Axborot jarayonlarining apparat ta’minoti

Kalonka (Speaker). Musiqa, videofilmlar va boshqa turdagi ovozlarni atrofga tarqatish qurilmasi

Modem - modulyasiya, demodulyasiya so‘zlaridan olingan bo‘lib, uzluksiz signallarini raqamli (modulyasiya) va raqamli ma’lumotlarni uzluksiz  (demodulyasiya) signallarga almashtirib beradigan qurilmadir.

Аxborotlarni tashuvchi va saqlovchi vositalar

  Қаттиқ диск - бу мурракаб қурилма ҳисобланиб компьютернинг система блокига ўрнатилади ва у шлейф деб номланувчи махсус шнур билан она платага уланган бўлади. Ташқи кўринишидан герметик метал қути шаклида бўлган бу қурилманинг ичида умумий ўққа жойлаштирилган диск, ёзувларни ўқиш учун магнит восита, дискни айлантирувчи механизмлари жойлаштирилган. Дискни иккала томонига ҳам ахборотлар ёзилади. Дискнинг ҳажми унинг пластинкаларида жойлаштирилиши мумкин бўлган ахборот ўлчов бирликлари  билан аниқланади. Қаттиқ дискда ахборотлар компьютер ўчирилганда ҳам сақланиб қолади. Замонавий компьютерларда  қаттиқ дисклар ҳажми 500 гигабайтдан 2 тегабайтгача ахборотларни сақлай олади.

 

  Qattiq disk (HDD- hard disk drive) - bu kompyuter bilan ishlashda foydalaniladigan axborotning doimiy  saqlash qurilmasi.

  Qattiq disk (Vinchester) – kompyuter bilan ishlashda foydalaniladigan, - operatsion tizimlar, dastur-ilovalar, turli xil ma’lumotlar (matn, tasvir, musiqa, filmlar va boshq.) saqlanadigan axborotlarning doimiy  saqlash qurilmasi.

 томонлама ёзувда 4,7 гигабайтни ва икки томонлама ёзувда 9,4 гигабайтни ташкил қилади. Бундан ташқари кичик диаметрли  ўлчами 80 мм бўлган  200 мегабайт ахборот сиғимли компакт дисклар ҳам мавжуд. DVD ( DigitalVersatileDisc — рақамли қўпмақсадли диск; шунингдек DigitalVideoDisc — рақамли  видеодиск), 1996 йилда ишлаб чиқирарилган.

         CD abbreviaturasi sompakt-disk (kompakt disk), ya’ni boshqa disklarga nisbatan kichik o‘lchamli plastik o‘lchamga   ega degan ma’noni anglatadi.

Optik disklar 1979 yili  Phillips va Sony kompaniyalari tomo-nidan ishlab chiqilgan

Bu disklardan ikki xil yo‘nalishda foydalanish mumkin ya’ni,  faqat yozuvchi recordable (CD-R) va  qayta yoziladigan  rewritable (CD-RW).

Dunyoda  dastlabki multmediali dasturlarning asosiy tashuvchilari bo‘lib CD-ROM lazer disklari hisoblanadi. Tashqi ko‘rinishidan Audiokompakt - diskdan farq qilmaydigan bu lazer disklari - video, audio, matn, grafika va animatsiya ko‘rinishdagi axborotlarni 700 megabaytgacha bo‘lgan hajmini o‘ziga sig‘dira oladi. Masalan sig‘imi 700 Mbaytli kompakt  diskka 250000 sahifali matn yoki 8 metrli kitob javonidagi axborotlarni joylashtirish mumkin. Bu imkoniyatlar, CD-ROM lazerli disklarni hayotda  amaliy jihatdan keng qo‘llanishiga olib keldi.

CD disk yurituvchilarni  dunyoning Sony, NEC, Panasonic, Plextor, Creative kabi mashxur firmalari ishlab chiqaradi. Kompakt disklardan ma’lumotlarni o‘qish lazerli nurlar yordamida amalga oshiriladi. Lazerli nurlarkompakt diskga kiritilgan mikroyulakchalardagi axborotlarni o‘qiydi.

Flesh disk. (Flesh-pamyat). Bu hozirgi davrda  -  eng ommalashgan zamonaviy axborot tashuvchisi va saqlovchisi. U katta hajmdagi ma’lumotlarni uzoq muddatli sifatli saqlash imkoniyatiga ega.