Axborot xavfsizligi va uni ta’minlash usulari Axborot xavfsizligi haqida tushuncha

• konfidentsiallik — inshonchliligi, tarqatilishi mumkin emasligi, maxfiyligi kafolati;
• yaxlitlik — axborot boshlang’ich ko’rinishda ekanligi, ya’ni uni saqlash va uzatishda ruxsat etilmagan o’zgarishlar qilinmaganligi kafolati; bu bandning buzilishi axborotni soxtalashtirish deyiladi;
• autentifikatsiya — axborot zaxirasi egasi deb e’lon qilingan shaxs xaqiqatan xam axborotning ega­si ekanligiga beriladigan kafolat; bu bandning buzilishi xabar muallifini soxtalashtirish deyiladi;
• apellyatsiya qilishlik — yetarlicha murakkab ka­tegoriya, lekin elektron biznesda keng qo’llaniladi. Kerak bo’lganda xabarning muallifi kimligini isbotlash mumkinligi kafolati.
Konfidensial axborot manbalariga odamlar, xujjatlar, nashrlar, axborot tashish texnik vositalari, ishlab chiqarish va mehnat faoliyatini ta’minlovchi texnik vositalar, maxsulot xamda ishlab chiqarish chiqindilari kiradi.
Axborot himoyasi yo'nalishlarining asosiylariga huquqiy, tashkiliy va injener-texnik himoyalar kirib, bular axborot xavfsizligini ta’minlashda kompleks yondoshishning asosini belgilaydi.
Axborot himoyasi vositalari sifatida apparat - dasturiy vositalar va kriptografik tizimlardan foydalaniladi. Kriptografik tizimlardan alohida apparat yoki dastur ko’rinishida hamda ularni birgalikda qo’llab foydalanish mumkin.
Axborot himoyasi usullariga axborotga sanksiyasiz kirishni oldini olish va uni bartaraf etishning barcha yo’llari va amallari kiradi.
Konfidensial axborotga noqonuniy ega bo’lish
uchun qilinadigan harakatlar

• Axborot egasi (manba) konfidensial axborotni saqlashga hyech qanday chora ko’rmaganligi sababli raqib o’zi qiziqqan ma’lumotni yengil olishi mumkin;
• Axbort manbasi axborot xavfsizligi choralarini qattiq saqlaydi va raqib saqlanayotgan axborotga kirishi yoki uni olishi uchun axborotga sanksiyasiz kirishning barcha usullarini qo’llaydi;
• Axborot egasi (manba) bilmagan holda texnik kanallardan axborotni beixtiyor chiqib ketishi va undan raqib o’zining maqsadlarida hech qanday qiyinchiliksiz oson foydalanishi mumkin.

Kompyuter axborotiga huquqsiz kirishda asosiy qurol sifatida kompyuterning texnik vositalardan foydalaniladi. Shu jumladan, maxsus dasturiy ta’minotlardan ham keng foydalaniladi;
Axborotga masofadan turib kirish qurollariga birinchi navbatda tarmoq qurilmalari hamda global tarmoq vositalari (telefon aloqasi, modem) kiradi;