorikasini rivojlantirish (gil, loy, trafaretlar bilan 
ishlash).