B. N. O r I p o V u o 'K 372. 874(075) квк

4.7. TASVIRIY SA N ’AT KABINETI VA UNING
ISH FAOLIYATI
M a ktabd a tasviriy s a n ’atn in g o'qitilishi o 'q uv c hila rni estetik 
j ih a td a n tarbiyalashda asosiy omil hisoblanadi. Tasviriy s a n ’at 
o'quvchilarga grafik bilim va malaka berish bilan birga o'quvchilarni 
m ustaqil ishlashga, tashab b us ko'rsatishga va sh u lar orqali ijodiy 
ishlashga o 'r g a ta d i. A m m o b u n in g u c h u n m a k ta b d a , avvalo, 
m u ta x a s s i s o 'q i t u v c h i va yaxshi j i h o z l a n g a n tasv iriy s a n ’at 
kab in etin in g bo'lishi shart.
M aktab d a k a b inetnin g tashkil etilishi:
1. M aktabda tasviriy sa n ’at darsini m etodik va didaktik jihatdan 
t o 'g 'r i bo 'lishini t a ’minlaydi.
2. Darslarni zaruriy didaktik va k o 'rg az m a m ateriallar bilan 
t a ’minlaydi.
3. D arsda texnika vositalaridan foydalanish imkoniyatlarini 
yaratadi.
4. T a s v iriy s a n ’a t fan i b o 'y i c h a k o 'r g a z m a va d id a k tik
m ateriallar bazasini to 'p la s h im ko n ini beradi.
5. Darsni boshqa o 'q u v fanlari bilan bog'lash im konini beradi.
6. D a rsdan va m ak ta b d a n tashqari m ash g 'ulotla rn i amalga 
oshirish im koniyatini yaratadi va boshqa turli tadbirlarni amalga 
oshirishga shart-sharo it yaratadi.
151

---

Kabinetni tashkil etish b o ‘yicha N a m a n g a n viloyatida k o 'p lab
ish tajribalari am a lg a oshirilgan. S h u n g a k o 'ra, kabinet tashkil 
etish xona ta n la s h d a n boshlanadi. K abinet u c h u n x o na t a n la n -
gach, u qayta t a ’m irlanadi, elektr m anb ay i bilan t a ’m in lana di, 
jihozlanadi va bezatiladi.1
X o n a , 
avvalo, 45 m in u tlik d a rs ja r a y o n ig a ta y y o r la n a d i. 
B u n d a x o n a d a g i b a r c h a n a rs a la r o 't k a z i la d i g a n dars m aq s a d i 
va vazifasiga q a ra tila d i. X o n a d a d a rs d a n tas h q a ri t o 'g a r a k la r , 
k o n s u l t a t s i y a l a r , f a k u l t a t i v m a s h g ' u l o t l a r h a m o 't k a z i l a d i .
X o n a n i j i h o z l a s h va b e z a t i s h d a j a v o n l a r va t o k c h a l a r d a n
foy dalaniladi.
X ona javonlari va tok ch alard a o 'q u v -d id a k tik materiallar, turli 
qog'ozlar, m eto d ik adabiyotlar, gazeta va jurn allarn ing to 'p la m la ri 
saqlanadi. Eng yaxshi o 'q u v c h ila rn in g ishidan n a m u n a la r yig'ib, 
stend va k o 'rg a z m a la r tashkil qilinadi.
Kabinet faoliyatini yo'lga q o'yish u c h u n , avvalo, uning ish 
rejasi tu z ila d i. K a b in e tg a faol o 'q u v c h i l a r d a n yoki t o 'g a r a k
a ’zo laridan n av b atchilar tayinlanadi.
Kabinet zaruriy texnik vositalar bilan t a ’m inlanadi va k ino - 
p roekto r, e pidiaskop, film oskop, televizor, reflektr — yoritgich- 
lar, m olbert — stol, stullar bilan jih o zlan ad i.
S h u n in g d e k , biologiya, geografiya, a d a b iy o t, m a te m a tik a , 
m e h n a t, c h iz m ac h ilik , jism o n iy tarbiya kabi fanlarning darslik 
va zaruriy o 'q u v - d id a k tik materiallari bilan t a ’m inlanadi.
M ak tab tasviriy s a n ’ati kabinetida gipsli slepkilar, mulyajlar, 
chuchelolar, 3—4 d o n a chelak, o'q uv ch ilarn in g ham m asiga yetarli 
stakan (bankalar) bo'lishi zarur.
M a k ta b tasviriy s a n 'a ti o 'q u v p r e d m e tin in g o 'q u v - ta r b iy a
ishlarini to 'g 'ri yo'lga q o 'y ish — m akta b ni mutaxassis, tasviriy 
s a n ’at o 'q itu v c h is i bilan t a ’m in la s h d a n iborat b o 'lg a n h o ld a , 
tasviriy s a n ’at darsini boshlash u c h u n m a k ta b d a tasviriy s a n 'a t 
kabineti b o 'lishi shart.