B. N. O r I p o V u o 'K 372. 874(075) квк



Download 3,25 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/108
Sana23.03.2022
Hajmi3,25 Mb.
#506296
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   108
Bog'liq
Tasviriy san`at va uni o`qitish metodikasi.Oripov B (1)



B . N . O R I P O V


U O 'K 372.874(075)
КВК 74.268.51.
068
О 
liy va о 'rta maxsus, kasb-hunar ta ’limi ilmiy-metodik
birlashmalari faoliyatini muvofiqlashtiruvchi Kengash
tomonidan nashrga tavsiya etilgan.
T a q r i z c h i l a r :
A.Turdialiyev 
— N a m D U „Tasviriy san’a t“
kafedrasi dotsenti; 
B .Jabborov 
— d o ts e n t.
M azkur q o 'lla n m a k a sb -h u n a r kollejlari o 'q u v ch ilari uchun 
mo'ljallangan b o iib , 5 bobdan iborat. Q o'llanm a qulay, sodda, ravon 
tilda bayon etilgan bo'lib, o ‘quvchilarning foydalanishlari uchun juda 
qulay.
O'quvcliilarning olgan nazariy bilimlarini mustahkamlash maqsadida 
mavzu so'ngida nazorat savollari va tayanch iboralar berilgan.
Q o'llanm adan kasb-hunar kollejlari talabalaridan tashqari, o ‘rta 
maktab o'quvchilari, shuningdek, rasm chizishni mustaqil o'rganuvchilar 
ham foydalanishlari mumkin.
ISBN 978-9943-16-127-6
© „ I L M Z I Y O “ n a s h r i y o t u y i , 2 0 0 5 -y . 
© „ I L M Z l Y C T n a s h r i y o t u y i, 2 0 1 3 - y .


K I R I S H
Mamlakatimizda Kadrlar tayyorlash Milliy dasturining ishlab 
chiqilishi va uning amalga oshirilishi t a ’lim-tarbiya jarayonida 
muhim ahamiyat kasb etadi. Chunki, milliy kadrlar tayyorlash 
va ularni h a rto m o n la m a rivojlantirish yuqori malakali o'qituvchi- 
pedagoglarni tayyorlash bilan birga, yosh avlodga t a ’lim-tarbiya 
berishni ham yuqori saviyada olib borish uchun asosiy omil bo'lib 
xizmat qiladi.
Ma'lumki, ta’lim-tarbiya jarayonida boshlang'ich sinflar ta’limi 
alohida bosqich bolib, bu davr bola shaxsini eng jadal rivojlanish 
davri hisoblanadi. Chunki 5 — 6 yoshdan 10— 11 yoshgacha bo'lgan 
davrda bola shaxsi yetuklik va o'smiriik davriga zamin yaratadi. Ayni 
shu davr bola shaxsining ko'rish, kuzatish, idrok etish, tasavvur va 
tafakkur qilishga o'rganish jarayonidagi eng shiddatli bosqich boladi. 
Shu boisdan ham boshlang'ich sinf o'qituvchilari tayyorlaydigan 
pedagogika o'quv yurtlari o'quv rejalari va dasturlarining bugungi 
kun talabi darajasida bo'lishiga e'tibor qaratish lozim.
M a’lumki, pedagogika kollejlarining „Boshlang'ich sinf va 
m e h n a t o ‘qituvchisini tayyorlash'1 b o ‘limlarida o ‘qitiladigan 
„Tasviriy s a n ’at va uni o'qitish m etodikasi“ fani mutaxassis- 
likning asosiy o'quv fanlaridan biri 
hisoblanadi. Chunki, bu 
fan bo'lajak o'qituvchi-pedagoglarni estetika h am da san'at asoslari 
b ilan q u r o ll a n ti r a d i, ta b ia td a g i, ja m iy a td a g i va s a n ’atdagi 
go‘zalIikni ko‘ra bilishga o'rgatadi. Shuningdek, bu fan ayniqsa, 
o 'q itu v c h ilik kasbi u c h u n z a ru r h is o b la n g a n rasm chizish 
malakasini shakllantiradi. Demak, boshlang'ich sinf o 'q ituv - 
chisining rasm chizishni bilishi b oshqa o 'q u v p red m e tla rn i 
o'qitish samaradorligini oshirishda muhim omil hisoblanadi.
Y u q o rid a g ila rd a n k o 'rin ib tu rib d ik i, pedagogika kollej- 
larida o'qitiladigan „Tasviriy s a n ’at va uni o 'q itish m etodikasi'4 
fani har tom onlam a shakllangan boshlang'ich sinf o'qituvchisini 
tayyorlash, unga estetika, san ’at va materialistik tushunchalarni 
berish va rasm chizish ko'nikmalarini shakllantirish bilan birga:
з


1) bo'lajak boshlang‘ich sinf o ‘qituvchilarini tabiat, jam iyat- 
dagi narsa va hodisalarni kuzatish, ko'rish, ularni ilmiy asosda 
idrok etishga o'rgatish;
2) talabalarning badiiy didi, estetik tushunchasi, dunyoqa- 
rashi, go‘zallikni his etishi, ijodiy iste’dodi va ijodkorlik qobi- 
liyatini tarbiyalash;
3) rassomchilikning barcha tu r va janrlaridagi san ’at asarlarini 
ko'ra bilish, idrok etish, ularni qalbaki rasmlardan farqlay olish 
ko ‘nikmalarini rivojlantirish;
4) narsa, voqea, hodisalar tasvirini — rasmini chiza bilish, 
ularni ijodkorlik asosida bajarishga oid m alaka-ko'nikm alar hosil 
qilish;
5) bo'lajak pedagoglarga eng oson, qisqa, ilmiy va didaktik 
prinsiplar asosida, zamonaviy uslubda rasm chizishni o ‘rgata olish 
kabi vazifalarni q o ‘yadi.
Shunga ko‘ra metodika kursi:
1. S an ’at nazariyasidan qisqacha m a ’lumot berish.
2. Rasm chizishni o ‘rgatish bo'yicha qalamtasvir, rangtasvir, 
kompozitsiya, badiiy bezash, loy va plastilin bilan ishlash va 
san ’at asarlarini o'rgatish.
3. Boshlang'ich sinf o ‘qituvchilariga rasm chizishni z a m o ­
naviy, eng samarali uslublarda o'rgatish b o ‘yicha metodik tav- 
siyalar berish kabilarni o ‘z ichiga oladi.
Shu boisdan q o'llanm ani yaratishda asosiy e ’tibor bosh- 
lang‘ich sin f va m eh n at o ‘qituvchisi uch u n zarur boMadigan 
bilim va k o ‘nikmalarni berishga qaratildi. Rasm chizish ju d a oddiy 
narsalardan boshlansa-da, uning o'quv materiallari Davlat stan- 
darti va dasturidan orqada qolmasligi zarur. Chunki, qo'llan- 
m ada rasm chizishning a n c h a keng va m urakkab jarayonlari 
bo'yicha nazariy va amaliy tushuncha ham da tavsiyalarberiladi.
Q o 'llanm ada faqatgina rasm chizish haqida emas, san ’atning 
barcha turlari, ju m lad an , rangtasvir, grafika, haykaltaroshlik, 
am aliy s a n ’at, dizayn s a n ’ati, fo to s a n ’at, ikebana s a n ’ati va 
m e ’morchilik s a n ’ati kabilar haqida ham fikr yuritilgan, m a ’lu- 
motlar berilgan.
4


Bulardan tashqari, o'quvchi san ’atning h ar bir turi b o ‘yicha 
shug'ullanish metodikasi haqida ham zarur tavsiya va m a ’lumot- 
larga ega bo'lish imkoniyatiga ega.
Ushbu q o il a n m a muallifning uzoq yillik tajribalari asosida 
tuzilgan „Tasviriy san ’at va uni o'qitish metodikasi1' dasturi aso­
sida yaratilgan bo'lib, R.Hasanov, N.Rostovsev, Y.Shoroxov, 
Q.Qosimov, M.Nabiyev, N.Abdullayev, S.Bulatov, P.Alekseyev, 
S.Saviskiy, V.Kuzin kabi m etodist-olimlarning darslik, o'q u v - 
metodik qo'llanmalaridan ijodiy foydalanildi.
5



Download 3,25 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   108




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish