Awil xojalaig’in mexanizaciyalaw ha’m suw xojalig’I

Qaraqalpaqstan Awil Xojalig’i ha’m Agrotexnologiyalar instetuti “Awil xojalaig’in mexanizaciyalaw ha’m suw xojalig’I” fakulteti

Tayarlag’an: Dosimov.I

Qabillag’an: Allamuratova.V

Tema : Internet-bul

O’zbetinshe jumis

• Reje:
• Internet ne
• Internet ha’m tiykarg’I tu’sinikler
• Internet xizmetleri

Internet ne?

• Internet - bul pútkil jáhán kompyuter tarmaqları kompleksi bolıp tabıladı, yaǵnıy birden-bir standart tiykarında iskerlik kórsetiwshi jáhán global kompyuter tarmaǵı bolıp tabıladı.
• Internet - mińlaǵan lokal hám regionlıq kompyuter tarmaqların birlestiruvchi informaciya sisteması esaplanadı.
• WWW - World Wide Web - dúnya órmekshi tóri esaplanıp, Internet resurslarini shólkemlestiriw hám odan paydalanıwın támiyinlep beredi.

Internet ha’m tiykarg’I tu’sinikler.

Internet - International network - xalıq aralıq tarmaq mánisin ańlatadı.

Web-sayt - qandayda bir bir tarawǵa, iskerlikke, waqıya hám hádiysege arnalǵan maǵlıwmatlardı ózinde jıynaǵan Internet betler kompleksi.

Internet provayder - Internet tarmaǵı xızmetlerinen paydalanıwdı támiyinlep beretuǵın yuridikalıq shaxs.

Elektron pochta - Internet tarmaǵı arqalı operativ maǵlıwmatlar hám xabarlar almaslaw sisteması.

Internet mánzil (URL) - Internet tarmaǵında jaylasqan informaciya resurslariniń shaqırıq mánzilleri.

Proxy - lokal tarmaqqa jalǵanǵan kompyuterlernibitta baylanıs kanalı arqalı Internet xızmetinen paydalanıwın shólkemlestiriw xızmeti.

Web-server - Web-betlerdi jaylastırıw, basqarıw hám olardan paydalanıwdı shólkemlestiriw hám de paydalanıwshılar sorawlarına qayta islew xızmeti.

Internetke jalg’aniw ta’rtibi

Internetge jalǵanıwdıń eń kóp tarqalǵan eki túri ámeldegi::

Dial-up - telefon liniyasi arqalı telefon nomerin terip jalǵanıw

ADSL - telefon liniyasi arqalı maǵlıwmatlardı operativ uzatıw (paydalanıwshına <9 Mbit/s, odan 640 Kbit/s, aralıqmasofa <5, 5 km)

Internet xizmetleri

• Internet provayderlar quyudagi xızmetlerdi usınıs etedi:
• WWW Internet resurslarini shólkemlestiriw
• E-mail Elektron pochta xızmeti
• Web hosting Jeke saytlardı internetge jaylastırıw
• Internet conference Internet arqalı video baylanıs
• Searching Internet qıdırıw sistemalarınan paydalanıw
• FTP Fayllardı almaslaw protokolı
• IPTv Internet tarmaǵı arqalı cifrlı televideniya
• IP telefoniya Internet tarmaǵı arqalı telefon sóylesiwler

Web-brouzerler ham web-betler

• Web-brouzerler - bul Internet resursları hám maǵlıwmatlarınan paydalanıwdı ta'inlovchi programmalar bolıp, olardıń tómendegi túrleri ámeldegi:
• Internet Explorer, Firefox Mozilla, Netscape Sortıgator, Opera, Google Chrome, Saparı
• Web-betler tiykarınan ózinde maǵlıwmatlardı jámlewshi konteyner esaplanıp, olardıń eki túri ámeldegi:
• Statikalıq - Ózgermeytuǵın web-betler
• Dinamikalıq - shaqırıqǵa salıstırǵanda qáliplestiretuǵın web-betler

Web-brouzerler

Web-betler ha’m texnologiyalar

• Statikalıq web-saytlar
• HTML, CSS, Java hám vB skript
• Dinamikalıq web-saytlarHTML, CSS, PHP, MySQL, Java script, AJAX
• HTML, CSS, ASP, SQL Server, Java script
• Web-saytlar jaratiw texnologiyaları
• MS penenFrontPage, Dreamviewer, HomeSite, Adobe Flash

WAP texnologiyasi

• WAP (wireless penenapplication protocol) - mobil telefonlar hám apparatlar orali Internet maǵlıwmatların uzatıw protokolı.
• WML (Wireless penenMarkup Language) - sımsız apparatlar ushın maǵlıwmatlardı jaylastırıw tili.
• WAP brauzer - WAP saytlarǵa mobil quilmalar arqalı shaqırıq qılıw programması.

O`zbekistan milliy Internet resurslari

• Www. uz - milliy informaciya qıdırıw sisteması
• mail. uz - milliy elektron pochta xızmeti
• zıyanet. uz - informaciya tálim tarmaǵı
• uforum. uz – taliqlaw web-portalı
• edu. uz - Ózbekstan tálim portalı
• aci. uz - Ózbekstan baylanıs hám informaciyalastırıw agentligi portalı
• mtrk. uz - milliy teleradiokompaniya web-saytı