Axborotning turlari va xususiyatlari

1.

Axborotning turlari va xususiyatlari

Axborot, insonlar orasida ma'lumot almashish va uzatish jarayoni sifatida ko'rinadi. Axborotning tarqatilishi, saqlanishi, qayta ishlash tartibi va shakli o'ziga xos xususiyatlarga ega bo'lgan bir nechta tur va usullari mavjud. Bu referatda axborotning asosiy tur va xususiyatlari haqida ma'lumotlar keltiriladi.

Axborot turli qismlarga bo'linadi:

1. Amaliy axborot: Bu tur axborot amalni bajarish va faoliyatni tartibga solish uchun kerak bo'lgan ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Amaliy axborot, ko'rsatuvlar, qarorlar, ko'rsatmalar, buyruqlar va boshqa biror faoliyatni amalga oshirish uchun kerak bo'lgan ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Masalan, buyruqnomalar, ro'yhatlar, instruksiyalar amaliy axborotga misol bo'lishi mumkin.

2. Ilmiy axborot: Bu tur axborot ilm-fan sohasidagi yangiliklarni, tadqiqotlarni, o'quv-uslubiy ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Ilmiy axborot, ilmiy jurnal, kitoblar, ilmiy konferensiyalar, maqolalar va boshqa ilmiy manbalar orqali tarqatiladi. Bu tur axborot o'qituvchilar, o'quvchilar, ilm-fan sohasidagi tadqiqotchilar va so'nggi ilmiy yangiliklardan qiziquvchi insonlar tomonidan qidiriladi va foydalaniladi.

3. Statistik axborot: Statistik axborot, to'plam, tahlil, reyting va boshqa statistik ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Bu axborot turi davlat, boshqaruv, iqtisodiyot, demografiya va boshqa sohalarda yuritilgan tadqiqotlar, hisobotlar, statistik ma'lumotlar va boshqa muhim ma'lumotlarni o'z ichiga oladi.

4. Texnik axborot: Texnik axborot, texnologiyalar, kompyuterlar, elektronika, kommunikatsiya va boshqa texnik sohalarda yaratilgan ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Bu tur axborot, internet saytlari, elektron pochta, telegramm kanallar, texnik jurnal va dasturlash manbalari yordamida tarqatiladi.

5. Sotsial axborot: Sotsial axborot, jamoa, insonlararo munosabatlar, ijtimoiy tarmoqlar, ijtimoiy va

siyosiy holatlar va boshqa ijtimoiy sohalar haqida ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Bu tur axborot, yangiliklar saytlari, ijtimoiy tarmoqlar, gazeta va jurnallar, televizor va radio orqali tarqatiladi.

Axborotning xususiyatlari esa quyidagicha bo'lishi mumkin:

1. Quyidagi axborot tur va usullari bir-birini takomillashtirishi va bir-biriga qo'shilib turishi mumkin.

2. Axborot yangi va aktual ma'lumotlarni o'z ichiga oladi va tarqatish jarayonida bo'lgan holatlar va rivojlanishlar haqida odamlarni xabardor qiladi.

3. Axborot, tashqi olaylarni, ijtimoiy va siyosiy vaziyatlarni hisobga olish, boshqaruvni rivojlantirish va ma'lumotlarni tartibga solish uchun qo'llaniladi.

4. Axborot, insonlar orasidagi aloqalarni o'rnatadi va ko'ngil ochadi. Uning yordamida odamlar o'zaro munosabatlarni o'rnatadi, ma'lumot almashishadi va bilimlarini kengaytirishadi.

Axborotning tur va xususiyatlari katta ahamiyatga ega bo'lgan ma'lumotlar manbalaridir. Bu ma'lumotlar odamlarga yangiliklar, bilimlar va fikrlar bilan ta'minlaydi va ularni har xil sohalarda foydalanish imkoniyatini beradi. Axborotning yo'qligi esa insonlarning rivojlanishini cheklaydi. Shuning uchun axborotning tarqatilishi va saqlanishi muhim ahamiyatga ega bo'lgan jarayonlardir.

2.
Suniy ong, boshqa turdagi axborotning o'ziga xos xususiyatlarga ega bo'lgan bir turi hisoblanadi. Bu referatda suniy ong boyicha axborotning xususiyatlari haqida ma'lumotlar keltiriladi.

1. Suniy ongning unikal xususiyatlari: Suniy ong, insonlarning o'rganish, tushunish va tasavvurlarini bilimlarni oshirish, texnik yutuqlarni erishish va ijtimoiy munosabatlarni rivojlantirishga olib kelgan yangiliklardan biridir. U bu axborot turiga, suniy aqlli texnikalar, ma'lumotlar omborlari, robotika va suniy intellekt kabi muhim texnologiyalar kiradi.

2. Suniy ongning muhimlik darajasi: Suniy ong, ko'plab sohalarda (masalan, o'qitish, tibbiyot, transport, kommunikatsiya, iqtisodiyot) foydalanilishi mumkin bo'lgan avvalgi axborotning yanada rivojlangan va yetuk darajasidir. Uning muhimlik darajasi o'zgarmay, yuqori ko'rinishda osonlashib borayotganligi jihatidan katta ahamiyatga ega.

3. Suniy ongning tarqatish usullari: Suniy ong, odatda kompyuterlarda, internet orqali va boshqa elektronik vositalar yordamida tarqatiladi. Suniy ong texnologiyalaridan foydalanilgan axborotning internet, mobil ilovalar, avtomatik tizimlar va boshqalar orqali ko'rsatilishi mumkin.

4. Suniy ongning to'plamlardan ma'lumot olish xususiyatlari: Suniy ong, katta miqdordagi ma'lumotlarni tez va samarali bir tartibda olish, tahlil qilish, tushuntirish va qayta ishlash xususiyatlari bilan ajralib turadi. Uning algoritmlari va ma'lumotlarni o'qish, boshqarish va aniqlash texnikalari, ma'lumotlar tahlili, asosiy maslahatlarni bajarish kabi muhim qobiliyatlariga ega.

5. Suniy ongning o'z-o'zini o'rganish xususiyatlari: Suniy ong, o'z-o'zini o'rganish, tajribaga asoslangan o'zlashtirish xususiyatiga ega. U texnik vositalar orqali o'zaro aloqalarni o'zlashtirishi, o'rganish jarayonida kamchiliklarni tuzatishi va yangi bilimlarni oshirishi mumkin.

Suniy ong boyicha axborot,

ko'pgina sohalarda innovatsiyalar, avtomatizatsiya, tahlil qilish, tahminlash va optimallashtirish kabi amaliyotlarda foydalaniladi. Uning keng doirasidan foydalanilishi va rivojlanishi kuzatilayotgan jahonimizda suniy ongga yo'naltirilgan sohalarning yanada kengayishi kutilmoqda.


3.
Zamonaviy Kasblar va Ularning O'zgarishi

Zamonaviy dunyoda kasblar va ulardagi o'zgarishlar haqida gapirishdan avval, biz "kasb" so'zining ma'nosi haqida gaplashaylik. Kasb, insonning ishlash va yaratish jarayonida erishgan bilim, ko'nikmalarni ifodalovchi, amaliy faoliyatidir. Kasb, insonning ma'naviyat va ijodiyatining yuqori darajada namoyon bo'lishining asosiy aspektidir.

Zamonaviy jamiyatning rivojlanishi bilan birga kasblarda ham katta o'zgarishlar ro'y berdi. O'zbekistonda ham, bu o'zgarishlarni ko'rib chiqamiz. Bugungi kunda eng talabgor va boy kasblardan biri IT sohasidir. Bu sohada yaratilgan yangiliklar va inovatsiyalar, bizning hayotimizning har bir tomoniga nafaqat tesir qilgan balki o'zgarishlarni ham keltirib chiqargan.

IT sohasidagi o'zgarishlar odatda yangi texnologiyalar va kompyuterlarning rivojlanishi bilan bog'liq bo'lib, dunyoni o'zgartirib turibdi. Mazkur sohada mutaxassislar, dasturlash, web-dasturlash, tarmoq administratorlik, cybersecurity va boshqa kabi bir qancha mutaxassisliklar orqali ishlaydi. Bu soha yuqori ma'lumot va ko'nikmalarga ega bo'lgan specialistlardan talab qiladi.

Bundan tashqari, boshqa rivojlanayotgan kasblar ham mavjud. Misol uchun, marketing va reklama sohasi, turizm va mehmonxona biznesi, tarixiy obidalar ta'minoti, maishiy axborot tizimlar va boshqa bir qancha sohalarda kasblar o'zgarib ketmoqda. Bu sohalar, yangi kommunikatsiya texnologiyalari, globalisatsiya va jahon bo'ylab rivojlanayotgan turizm sohasidagi o'zgarishlar bilan bog'liq.

Ulardan boshqa, kasblarning o'zgarishi ham, jinsiy tashkilotning doirasi bo'yicha muhimdir. Avvalgi davrlarda erkaklar kasblarda katta ulushi bo'lib kelgan, ammo hozirgi kunda ayrim kasblarda ayrim ulushlarning katta ulushi mavjud. Bu, jinsiy tashkilotlarning barqarorligini ko'rsatadigan yaxshi bir namunadur.

Zamonaviy kasblar o'zgarayotgan dunyoda, insonlarning yangi imkoniyatlardan foydalangan holda mustahkamlashgan ko'nikmalarga ega bo'lishi lozim. Hayotimizning har bir jonalishi uchun kas

blarga qiziqish va ularni o'rganishning muhimligini tushuntirishimiz kerak. Qiziqish, mustaqil ravishda o'zini rivojlantirish va ijodiylikni oshirishning bir dalasi bo'lgan har bir inson uchun muhim bo'lib turadi.

Sizlarga qaysi zamonaviy kasbdan qiziqish tug'ilganligini bilmasam ham, sizning qudratingiz va qobiliyatingizdan foydalanib, sizga qiziqish tug'ilgan kasbdagi imkoniyatlarni yuqori darajada o'rganishni tavsiya qilaman. Hayotingizda kasblarga qiziqish va ularni o'rganish, sizning shaxsiy va professional rivojlanganligingizni oshiradi va yanada kengaytiradi.

Kelajakdagi kasblarda o'zgarishlar, dunyoning rivojlanishini davom ettirish va insonlarga yangi imkoniyatlar yaratishga yo'l qo'yadi. Qiziqish, o'z-o'zini oshirish va yangiliklarni qabul qilishning asosiy vasitasi bo'lib, buni ta'lim va tadqiqotning doimiy jarayoni sifatida ko'rib chiqishimiz kerak.