Axborot kutubxona katalogi va fondi

Biologik  omillar. 
Yemirilishning  biologik  omillariga  fondning 
mikroorganizmlar  (bakteriyalar,  mog‘orzamburug‘i),  hasharotlar, 
kemiruvchilar  tomonidan  shikastlanishi  kiradi.  Axborot  tashuv- 
chilar,  hujjatlar  o‘zining  kimyoviy  tarkibiga  ko‘ra  organikdir. 
Bakteriya  va  zamburug‘lar  qog‘oz  va  kitobning  muqova  materia- 
liga  o‘rnashib,  ularni  tashkil  etgan  moddalar  tuzilishini  buzib, 
kimyoviy o'zgartirib  yuboradi.
Fondda  normal  sanitariya  hamda  iqlim  holatini  saqlash  yo‘li 
bilan  mikroorganizmlarning  fondga  zararli  ta’siri  yo‘qotiladi. 
Zarur  bo‘lib  qolgan  vaqtlarda  kutubxonachilar  fondxonani  dez- 
infeksiyalashni  so‘rab  sanitariya-epidemiologiya  stansiyasiga  mu- 
rojaat  qiladilar.  Fondni  etilin  oksid gazi  bilan  dezinfeksiya  qilish
164

---

yaxshi  samara  beradi.  Fond  saqlash  sharoiti  buzilganda,  fond- 
xonada namlik oshib ketganda  hasharotlar ko‘payadi.
Kutubxonalarda  quyidagi  sichqonsimon  kemiruvchilar:  uy 
sichqoni  yoki  kulrang  kalamush  uchraydi.  Kemiruvchilarga  qar­
shi  kurash  g‘oyat  qiyin,  zararli  kemiruvchilar  paydo  bo‘)masligi 
uchun  oziq-ovqat  qoldiqlarini  qoldirmaslik,  pollarda  teshiklar, 
tirqishlar paydo bo‘lgan paytda zudlik bilan sanitar-epidemiologik 
markazlarga  murojaat  qilish  lozim.  Qo‘shimcha  chora-tadbirlar- 
dan  — turli xil qopqonlardan  foydalanish  kerak.  Kemiruvchilarni 
kimyoviy usulda  qirish  — zararli  xo‘rak  qo‘llash  yaxshi  natija  be­
radi.  Kemiruvchilarni yo'qotishning  kimyoviy va biologik vosita- 
sini fondda