B akayev Z. T jamoada samarali ishlash o’quv qo’llanma samarqand-2020

Baholashga mo‘ljallash tamoyili – menejer turizmda baholash, qadriyat-ma’naviyat qoidalarini (mehmondorchilik, milliy xizmatlar, o‘zaro foydali shartnomalar) boshqaruv tizimiga kiritadi.

Respublikamizda turizmni rivojlantirish davlatimiz siyosatiga aylangan ekan, turistik firmalar turizm rivojidagi asosiy bo‘g‘inlardan bo‘lganligi sababli turizm menejmentining tamoyillarini turistik firmalarimizda qo‘llash faqat foydali bo‘ladi.
Turistik firmalarimizning aksariyat xususiy ekanligidan bu firmalar shaxsiy xo‘jayinlik ruhida faoliyat ko‘rsatmoqlar. Natijada turizm rivojlanishida sezilarli ijobiy harakatlar boshlangan emas.
2. Boshqaruvning egalik (xususiylik) tamoyillari ancha murakkab boshqaruv tizimlariga duch kelishini keltirib chiqaradi. Bu tamoyilda boshqaruvni markazlashtirish va markazlashishga yo‘l qo‘ymaslik tamoyillariga amal qilishga to‘g‘ri keladi. Bu holatda menejer o‘z vakolatlarini saqlab qolgan holda navbatdagi boshqaruv tizimini ishlab chiqishga majburdir.
Boshqaruvning egalik tamoyilida yakka hokimlik va jamoaviy boshqaruv tizimini ham qo‘llash mumkin. Bu vaziyatda rahbarning yetuk bilimli va yuqori malakaga ega ekanligi juda qo‘l keladi. Bunday xususiyatga ega bo‘lgan rahbarlar har qanday vaziyat o‘zgarishlariga qaramasdan boshqaruv tizimini to‘g‘ri boshqarib borishadi.
Jamoaviy rahbarlik esa rahbar fikrlarini hisobga olgan holda jamoa fikrini kiritadi va uni himoya qiladi. Bunday hollarda aksariyat vaziyatlarda rahbar bilan jamoa vakillari o‘rtasida ziddiyatlar, qarshi turishlar kelib chiqishi tayin. SHuning uchun ham bu boshqaruvni egalik tamoyili yoqlab chiqadi. CHunki firma yoki tashkillot rahbarning xususiy mulki ekanligini yoddan chiqarmaslik lozim bo‘ladi.
Boshqaruvning egalik tamoyilida rahbar ilmiy asoslanganlik tamoyillar guruhini ishlatishni maqsadga muvofiqdir. Bu tamoyillar sharti bo‘yicha rahbar o‘z tashkilotini vaqt talabiga qarab ijtimoiy – iqtisodiy rivojlantirish rejalarini ilmiy asoslangan usullar natijalariga qarab tuzishi lozim bo‘ladi. Bu tamoyilning eng muhim talablari shundan iboratki, boshqaruvning barcha talablari ilmiy usullar va ilmiy yondashishga asoslanadi.
Bu usulda boshqaruv faoliyati faqat ilmiylik yoki ilmiy – tadqiqotlar bilan – tadqiqot natijalarining amaliyotini sohaga joriy qilish va iqtisodiyotni ko‘tarish hisoblanadi. Bu tamoyilning asosiy maqsadi fanni ishlab chiqarish kuchiga aylantirish hisoblanadi.
Boshqaruvning egalik tamoyillaridagi yana bir yo‘nalish rejalashtirish tamoyili hisoblanadi. Bu tamoyilda boshqaruvning barcha faoliyati rejalarga asoslanadi va rejalarning tugashi muddatgacha boshqa rejalarga o‘tilmaydi. Reja – bu erda turistik firmaning ijtimoiy – iqtisodiy rivojlanishi majmuasi deb qaraladi.