Ayupov Ravshan Hamdamovich – Тоshkent Moliya instituti, «Ekonometrika va raqamli iqtisodiyot»

---

Давлат статистика қўмитасининг “Ўзбекистон статистика ахборотномаси” илмий электрон 
журнали.
2019 йил, 1-сон 
1 
Ayupov Ravshan Hamdamovich – Тоshkent 
Moliya instituti, «Ekonometrika va raqamli 
iqtisodiyot» 
kafedrasi 
professori,Тоshkent 
Moliya instituti, tel: [phone] 
Mannanova Shoxida Gaybullaeva - Тоshkent 
Moliya instituti, «Ekonometrika va raqamli 
iqtisodiyot» kafedrasi katta o’qituvchisi, tel: 
93.511-21-67 
 
MOLIYAVIY BOSHQARUVADA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR
VA BLOKCHEYNDAN FOYDALANISH
 
ANNOTATSIYA
 
Ushbu maqolada mamlakatimizda raqamlashtirish jarayonini amalga 
oshirish uchun raqamli texnologiyalar va blokcheynni respublikamiz davlat 
iqtisodiyoti tarmoqlarida ishlatilishining ilmiy asoslari, shu jumladan, 
kraudsorsing, kraudfonding, blokcheyn texnologiyalari va kriptovalyutalarni 
rivojlantirishning afzalliklari hamda risklari tahlil qilingan va bu yo’nalishda 
amalga oshirilishi zarur bo’lgan bir qancha taklif-mulohazalar va hulosalar 
berlgan.
АННОТАЦИЯ 
 В данной статье анализируются преимущества и недостатки 
развития цифровых технологий и блокировок в национальной экономике 
страны, в том числе развитие межбюджетных, межбюджетных, 
блокирующих технологий и криптовалют, ряд предложений и выводов. 
ANNOTATION 
 This article analyzes the advantages and disadvantages of the development 
of digital technology and blocking in the national economy of the country, 
including the development of cross-budget, cross-budget, blocking technologies 
and cryptovultures, a number of suggestions and conclusions. 
Raqamli iqtisodiyot va u bilan bog’liq bo’lgan bir qancha zamonaviy 
texnologiyalar hayotimizga tezkorlik bilan kirib kelmoqda va shiddat bilan 
rivojlanmoqda. Shuning uchun ham respublikamiz taraqqiyotini yanada 
jadallashtirish maqsadida rahbariyatimiz bir qancha muhim qarorlarni qabul 
qildi. Masalan,
 
Prezidentimiz 2018 yil 28 dekabrdagi 2019 yil uchun eng muhim 
ustivor vazifalar haqidagi Oliy Majlisga Murojaatnomasida O’bekistonda 
raqamli iqtisodning rivojlanishi bo’yicha quyidagilarni aytib o’tdi: 
“Iqtisodiyotning barcha sohalarini raqamli texnologiyalar asosida yangilanishini 

---

Давлат статистика қўмитасининг “Ўзбекистон статистика ахборотномаси” илмий электрон 
журнали.
2019 йил, 1-сон 
2 
ko’zda tutadigan “Raqamli iqtisodiyot milliy kontseptsitasi”ni ishlab 
chiqishimiz kerak. Shu asosda “Raqamli O’zbekiston-2030” dasturini hayotga 
tadbiq etishimiz zarur. Raqamli iqtisodiyot yalpi ichki mahsulotni kamida 30 
foizga o’stirish, korruptsiyani keskin kamaytirish imkonini beradi. Nufuzli 
halqaro tashkilotlar o’tkazgan tahlillar ham buni tasdiqlamoqda. Shuning uchun 
Hukumatga ikki oy muddatda raqamli iqtisodiyotga o’tish bo’yicha “yo’l 
haritasi”ni ishlab chiqish topshiriladi. Bu borada axborot havfsizligini 
ta’minlashga alohida e’tibor qaratish zarur”. Ushbu muroja’at bilan bog’liq 
ravishda shuni aytish mumkinki, postindustrial yoki information jamiyatga 
xizmatlar sektori mamlakat yalpi milli daromadning 60% dan ortig’ini tashkil 
qiladigan davlatlar kiradi. Bu davlatlarda dasturiy ta’minot ishlab chiqaruvchi 
tarmorlarni moliyalashtirish miqdori keyingi o’ttiz yilda 130 martadan ko’proq 
ortdi.
Informatsion innovatsiyalarning tarkib toptirish uchun dunyo miqyosida 
faoliyat ko’rsatuvchi global kompaniyalarda quyidagilarini ko’rsatib o’tishimiz 
mumkin: YouTube, Facebook, Google, Wikipedia, Wikileaks, Amazon, Alibaba 
va boshqalar. G’oya juda ham oddiy – yangi progressiv imformatsion 
texnologiyalar biznes masalalarini hamda tijorat muammolarini hal qilib 
beradilar va information tizimlarning har bir yangi avlodi bir qancha yangi 
innovatsion hizmatlarning vujudga kelishiga va yanada rivojlanishiga sabab 
bo’ladi. Yangi texnologiyalarning barcha sohalarga kirib kelishi davlat 
boshqaruvining va iqtisodiyotning elektron ko’rinishga o’tishiga olib kelmoqda. 
Natijada yangi davlat va nodavlat elektron hizmat turlari paydo bo’ldi, yangi 
bozorlar shakllandi va an’anaviy biznes modellar elektron shaklga 
transformatsiya qilina boshlandi.
Zamonaviy raqamli iqtisod bir qancha atamalar bilan nomlangan, shu 
jumladan, e-economy, digital economy, internet economy, network ecomnomy 
va virtual economy. Agarda BCG (