Avtomobillar kabinalari va kuzovlarining turlari va ularning materiallari Reja

4-jadval

Po’lat markasi		Kimyoviy tarkibi, %						Mexanik xususiyatlari
	C	Si	Mn	Ti	Al	Cr	V	, MPa	, MPa	, %	Qattiqlik, HRB
08ГСЮТ	0,08	0,45	0,9	0,06	0,05	0,1	-	350	450	28	55-74
08ГСЮФ	0,08	0,45	0,9	0,06	0,05	0,1	0,06	300	400	28	55-72
07ГСЮФ	0,07	0,4	0,75	0,06	0,05	0,3	0,04	300	292- 440	26	55-74

Ushbu po’latlar tarkibiga, shuningdek, nikel (~0,1 %) va mis (~0,15 %) kiradi.
Yuqori mustahkamlikli po’latlarning alohida guruhini ikki fazali (ferritmartensit) po’latlar tashkil qiladi. Ba’zi ikki fazali po’latlarning boshlang’ich holatdagi kimyoviy tarkibi va mexanik xususiyatlari 5-jadvalda keltirilgan. Solishtirish uchun 08кп po’latining mexanik xususiyatlari berilgan.
Ushbu po’latlarning asosiy afzalliklariga berilgan mustahkamlik bilan bir qatorda, yuqori plastiklik va deformatsion puxtalanishning yuqori ko’rsatkichlari kiradi. Ular oquvchanlik chegarasi ning cho’zilishga mustahkamlik chegarasi ga nisbatining past qiymatlariga, shuningdek, deformatsiyaning kichik (~5 %) darajalarida puxtalanish xususiyatiga ega. Bu po’latlar uchun keng mustahkamlik intervali – 400 dan 1000 MPa gacha qiymatlar xosdir. Po’latlarning boshlang’ich holati uchun _т/ _в nisbatning past qiymati bo’rttirishning ОСВ, СВ va ВГ turkumlariga mos keluvchi, yaxshi shtamplanish xususiyatlarini belgilaydi.
Ikki fazali po’latlar bahosi odatdagi listli po’latlardan 35-40 % ga yuqori bo’ladi.

5-jadval

Po’lat markasi		Kimyoviy tarkibi, %							Mexanik xususiyatlari				т/ в
	C	Mn	Si	Al	V	Cr		, Mpa		, Mpa	, %
06Г2СЮ	0,06	1,7	0,5	0,03	-	-		295		570	22,0	0,51
06Г2СФЮ	0,06	1,7	0,5	0,03	0,06	-		330		620	18,0	0,53
06ХГСЮ	0,06	1,0	0,6	0,03	-	1,0		300		615	17,0	0,48
03ХГЮ	0,03	1,0	0,2	0,03	-	1,0		260		520	20,5	0,5
08кп	0,08	-	-	-	-	-		243		387	32	0,62

Oxirgi vaqtda, avtomobilsozlikda alyuminiyli qotishmalarni qo’llash kengaymoqda. Bu holat ularning kichik solishtirma og’irligi, yaxshi mustahkamlik xarakteristikalari, korroziyabardoshligi, qoniqarli texnologik xususiyatlari bilan izohlanadi.
Avtokuzovsozlikda, asosan, Al-Cu, Al-Mg, Al-Mg-Si, Al-Mg-Mn tizimli listlar, lentalar, profillar ko’rinishida ishlab chiqariladigan alyuminiyli qotishmalar qo’llaniladi. Ilg’or avtomobil korxonalari kichik seriyali avtomobillar kuzovlarini ishlab chiqarishda alyuminiyli qotishmalardan foydalanadilar. Alyuminiyli qotishmalarni keng qo’llash, ularning nisbatan yuqori narxi va bir qator texnologik qiyinchiliklar sababli imkonsiz bo’lib turibdi.