Axborot xavfsizligi. Intellektual mulk va Intellektual mulk huquqi haqida tushuncha

-Autentifikatsiya: Axborot zaxirasi egasi dep e'lon qilingan shaxs xaqiqatan ham axborotning egasi ekanligiga beriladigan kafolat.

-Apelyatsiya qilishlik: Yetarlicha murakkab kategoriya,lekin elektron biznesda keng qo'llaniladi.

-Ishonchlilik: Tizim me'yoriy va g'ayri tabiiy xollarda rejalashtirilganda o'zini tutishlik kafolati.

-Aniqlilik: Xamma buyruqlarni aniq va to'liq bajarish kafolati.

Axborotni muhofaza qilishning samaradorligi uning o'z vaqtidaligi,faolligi,uzluksizligi va kompleksligi bilan belgilanadi.Himoya tartibini kompleks tarzda o'tkazish axborot tarqab ketishi mumkin bo'lgan xavfli kanallarni yo'q qilishni ta'minlaydi.Axborotni muhofaza qilish tizimlaridan foydalanish amaliyoti shuni ko'rsatmoqdaki,faqatgina kompleks axborotni muhofaza qilish tizimlari samarali bo'lishi mumkin.Axborotni muhofaza qilishning davlat tizimi axborotni muhofaza qilish sohasida tashkilotlar faoliyatini litsenziyalash ,axborot xavfsizligi talablari bo'yicha axborotlashtirish obyektlarini attestatsiyasini,kadrlar tayyorlash,maxsus aloqa tizimlari,ilmiy tatqiqot va tajriba konstruktorlik ishlarini tashkillashtirish tizimlarini o'z ichiga oluvchi murakkab tizimdir.

Axborotni muhofaza qilishda foydalanuvchi asosiy usullar bilan bir qatorda ma'naviy -ma'rifiy himoyalash usuli juda muhim rol o'ynaydi.Axborotni muhofaza qilishning davlat tizimi ish yuritishi quyidagi qonun me'yoriy hujjatlar asosida amalga oshiriladi."O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi","Davlat sirlarini saqlash to'g'risidagi qonun", "Axborotlashtirish to'g'risida" gi qonun,"Elektron hujjat to'g'risida"gi qonunlar,"Elektron raqamli imzo to'g'risida"gi qonun,O'zbekiston Respublikasi Prizidenti farmonlari ,qarorlari.

Intellektual mulk

Odamzot o‘z tabiatiga ko‘ra jismoniy jihatdan eng mukammal mavjudot emas. U kuch, tezlik va epchillikda ko‘plab hayvonlardan ortda qoladi. Lekin insonda eng kuchli imtiyoz – uning intellekti mavjud.

Intellekt so‘zi lotincha intellectus so‘zidan kelib chiqqan bo‘lib, insonning aqli, ongi, fikrlash qobiliyatini bildiradi.Intеllеkt – insоnni hayvоnоt dunyosidan ajratib turadigan asоsiy bеlgi bo`lib, rivоjlanishni sifat jihatidan yangi pоg`оnaga ko`taradi. Eng avvalо intеllеktual mulk intеllеktual faоliyat natijasidir. Barcha intеllеktual faоliyat ham intеllеktual mulk bo`la оlmasligi aniq. Insоn fikrlaydi, uning хayolida bеhisоb g`оyalar, lоyihalar tug`iladi, lеkin ularning hammasi ham hayotda amalga оshmay, qоlib kеtadi. Faqat bоshqalar tоmоnidan оb`еktiv ravishda qabul qilinadigan, ya`ni o`zining muayyan chеgaralariga ega bo`lgan g`оya va fikrlargina mulk bo`la оlishi ravshandir

Yaratilgan yangilik va iхtirоlar ilmiy tadqiqоt ishlari bu - aqliy mехnat bo`lib uning Inatijalari ishlab chiqarishga qo`llanilsa, u Intellektual mulk hisоblanadi va quyidagi ko`rinishlariga ega bo`lishi mumkin.