«axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizimlar»

-x o d im la r salohiyatini shakllantirish 
- bu kadr mehnat 
munosabatlarini kadmi boshqarish xizmati tomonidan belgilangan 
tartib-qoidalar asosida tashkil etishdir.
- kadrni 
markazlashtirilgan 
holda 
boshqarish 
alohida 
funksiya hisoblanib, alohida bo‘limlar tomonidan bajariladi.
- kadrni markazlashtirilmagan holda boshqarish 
barcha 
bo‘linmalar (boMimlar, sexlar, xizmatlar, laboratoriyalar, sho‘’balar) 
rahbarlari faoliyatidir.
Kadmi boshqarishning 
funksiyali-tashkiliy tuzilmasi 
meh- 
natning funksional 
taqsimoti va funksional 
ixtisoslashishga
485

---

asoslangan ishlab chiqarishlar uchun m o ‘ljallangan 20.1- rasmda 
keltirilgan.
Bu eng k o ‘p uchraydigan tashkiliy tuzilma hisoblanadi. Kor- 
xonada ayrim funksiyalar (masalan, mutaxassislami ishga qabul 
qilishni rejalashtirish, m ehnatga haqto‘lash va tarif siyosati, ijtimoiy 
rivojlanish) tashkiliy jihatdan shakllanishi bilan m azkur tuzilmalarni 
yagona tizim ga bog‘lovchi va b o ‘ysunish tartibini belgilovchi kadm i 
boshqarishning tashkiliy tuzilmasi tarkib topadi.
20.1-rasm. Kadrni boshqarishning funksiyali tashkiliy tuzilmasi
K adm i 
boshqarishning funksiyali-tashkiliy tuzilmasi oliy 
rahbariyatga asosiy diqqat-e’tibom i strategik m asalalarga qaratish, 
ixtisoslashtirish hisobiga ishlab chiqarishda yuksak samaradorlikka 
erishish uchun qulay im koniyatlar yaratib beradi.
K a d rn i b o sh q arish x izm atlari korxonada kadr bilan ish olib 
boruvchi asosiy b o ‘g ‘indir. Ishlab chiqarishda inson omilining 
ortishi, hozirgi bozor sharoitida raqobatning kuchayishi, moliyaviy 
muvaffaqiyatga erishish zarurati kadm i boshqarish xizmatlarining 
roli va ahamiyatini kuchaytirib yuboradi. Samarali faoliyat 
ko‘rsatayotgan kompaniya va firmalar bugungi kunda innovatsiya
486

---

strategiyalari, yangi mahsulot turlari, tashkiliy tuzilmalar yaratish 
bilan m sonresurslarini boshqarish, mehnat salohiyatini rivojlantirish 
uslublan o ‘rtasidagi mavjud uzilishlami bartaraf etishga eng asosiy 
masala sifatida qaramoqdalar. Muammoni ijobiy hal etish ko‘p 
jihatdan kadmi boshqarish xizmatiga bog'liq bo‘lib qoladi. 
iqtisodiyotda ro ‘y berayotgan o‘zgarishlar an’anaviy kadrlar 
bo timlanning fimksiyalari y o ‘q bo‘lib ketadi, degan m a’noni 
ermay . Ishga qabul qilish, kadrlami tayyorlash, ish haqi, ijtimoiy 
untiyozlami taqsimlash masalalari bundan buyon ham kadmi 
boshqansh xizmati fimksiyalarida asosiy o ‘rinlami egallashi aniq.
u bilan bir qatorda, bu funksiyalami amalga oshirish shakl va 
aylanm o^da^f a t'*ihatidan ozg arish ,ar ф’1«Ь ham hayotiy zaruratga
K adnu boshqarish xizmatlari jahondagi yetakchi kompaniyalar 
va lirmalarda korxonaning asosiy bo‘linmasi hisoblanadi 20.2-rasm. 
Amaliyotda ular zimmasiga quyidagi vazifalar yuklatilgan:
Pt’isonafai 1
_
retaiash 
}
Ishga yoHash
Jaiilasii
—
Ish haqi va 
imtywlar
~ 1
f
p
...
__
Kashga
[ ko’nikidt
O'qitisli
Attestafsiya
ta»'«fash
"C— —--------------
——--------.... 
Xi/mat 
\a/ifasm i
(>/gaiiirbli