Azotli o’g’itlar, ularning tavsifi, ishlab chiqarish texnologiyasi Mineral o’g’itlar va ularning turlari

Azotli o’g’itlar, ularning tavsifi, ishlab chiqarish texnologiyasi

Mineral o’g’itlar va ularning turlari.

Azotli o’g’itlar va ularning tavsifi.

Azotli o’g’itlar ishlab chiqarish texnologiyasi

• Kimyo sanoatining muhim va eng asosiy vazifasi xalqning turmush farovonligini oshirishga qaratilgan. Bu esa bevosita qishloq xo’jaligi uchun zarur bo’lgan mineral o’g’itlar ishlab chiqarishdan iboratdir. Respublikamiz hududlarida joylashgan kimyoviy korxonalar qishloq xo’jaligini kerakli o’g’itlar bilan taminlaydi. Jahon bo’yicha yiliga 150 million tonna mineral o’g’itlar ishlab chiqarilmoqda Fosfor, azot va kaliy o’simlik uchun eng zarur oziq moddalardir. O’simlik bu elementlarni tuproqdan oladi, tuproqda bu moddalar miqdori yildan- yilga kamayib, tuproqning unumdorligi pasayib boradi, bu ekinning hosildorligiga salbiy ta’sir etadi. Tuproqning unumdorligini oshirish uchun erni o’g’itlash kerak.

• O’g’itlar kelib chiqishi, ishlatilishi, tarkibi, xossalari va olinish usullariga ko’ra klassifikatsiyalanadi. Kelib chiqishiga ko’ra: organik, mineral (anorganik), organo-mineral va bakterial o’g’itlarga bo’linadi.
• Organik o’g’itlar tarkibidagi ozuqa elementlari, asosan, organik birikmalar holida uchraydi (go’ng, torf, qishloq xo’jalik chiqindilari holidigi va hakozo).
• Mineral yoki sun’iy o’g’itlar kimyo korxonalarida maxsus ishlab chiqariladigan anorganik birikmalardan iborat bo’lib, asosan, mineral tuzlardan tashkil topgan. Lekin, bunday o’g’itlarga qisman organik birikmalar ham kiradi, shunday o’g’itlarga karbamid misol bo’ladi.
• Organo-mineral o’g’itlar organik hamda mineral o’g’itlar aralashmasidan iborat. Bakterial o’g’itlar tarkibida turli bakteriyaldar bo’lib, yerda ozuqa elementlarning hazm bo’ladigan formalari yigiladi. Yerni o’g’itlash muddatiga ko’ra: asosan (ekish muddatidan oldin beriladi); ekish paytida beriladigan, ekinni o’sish davomida beriladigan (oziqlantirish maqsadida) o’g’itlarga bo’linadi.