Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі

5. Телекомуникациалық жүйелерді тарату орталары.

Жүйе сұрыптау тұжырымдамасының құрамдас бөлігі болып саналады, сонымен қатар электромагниттік сигналдарды тарататын жүйе тәсілін де қамтиды. Сигналды беру үшін белгілі бір талапқа байланысты сымды немесе радиожиілік байланысы қолданылады.Сымды жолға сәйкес электромагниттік аймақ үнемі шоғырланған аймаққа бөлінеді.Сол себебпиті жүйелердің таралуына орай, 2 – түрге бөлінеді.

Сымды таралу ортасы.
Сымды байланыста тарал ортасы. Бастапқыда сымзыз таралу ортаға дейнгі кезеңге дейін жеңіл тізбектер қолданылады.Жеңіл тізбек изолятордың белгілі бір қашықтықта бекітілген бөлінген темір сымдар арасындағы маңыздылығы жолдас жолдас,әуе кеңістігін жүзеге асырады.Кабель ағаш немесе тік тіректерге ілінеді.Азайтып, жеңіл формулалы тізбек болып есептеледі білу тұжырымдамасын өзара ауыстыруға ықпалы елеулі мән-жайлар ауа-райы; кедергілердің үлкен жиіліктің шағын диопазоны. Бұл жүйе мыс немесе оптикалық кабельдердің арқылы таралады.
Сымсыз таралу ортасы
Сымсыз байланыс дегеніміз - технологиялар мен сымсыз құрылғылар арқылы сымсыз сигналды қолдана отырып, екі немесе одан да көп құрылғылар арасындағы байланыс пен байланыстың барлық процедуралары мен формаларын қамтитын кең термин.
Сымсыз байланыс ерекшеліктері :

1. 
   Сымсыз технологияның эволюциясы оның тиімді функцияларымен көптеген жетілдірулер әкелді.
   
2. 
   Тарату қашықтығы бірнеше мыңдаған шақырымға дейін болуы мүмкін (мысалы, радио).Сымсыз байланыс ұялы телефония, сымсыз интернет, сымсыз үй желісі және т.б. үшін пайдаланылуы мүмкін.
   
3. 
   Сымсыз радио технологиясын қолданудың басқа мысалдарына GPS құрылғылары, гараж есігін ашатын құрылғылар, сымсыз компьютер тышқандары, пернетақталар мен гарнитуралар, құлаққаптар, радиоқабылдағыштар, спутниктік ТЕЛЕДИДАР, хабар тарату және сымсыз телефондар жатады.
   
4. 
   Сымсыз байланыс ұялы телефония, сымсыз интернет, сымсыз үй желісі және т.б. үшін пайдаланылуы мүмкін.
   
5.