Axborot texnologiyalari universiteti

Kabel kanalizasiyasida, kollektorlarda va quvurlarda  yotqiziluvchi optik 

kabellar.

 Optik kabellarni telefon kabel kanalizasiyasiga yotqizilishida yotqiziluvchi 

kabel cho‘zilishiga, egilishiga va ko‘ndalang siqilish ta’siri ostida bo‘ladi. Kabelning 

cho‘zilishi asosan optik kabelni yotqiziluvchi quvur devorlariga ishqalanish hisobiga 

ham hosil bo‘ladi. Egilishlar va ko‘ndalang ravishda siqilishlar esa optik kabelni 

kanalizasiyaning to‘g‘ri va burilgan joylari bo‘ylab yotqizilish hisobiga hamda kabelni 

yotqizish jarayonida yo‘naltiruvchi bloklar va roliklarni qo‘llash hisobiga hosil bo‘ladi. 

---

Optik kabelni ekspluatasiya jarayonida yer osti kabellari singari u issiqlik ta’siri 

ostida bo‘ladi va o‘z navbatida ichki kuchlanganlikga olib keladi. Shu bilan birgalikda 

optik kabelni chiziqli kengayishi hisobiga tashqi kuchlar bir muncha kichik bo‘ladi. 

Chunki  yotqiziluvchi kabel quvur ichida bemalol yotadi. 

Optik kabelni telefon kabel kanalizasiyasiga, kollektorlarga va quvurlarga 

yotqizishda optik kabelning tuzilishidagi asosiy tavsilotlardan biri – ruxsat etiladigan 

cho‘zilish kuchlanganligi hisoblanadi. Bundan tashqari optik kabel egilishlarga chidamli 

bo‘lishi kerak, chunki kabel yotqizilishida va montaj jarayonida 20…25 marta  o‘ralish 

xususiyatiga ega bo‘ladi va nihoyat optik kabel kanalizasiya ichi bo‘ylab oquvchi turli 

xil suvlardan muhofazalangan bo‘lishi kerak. 6.5-rasmda bu guruxga ta’luqli bo‘lgan 

optik kabelning konstruktiv tuzilishi ko‘rsatilgan.

 

 

6.5-rasm. Quvurlarga yotqiziladigan optik kabelning  ko‘ndalang kesim yuzasi: 

1-markaziy kuchlantiruvchi element ; 2- optik tola; 3- optik modul; 4-gidrofob 

kompaund; 5-tashqi qobiq. 

Bunday turdagi optik kabelning konstruktiv tuzilishida optik tolalar polimer 

naychalar yoki plastmassali oraliqlar orasida bemalol joylashadi. Kabelning 

germitizasiyasi esa gidrofob kompaundlar yoki boshqa muhofazalovchi qurilmalar 

yordamida bajarilsa, uning kuchlantiruvchi va maxkamlovchi elementlari yordamida esa 

lozim bo‘ladigan mustahkamlikga va ruxsat etiladigan egilish radusi va cho‘zilish 

bo‘yicha kuchlanganligi 1500…4000 N qiymatga qadar yetadi. Kabellarni 

kemiruvchilardan muhofaza etish uchun simli o‘ramlar yoki to‘lqinsimon po‘lat tasma 

qo‘llanadi.