B. B. Umarov BuxDU, "Кimyo" kafedrasi professori, kimyo fanlari doktori, professor

III. Bo’lim.
Glossariy
ASOSIY ATAMALAR
Atom orbital (AO) – atomda elektronlarning bo‘lish ehtimoli ko‘p sohani belgilash uchun qabul qilingan kvant-mexanikaviy tushuncha; AO da bitta, ikkita elektron bo‘lishi yoki bitta ham elektron bo‘lmasligi mumkin.
Birikish – reagent substrat molekulasining karrali bog‘lariga birikadigan reaksiya.
-Bog‘-orbitallardan hosil bo‘ladigan kovalent bog‘.
-Bog‘-orbitallardan hosil bo‘ladigan kovalent bog‘.
Elektronoakseptor guruhlar (o‘rinbosarlar) – o‘ziga elektronlarni tortadigan guruhlar (o‘rinbosarlar).
Elektronodonor guruhlar (o‘rinbosarlar) – o‘zidan elektronlarni itaradigan guruhlar (o‘rinbosarlar).
Elektromanfiylik – atomning o‘z elektron qobig‘iga elektronlarni tortish qobiliyati.
Elektrofil – substrat bilan kovalent bog‘ hosil qilish uchun reaksiya jarayonida elektron juftini qabul qiladigan reagent.
Karbanion manfiy zaryadlangan uglerod atomi bor zarracha.
Karbkationmusbat zaryadlangan uglerod atomi bor zarracha.
Molekulyar orbital molekulada elektronlarning bo‘lish ehtimoli yuqori sohani belgilash uchun qabul qilingan kvant-mexanikaviy tushuncha.
Reagentlar organik reaksiyalarga kirishadigan dastlabki moddalar.
Rezonans molekulaning real strukturasini rezonans strukturalar yordamida ifodalanishi.
Sinxron reaksiyalar oraliq ion va radikallar hosil bo‘lmasdan boradigan reaksiyalar. Eski bog‘larning uzilishi va yangi bog‘larning hosil bo‘lishi bir vaqtda sodir bo‘ladi.
Substrat reaksiyaga kirishadigan reagentlardan biri. Odatda reagentga nisbatan murakkab tuzilishga ega bo‘ladi.
Tetraedrik sp³-gibridlanish – to‘rtta ekvivalent sp³-orbitallar tetraedr markazidan uning uchlariga tomon 109° 28 burchak ostida yo‘nalgan gibridlanish turi.