Axborot texnologiyalari kafedrasi psixologlar uchun informatika

Tarmoq chervlari. 2 noyabr 1988 yil 23 yoshli Morris ismli talaba internetda o’zi yozgan birinchi chervg’ virusini ishga tushirdi va shundan beri internetda xavfsizlik muammosini keltirib chiqardi. Bir necha soatda bu virus minglab Unix serverlarni ishdan chiqardi. Talabaning maqsadi dunyoda birinchi bo’lib, tarmoqda o’zi ko’paya oladigan dastur yaratishdan iborat bo’lgan ilmiy izlanish edi. Baxtga qarshi chervg’ sifatli yaratilmagan bo’lib chiqdi. Kompyuterni zararlaganda unda shu chervg’ bor yoki yo’qligi tekshirilmasdan ko’p martadan zararlayverganligi uning kamchiligi edi. Natijada minglab serverlar ishlolmay qolgan.

Cherv – bu tarmoq orqali tarqaladigan avtomatlashtirilgan va kompyuter tarmoqlari himoya tizimini o’zi buza oladigan, shuningdek o’z nusxasini (xar doim o’zi bilan bir xil bo’lmagan) yaratish va tarqatish imkoniyatiga ega bo’lgan zarar keltiruvchi dasturdir.

Ularning bahzi ko’rinishlarini sanab o’tamiz:

– Tarmoq chervi – tarqalishi uchun Internet va maxalliy tarmoq bayonnomalaridan foydalanadi.

– Aloqa(pochta) chervi – elektron aloqa xabarlari formatida tarqaladi.

– IRC (chat) chervi – chat kanallari orqali tarqaladi.