Avtomobil transportida yuktashish asoslari dars o'quv maqsadi

Yuk tamg'alarining turlari va maqsadi

№	Belgining nomi	Ko'rinishi	Qo'llanilishi
1.	Nozik. Ehtiyotlansin.	!	Yukning nozikligi. Yuk bilan nozik munosabatda bo'lish kerakligini bildiradi
2.	Quyosh nuridan saqlansin.	/ft /x. ■	Yukni quyosh nuridan saqlanish kerakligini.
3.	Namlikdan saqlansin.	T	Yukni namlikdan saqlash zarurligini bildiradi.
4.	Nurdan saqlansin.	i=oTo	Hamma turdagi nurlar yukning tarkibini o'zgarishiga ta'sir qilishligini bildiradi (masalan, fotoplyonkalarning chiqmasligi.)
5.	Temperaturaning chegaralanganligi.		Yuklarni saqlash va harakatlantirishdagi temperatura doapazonining chegaralanganligini bildiradi.
6.	Tez buziluvchan yuklar.	§	Temperaturaning yuqori va pastki darajasida yukni tashish va saqlash tavsiya etilmaydi va yukni himoyalash uchun tegishli choralar ko'rish kerakligini bildiradi.(sun'iy sovutish, isitish yoki shamollatish) Yuklar transport boshqarmasi tomonidan o'ranatilgan qoidalar asosida tashislganda ushbu belgi bilan tamg'lanadi.

7.	Yukni germetik qadoqlash		Yukni tashishda, ortish- tushirishda, qayta yuklashda yuk idishini ochish ta'qiqlanadi.
8.	Ilmoqlar bilan yukni olish ta'qiqlanadi.	?	Yukni ko'tarishda ilmoqlardan foydalanish ta'qiqlanadi.
9.	Yukni ilsh joyi.	cp Ф	Yukni ko'tarish uchun zanjir va kanoplarni joyini ko'rsatadi.
10.	Bu yerda aravacha bilan ko'tarish TA'QIQLANADI	i	Yukni ko'tarishda aravacha ishlatish mumkin emasligini ko'rsatadigan joyni ko'rsatadi.
11.	Balandga.	tt	Yukni to'g'ri vertical holatdalagilini ko'rsatadi.
12.	Idishdagi yukni to'g'ridan- to'g'ri yukka ilib ko'tarish		Yukni ko'tarishda to'g'ridan- to'g'ri yukka ilib ko'tarishni ko'rsatadi, ya'ni idishga ilib ko'tarish ma'n etiladi.
13.	Bu yerdan ochilsin.	A	Yukni ochishda faqat ko'rsatilgan joydan ochish kerakligini bildiradi.
14.	Radiaktiv manbalardan saqlansin.	>•< *■*	Nurlarning o'tib ketishi yukning qiymatini kamaytiradi yoki yo'qotadi.
15.	Radiaktiv manbalardan saqlansin.		Yukni tashilgandi qimirlatish mumkinmasligini bildiradi.
16.	Dumalatilmasin.		Yukni tashilgandi qimirlatish mumkinmasligini bildiradi.

17.	Qistirilmasin.		Yukning idishidagi ko'rsatilgan joylar berkitilmasin.
18.	Bu yerdan qistirilsin.	»■<	Yukni qistirib ko'tarish joyi ko'rsatilgan.
19.	Ustma-ust qo'yiladigan qavatlar sonining chegarasi.	§ ■	Ustma-ust qo'yiladigan bir xil yuklarni max miqdori n-miqdor meyori
20.	Ustma-ust qo'yish cheklangan.	-Jflnn ■	Yukni ustma-ust qo'yishga ruxsat etilmaydi.
21.	Ustma-ust qo'yish ta' qiqlanadi.	I	Yukni ustma-ust qo'yishga ruxsat etilmaydi. Yuklarni ushbu tamg'a bilan tashishda, saqlashda boshqa yuklarni ustma-ust qo'yish ta'qiqlanadi.
22.	Tropik qadoq.	qi-ij/	Tamg'a yukka ortish- tushrishda, tashishda, saqlashda tropic iqlim ta'siri natijasida qadoq shikastlanganda yuk nobud bo'lishi mumkinligin bildiradi. Belgisi: T - tropic qadoq belgisi; 00-00 - qadoqlash sanasi;
23.	Og'irlik markazi.		Yukning og'irlik markazi joyini bildiradi.
24.	Sanchqili yuklagichlardan foydalanilmasin.	&	Sanchqili yuklagichlarni qo'llash ta'qiqlanishini bildiradi.

SHTRIX KODLAR
Shtrix kod AQSHning Filodelfiya shtatidagi Dreksel Universiteti aspirantlari Bernard Silver, Norman Jozef Vudland, Djordan Djoxensonlar tomonidan 1949 yil 20 oktyabrda kashf qilingan. 1952 yil 7 oktyabrda kashfiyot uchun № 2 612 994 raqamli patent olingan. 1952 yilda Bernard Silver patentni “Philco” - Helios Elektric Companyasiga sotadi. 1974 yil 24 iyunda birinchi bo'lib dunyoda shtrix kod bilan Wrigley's nomli “saqich” sotiladi. Shtrix kod mahsulot haqidagi ma'lumotni avtomat ravishda o'qiydigan tizimdir. Shtrix kodlar chiziqli va ikki o'lchamli turlarga bo'linadi.
Dunyo bo'yicha eng ko'p tarqalgan chiziqli shtrix kodlardir. EAN-8, EAN-13, UPC-A, UPC-E, Code56, Code128, Codabar, ’’Interleaved 2 of 5” kabi shtrix kodlar eng ko'p tarqalgan.
Shtrix kodlar tovarni qonuniyligini, mamlakat haqidagi ma'lumotni, tovarni o'lchami, ranglarini, tarkibini maxsus apparat orqali aniqlashga yordam beradi. '
Shtrix koddagi to'g'ri vertikal chiziqlarni 4 601234 567893 maxsus skaner apparatlari o'qiydi. Shtrix koddagi sonlar inson tomonidan hisob-kitob qilinadi va tegishli ma'lumotlar aniqlanadi. Shtrix kodning pastki qismidagi sonlarni 5 ta qismga ajratiladi:
“Milliy tashkilotning prefiksi” - bu, shtrix koddagi birinchi uchta raqam hisoblanadi (460). GS1 uyushmasini hududiy vakolatxonasini kodi, y'ani mahsulot ishlab chiqaruvchini ro'yxatga olinganligini bildiradi. Mamlakat kodi EAN Xalqaro uyushmasi tomonidan beriladi.
“Tovar ishlab chiqaruvchining ro'yxatga olinganligi nomeri” - bu ishlab chiqaruvchi korxona yoki tovar sotuvchisining kodi. Odatda 4-6 ta raqam ajratiladi, ya'ni hududiy prefiksga 10000 dan 1000000 gacha tashkilot ro'yxatga olinishi mumkin.
“Tovar kodi” - bu 3-5 gacha bo'lgan raqamlar, ya'ni tovarning o'zini kodi.