«Axborot- kommunikatsiya texnologiyalari» kafedrasi



Download 2,67 Mb.
Pdf ko'rish
bet39/132
Sana31.08.2021
Hajmi2,67 Mb.
#161019
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   132
Bog'liq
axborot xavfsizligi

4-ilova 
Kriptografiya 
 
Alifbo 
 
Matn 
 
Shifrlash 
 
Deshifrlash 
axborot  belgilarini  kodlash  uchun  foydalaniladigan 
chekli to’plam. 
alifbo elementlarining tartiblangan to’plami 
akslantirish 
jarayoni: 
ochiq 
matn 
deb 
ham 
nomlanadigan matn shifrmatnga almashtiriladi 
shifrlashga teskari jarayon. Kalit asosida shifrmatn 
ochiq matnga akslantiriladi 
 
Kalit 
matnni shifrlash va shifrini ochish uchun kerakli 
axborot.  
 


37 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Zamonaviy 
kriptografiya 
bo’limlari 
Ochiq kalitli 
kriptotizimlar 
Elektron imzo 
tizimlari 
Kalitlarni 
boshqarish 
Simmetrik 
kriptotizimlar 
Zamonaviy kriptografiya 
Kriptografik  tizim  –  ochiq  matnni  akslantirishning  T  oilasini  o’zida 
mujassamlashtiradi.  Bu  oila  a’zolari  k  bilan  indekslanadi  yoki  belgilanadi.  k 
parametr  kalit  hisoblanadi.  K  kalitlar  fazosi  –  bu  kalitning  mumkin  bo’lgan 
qiymatlari to’plami. Odatda kalit alifbo harflari ketma-ketligidan iborat bo’ladi.  
•  Simmetrik  kriptotizimlarda  shifrlash  va  shifrni  ochish  uchun  bitta  va 
aynan shu kalitdan foydalaniladi.  
•  Ochiq  kalitli  kriptotizimlarda  bir-biriga  matematik  usullar  bilan 
bog’langan  ochiq  va  yopiq  kalitlardan  foydalaniladi.  Axborot  ochiq 
kalit  yordamida  shifrlanadi,  ochiq  kalit  barchaga  oshkor  qilingan 
Ochiq matn 
Kriptografik 
tizim 
Yopiq matn 


38 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5-ilova 
 
V 
+ 
 
? 
 
 
 
 
 
“V”- men bilgan ma’lumotlarga mos; 
“-“ - men bilgan ma’lumotlarga zid; 
“+” - men uchun yangi ma’lumot; 
“?” - men uchun tushunarsiz yoki ma’lumotni 
 
 
6-ilova 
“Aqliy hujum” metodini qo’llashdagi asosiy qoidalar: 
Kriptobardoshlilik deb kalitlarni bilmasdan shifrni ochishga bardoshlilikni 
aniqlovchi shifrlash tavsifiga aytiladi.  
Kriptobardoshlilikning bir necha ko’rsatkichlari bo’lib, ular:  
•  barcha mumkin bo’lgan kalitlar soni;  
•  kriptoanaliz uchun zarur bo’lgan o’rtacha vaqt.  
T

Download 2,67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   132




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish