B. S. Abdullaeva tdpu ilmiy ishlar va innovatsiyalar bo‘yicha prorektor

Chumoli va Kaptar 
Chumoli chanqab suv ichmoqchi bo‘ldi va jilg‘a labiga tushdi, lekin suv ichmoqchi 
bo‘lganida bexosdan jilg‘aga tushib ketdi. Shu yerdagi daraxt shoxiga qo‘nib o‘tirgan bir Kaptar 
daraxtdan barg uzib Chumoliga tashladi. Chumoli shu bargga chiqib jon saqlab qoldi. Bu payt shu 
yerda paydo bo‘lgan ovchi Kaptarni tutib olish niyatida tuzoq chiviqlarini shaylay boshladi; xuddi 
shu mahal Chumoli kelib ovchining oyog‘ini tishladi; ana shunda uning qo‘lidagi chiviqlar 
sochilib, Kaptar uchib ketdi. 
Kezi kelganda zaif odamning ham yordami asqatib qolishi mumkin, deb saboq beradi bu 
masal [5.]. 
Masal devoriy teatr (tabiat manzarasi, chumoli, kaptar, ovchi rasmlari) asosida 
sahnalashtirilganda maktabgacha yoshdagi bolalarga, o‘spirinlik yoshidagi talabalarga, har xil 
katta yoshdagi insonlarga saboq berganiga guvoh bo‘ldik. Bu asar va asardagi voqea hamda 
obrazlar tahlil qilinganda maktabgacha yoshdagi bolalar “hamisha hammaga yordam berish kerak” 
degan xulosa kelishdi. O‘spirinlik yoshidagi talabalar “yaxshilik yerda qolmaydi”, har xil yoshdagi 
kattalar esa, “hamisha hammaga yordam berish kerak”, “yaxshilikni doim mukofoti bo‘lishi” va 
yana “yaxshilik qilgan insonni hech qachon unutib yubormaslik kerak” degan xulosalarga kelishdi. 
Adabiy asarlarni sahna orqali namoyish etish bolalarni yaxshilikka yetaklaydi. So‘z 
boyligini oshiradi. Savollariga javob topadi. Asarlarning sahnadagi tomoshasi bolalar nutqini 
o‘stiradi, dunyoqarashini kengaytiradi, har xil ruhiy holatlardan xalos etadi, tafakkurini 
shakllantiradi, yaratuvchanlik qobiliyatlarini namoyon qiladi va ijodkorlikka undaydi.
 
Adabiyotlar: 
1.
J.Mamatqosimov. Ommaviy bayramlar rejissurasida sahna madaniyati. O‘quv qo‘llanma. 
–T.: Fan va texnologiya, 2009. 129-b. 
2.
B.Sayfullaev, J.Mamatqosimov. Aktyorlik mahorati. Darslik. –T.: Fan va texnologiya, 
2012. 365-b. 
3.
Kaykovus. Qobusnoma / forschadan Muhammad Rizo Ogahiy tarjimasi. 4-nashr. 
Nashrga tayyorlovchilar: S.Dolimov, U.Dolimov. –T.: O‘qituvchi, 2006. 48-b. 
4.
 
https://uz.m.wikipediya.org 
5.
kh-davron.uz