"Axborot kommunikatsion texnalogiyalari va iqtisod" kafedrasi maxsus fan o’qituvchisi o’sarova Gulruh Samatovnaning

O’qituvchi: ______________ G. S.O'sarova


Tashkiliy qism
O’qituvchi o’quvchilar bilan salomlashish bilan bir vaqitda o’quvchilarning darsga tayyorgarliklarini,o’quv qurollarini,xona tozaligini ko’zdan kechiradi.O’quvchilarning davomati bilan tanishib chiqadi.


O’tilgan mavzuni takrorlash:
O’qituvchi o’tilgan mavzuni takrorlash maqsadida o’quvchilarga mavzuga oid “KLASTER” tuzishni hamda mavzuga oid KALIT SO’ZNI beradi.

“Klaster” tuzish uchun namuna va “Kalit so’z”:

Yangi mavzuni bayoni


Komp'yuter tarmoqlarini ko’pgina belgilar, xususan xududiy ta'minlanishi jixatidan tasniflash mumkin. Bunga kura global, mintakaviy va lokal (maxalliy) tarmoklar farklanadi. tozirda shunday dasturiy ta'minot tuzishning ikki xil asosiy tamoyili joriy etilgan. Birinchi tamoyilda tarmokning dasturlashtirilgan ta'minoti kupgina foydalanuvchilarga xamma kirishi mumkin bulgan bosh komp'yuter resurslarini takdim etishga muljallangan. U fayl-server deb yuritiladi. Bosh komp'yuterning asosiy resursi fayllar bulgani uchun u shu nomni olgan. Bu dasturli modullar yoki ma'lumotlarga ega fayllar bulishi mumkin. Fayl-server - bu serverning eng umumiy turi. Shunisi kizikki, fayl-serverini disk xajmi odatdagi komp'yuterdagidan kup bulishi kerak, chunki undan kupgina komp'yuterlarda foydalaniladi. Tarmokda bir kancha fayl - serverlar bulishi mumkin. Tarmokdan foydalanuvchilarning birgalikda foydalanishiga takdim etiladigan fayl-serverning boshka tur serverlarini sanab utish mumkin. Masalan: printer, modem, faksimil aloka uchun kurilma. Fayl-server resurslarini boshkaruvchi va kupgina tarmok foydalanuvchilari uchun ruxsat beruvchi dasturiy tarmok ta'minoti tarmokning operatsion tizimi deb ataladi. Uning asosiy kismi fayl-serverda joylashadi; ishchi stantsiyada fakat resurs va fayl- server orasidan murojaat kilinadigan dasturlar oraliiidagi interfeys rolini bajaruvchi uncha katta bulmagan kobik joylashtiriladi. Ikkinchi tamoyil "klient-server" arxitektura deb ataladi. Uning dasturiy ta'minoti resurslardan jamoa bulib foydalanishgagina muljallanib kolmay, ularni kayta ishlash va foydalanuvchi talabiga kura resurslarni joylashtirishga muljallangan. "Klient-server" arxitekturalar dasturi tizimi ikkita bulinmadan iborat: Serverning dasturli ta'minoti va foydalanuvchi - mijozning dasturiy ta'minoti. Bu tizimlar ishi kuyidagicha tashkil kilinadi: mijoz-dasturlar foydalanuvchining komp'yuterida bajariladi va umumiy kirish komp'yuterida ishlaydigan dastur - serverga surov junatiladi. Ma'lumotlarning asosiy kismini kayta ishlash kuchli server tomonidan amalga oshiriladi, foydalanuvchi komp'yuteriga fakat bajarilgan surov natijalari yuboriladi. Ma'lumotlar bazasi serverlari katta xajmdagi ma'lumotlar (bir necha 10 gigobayt va undan kup) bilan ishlashga muljallangan va kup sonli foydalanuvchilar yukori unumli ishlab chikarishni, ishonch va ximoyalanganlikni ta'minlaydi. Global tarmoklari ilovalarida klient-server arxitekturasi (ma'lum ma'noda) asosiy sanaladi. Katta matnli saxifalarni saklash va kayta ishlashni ta'minlovchi mashxur Web-serverlari, FTD-serverlari, elektron pochta serverlari va boshkalar ma'lum. Sanab utilgan xizmat turlarining mijoz dasturlari ushbu serverlar tomonidan xizmatni kabul kilish olish va ulardan javob olish uchun surash imkonini beradi. Taksimlanadigan resursga ega xar kanday komp'yuter tarmoii server deb yuritilishi mumkin. Chunki boshka komp'yuterlarda foydalanishga ruxsat bulgan bulinuvchi modemli komp'yuter modem yoki kommunikatsiyali serverdir. Tarmok abonentlari - tarmokda axborotlarni yuzaga keltiruvchi yoki iste'mol kiluvchi ob'ektlar.