8 lik sanoq sistemasida 0,1,2,3,4,5,6,7 raqamlari ishtirok qiladi.
16 lik sanoq sistemasida 0,1,2,3,4,5,6,7 ,8,9, A,B,C,D,E,F lar ishtirok qiladi,bunda
A-10,B-11,C-12,D-13,E-14,F-15 ni ifodalaydi.
K L A S T E R
3.Turli asosli sanoq sistemalaridagi sonlarni o’n asosli sanoq sistemasiga o’tkazish.
Turli asosli sanoq sistemalaridagi sonlarni 10 asosli sanoq sistemasiga o’tkazish uchun sonlarni mazkur sanoq sistemasi asosining darajalari bo’yicha yoyish formulasini
N=
dan foydalaniladi,bu yerda:
-sonning butun qismi yoyilmasi koeffisyentlari;
- sonning kasr qismi yoyilmasi koeffisyentlari;
q-sanoq sistma asosi.
1-misol .Ikkilik sanoq sistemasida berilgan 101110 sonini o’nlik sanoq sistemasiga o’tkazing.
Yechish.Yuqoridagi formulada muvofiq
va q=2
Demak,
1011102=1*25+0*24+1*23+1*22+1*21+0*20 =32+0+8+4+2+0=4610
Yoki 1011102=25+23+22+21=32+8+4+2=4610
Javob: 4610
2-misol
Ikkilik sanoq sistemasidagi 111,101 sonini o’nlik sanoq sistemasiga o’tkazing.
111,101
Yechish
111,101=22+21+20+2-1+2-3 =4+2+1+1/2+1/8=7+5/8=7,62510
Javob: 7,62510
3-misol
8 lik sanoq sistemasida berigan 467 sonini 10 lik sanoq sistemasiga o’tkazing.
Do'stlaringiz bilan baham: |