Avtotransport vositalarida

Saroy ichi va yo‘nalish nozimligi
Nozimlik tizimi avtobuslarni safarga chiqarishga tayyorlash va
chiqarishni tashkil qilish, yo‘nalishlarda harakatni boshqarish va
o‘z vaqtida saroyga qaytishini ta’minlash bilan bog‘liq barcha
faoliyatlar majmuasini o‘z ichiga oladi. Avtobuslar harakati
nozimlik boshqaruvi saroy ichi va yo‘nalish nozimligiga ajratiladi
(17-rasm).
Nozimlik hisoboti tahlil ma’lumotlari asosida nozimlik xizmati
harakatni tashkil qilish rejasini takomillashtirish bo‘yicha kerakli
tavsiyalarni kiritadi. Ushbu tavsiyalar nozimlik yig‘ilishlarida
muhokama qilinadi.
Guruh
Shahar aholisi soni
1
50 ming kishigacha
2
50—100 ming kishigacha
3
100—250 ming kishigacha
4
250—500 ming kishigacha
5
500 ming kishidan ko‘p

---

115
Nozimlik xizmati ishining sifatini ta’minlash uchun unda
ishlayotgan har bir xodimning lavozim yo‘riqnomasi ishlab
chiqilgan bo‘lishi kerak.
Yo‘lovchilar tashuvchi avtokorxona katta nozimining mansab
yo‘riqnomasi:
1. Katta nozim tasarruf bo‘yicha boshliq muovini va tasarruf
bo‘limi yetakchi mutaxassisiga bo‘ysunadi. Katta nozimga
navbatchi nozimlar, avtobus haydovchilari va chiðta sotuvchilar
bo‘ysunadi.
2. Katta nozimni vazifasiga tayinlash, boshqa ishga o‘tkazish va
ishdan bo‘shatish tasarruf bo‘yicha boshliq muovinining tavsiya-
siga asosan avtokorxona boshlig‘i tomonidan amalga oshiriladi.
17-rasm. 
Avtobuslar harakatining
nozimlik boshqaruvi.
Avtobus harakatini
nozimlik boshqaruvi
Saroychi nozimligi
Yo‘nalish nozimligi
Avtobuslarning
safarga
tayyorligini
nazorat qilish
Avtobuslar
harakatining
muntazamligini
nazorat qilish
Tashish
sharoitlarini
nazorat qilish
Harakatni sozlash usullari
Avtobuslarning o‘z vaqtida safarga
chiqishini ta’minlash
Avtobuslarning
safardan
belgilangan
vaqtdan oldin
qaytib kelishini
nazorat qilish
Avtobus-
larning
saroyga qaytib
kelish
vaqtini qayd
qilish
Harakat
inter-
valini
o‘zgar-
tirish
Qisqar-
tirilgan
reyslar-
ni kiri-
tish
Avtobusni
boshqa
yo‘na-
lishga
o‘tkazish
Zaxira-
dagi avto-
buslardan
foyda-
lanish
Boshqa transport turlari bilan harakatni
muvofiqlashtirish
Safardagi ishlar bo‘yicha kunlik nozimlik
hisobotini rasmiylashtirish
Saroy bo‘yicha kunlik nozimlik
hisobotini rasmiylashtirish
Bajarilgan harakatni
tahlil qilish

---

116
3. Katta nozim vazifasiga ko‘ra o‘rta maxsus ma’lumotga ega
bo‘lishi kerak yoki avtomobil transportida 2 yil ish tajribasiga ega
bo‘lgan o‘rta ma’lumotli shaxslar tayinlanadi.
4. Katta nozim quyidagilarni bilishi zarur:
a) avtotransport vositalarini texnik tasarruf qilish qoidalarini;
b) maxsus tashuvlar qoidalarini (bolalarni ommaviy tashish,
sayohatchilarga xizmat ko‘rsatish, aholini ommaviy dam olish
joylariga olib chiqish, aholini kuzgi hosil yig‘im-terimiga olib
borish qoidalarini);
d) shtamp soatdan foydalanish qoidalarini;
e) avtobuslarda yo‘lovchilar tashishda va bagajlarni tashishda
qo‘llaniladigan tariflarni;
f) bajarilgan qatnovlarni hisobga oluvchi yo‘riqnomani va
qatnovlarni baholashni;
g) avtokorxona tasarrufidagi marshrutlar chizmasini va
avtosaflar bo‘yicha yo‘nalishlar jadvalini;
h) avtokorxona tasarruf faoliyati bo‘yicha berilgan asosiy
kunlik va oylik reja ko‘rsatkichlarni;
i) uyushmaning transport vositalari ishini tartibga soluvchi
buyruqlar va me’yoriy hujjatlarni;
j) tasarruf xizmati bo‘limida tuziladigan tezkor-texnik
hujjatlarni tuzish tartibini;
k) nozimlar, avtobus haydovchisi, chiðta sotuvchilarning
lavozim yo‘riqnomalarini;
l) o‘zining mansab yo‘riqnomasini;
m) nozimlarni moddiy va ma’naviy rag‘batlantirishga tavsiya
etish;
n) nozimlarning oylik mukofoti miqdorini kamaytirish yoki
umuman mahrum etish to‘g‘risida va intizomiy choralarni ko‘rish
uchun avtokorxona rahbariyatiga tavsiya qilish;
o) ishlab chiqarish va mehnat intizomini buzgan haydov-
chilar, chiðtachilar, murabbiylar, trafaretchilarni intizomiy
jazoga tortish uchun tavsiya berish.