Viruslardan va boshqa zarar keltiruvchi dasturlardan himoyalovchi korporativ tizimni qurish quyidagi bosqichlami oz ichiga oladi.
Birinchi bosqichda himoyalanuvchi tarmoqning oziga xos xususiyatlari aniqlanadi va bir necha virusga qarshi himoya variantlari tanlanadi hamda asoslanadi. Bu bosqichda quyidagilar bajariladi: - kompyuter tizimi va virusga qarshi himoya vositalarining auditi; - axborot tizimini tekshirish va kartirlash\ - vimslaming suqilib kirishi bilan bogliq tahdidlaming amalga oshirish ssenariysini tahlillash. Natijada vimsga qarshi himoyaning umumiy holati baholanadi. Ikkinchi bosqichda vimsga qarshi xavfsizlik siyosati ishlab chiqiladi. Bu bosqichda quyidagilar bajariladi: - axborot resurslarini turkumlashning turi; - vimsga qarshi xavfsizlikni taminlovchi kuchlami yaratish - vakolatlami taqsimlash; - vimsga qarshi xavfsizlikni tashkiliy-huquqiy madadlash; - vimsga qarshi xavfsizlik instmmentlariga talablami aniqlash; - vimsga qarshi xavfsizlikni taminlash xarajatlarini hisoblash. Natijada korxonaning vimsga qarshi xavfsizlik siyosati ishlab chiqiladi. Uchinchi bosqichda dasturiy vositalari, axborot resurslarini inventarizatsiyalash va monitoringini avtomatlashtirish vositalari tanlanadi. Vimsga qarshi xavfsizlikni taminlash boyicha tashkiliy tadbirlar royxati ishlab chiqiladi. Natijada korxonaning vimsga qarshi xavfsizligini taminlovchi reja ishlab chiqiladi. To rtinchi bosqichda vimsga qarshi tanlangan va tasdiqlangan xavfsizlik rejasi amalga oshiriladi. Bu bosqichda vimsga qarshi vositalar yetkazib beriladi, joriy etiladi va madadlanadi. Natijada korporativ vimsga qarshi himoyalashning samarali tizimi yaratilishiga imkon tugiladi.
Xulosa:
Jahon kompyuter tarmog i axborotlarni yig ish, saqlash, qayta ishlash va axborot almashuvi tezligini keskin oshirdi hamda davlat boshqaruvini tubdan o`zgartirmoqda. Axborotlar dunyosiga sayohat qilishda davlat chegaralari degan tushuncha yo`qolib, globallashgan axborotlashgan jamiyat tezlik bilan shakllanib bormoqda. Mavjud axborot resurslarini boshqara olish, ularning xavfsizligini ta`minlash va undan samarali foydalanish mamlakat xavfsizligini hamda demokratik axborotlashgan jamiyatni muvaffaqiyatli shakllantirishni ta`minlaydi. Mavjud axborotlarga noqonuniy kirilishi, ularni o`g irlanishi, yo`qotilishi, buzib ko`rsatilishi va uni o`zgartirilishi singari muammolarga yo`l qo`yilishi shaxs, jamiyat va davlatning axborot xavfsizligi darajasining pasayishiga olib keladi. Shu sababli axborot xavfsizligini ta`minlash muammosi davlat milliy xavfsizligini ta`minlashning asosiy va ajralmas qismi bo`lib qolmoqda hamda u eng muhim dolzarb masala hisoblanadi. Axborot xavfsizligini ta`minlashning usullaridan biri kriptografik usullardir. Bu usullarni qo`llash orqali ma`lumotlar ishonchli himoyalanadi. Barchamiz kriptografik usullar haqida etarlicha ma`lumotga ega bo`lishimiz lozim. Shuning uchun, ushbu Uinstonning ikkilangan kvadrat shifri tahlili va uni dasturini yaratish mavzusidagi bitiruv malakaviy ishida ta`lim jarayoni uchun axborot xavfsizligi muammosini yorituvchi ma`lumotlar berildi va dasturiy mahsulot yaratildi Men kurs ishim bajarishda Zararkunandalar haqida koproq malumotga ega boldim.
Foydalanilgan adabiyotlar royxati. 1 O`zbekiston Respublikasi «Axborotlashtirish haqida» Qonun // Xalq so`zi. 11.12 2003 y. 2. S.K. G’aniyev, M.M. Karimov, K.A.Tashev 3. M Aripov. B.Begalov va boshqalar. Axborot texnologiyalari. O'quv qo'llanma-Т.: “Noshir”, 2009 y. 4. Sattorov A. Informatika va axborot texnologiyalari. Darslik. - Т.: O‘qituvchi, 2011 y. 5. M.Aripov, M.Muhammadiyev. Informatika, informasion texnologiyalar. Darslik. Т.: TDYuI, 2004 y.