|
Kalit so'zlar va iboralar
Davlat tomonidan tartibga solish.
O'zbekiston Respublikasi qonunchiligi.
Avtomobil transportini boshqarishning tashkiliy tuzilmasi.
Respublika darajasi, hududiy darajasi.
Avtomobil transporti to'g'risidagi qonunning asosiy vazifalari.
Nazorat savollari
O‘zbekiston Respublikasida avtomobil transporti faoliyatini davlat tomonidan tartibga solish qanday amalga oshiriladi?
Avtomobil tashuvchilarning hududiy birlashmalariga qanday asosiy vazifa va funksiyalar yuklangan?
O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligida O‘zAAT zimmasiga qanday vazifalar yuklangan?
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklarining avtomobil transporti sohasidagi asosiy vazifalarini sanab o‘ting.
Respublika miqyosida avtomobil transportini boshqarishning tashkiliy tuzilmasi qanday?
Hududiy darajada avtomobil transportini boshqarishning tashkiliy tuzilmasi qanday?
O‘zbekiston Respublikasining avtomobil transporti to‘g‘risidagi qonunining asosiy tushunchalarini sanab o‘ting.
Tashuvchilar va mijozlar o'rtasidagi shartnoma munosabatlari qachon to'xtatilishi mumkin?
Yo'lovchi stansiyalari, to'xtash va nazorat punktlariga qo'yiladigan talablar haqida gapirib bering.
O‘zbekiston Respublikasining yo‘l harakati xavfsizligi sohasidagi vakolatli davlat organlarini sanab o‘ting.
Mavzu 6. AVTOMOBIL SERVISI FAOLIYATINI TARTIBGA SOLUVCHI SOHAGA OID ME’YORIY HUJJATLAR
1. Huquqiy norma va huquqiy tartibga solish.
2. Huquqiy normaning tuzilishi.
3. Huquqiy normalarning turlari.
4. Huquq normalari va huquqiy munosabatlar.
5. Avtotransport huquqiy munosabatlari.
1. Huquqiy norma va huquqiy tartibga solish
Har qanday jamiyatda moddiy ne’matlar ishlab chiqarish jarayonida odamlar bir-biri bilan muayyan ijtimoiy . Jamoatchilik bilan aloqalar va jamoa tuzilmalarida ishtirok etish: uyushmalar, korxonalar va boshqa tashkilotlar. Ushbu munosabatlar normal amalga oshirilishi uchun ularni tartibga solish, ya'ni odamlar va tashkilotlarning .
Bu avtomobil transporti faoliyatiga ham tegishli.
Avtotransport faoliyatining asosiy o'ziga xos shartlaridan biri shundaki, uning kundalik faoliyati transport jarayonining barcha ishtirokchilarining birgalikdagi harakatlarisiz mumkin emas:
- yuklarni tayyorlash (qadoqlash, kichik guruh va boshqalar) va transport tashkilotiga topshirish, uning harakatlanuvchi tarkibga o'z vaqtida yuklanishini ta'minlashi shart bo'lgan tovarlarni (jo'natuvchilarni) jo'natuvchi korxonalar, muassasalar va tashkilotlar;
- avtotransport korxonalari va tashkilotlari ( tashuvchilar ) yukning hajmi va xususiyatidan kelib chiqib, tashish uchun zarur bo'lgan transport vositalarining turlari va sonini belgilashi, jo'natuvchidan yukni qabul qilishi, transport vositasining harakatlanish yo'nalishini belgilashi shart; tashish vaqtida yukning xavfsizligini ta'minlash uchun undan oqilona foydalanish va o'z vaqtida yetkazib berish zarurligini hisobga olgan holda;
- tovarlarni qabul qiluvchi korxonalar, muassasalar va tashkilotlar (oluvchilar ) o'z manziliga kelgan tovarlarni o'z vaqtida qabul qilishlari, harakat tarkibini ma'lum (ba'zi hollarda uni qoldiqlardan tozalashlari) shart. yuk) va agar kerak bo'lsa, uni dezinfektsiya qiling.
Yo'lovchi tashishda transport korxonalari va tashkilotlari ham, yo'lovchilar ham qat'iy belgilangan huquq va majburiyatlarga ega.
Avtomobil transportining amaliy faoliyatiga ko'p minglab avtotransport korxonalari va tashkilotlari jalb etilgan, millionlab odamlar ish bilan ta'minlangan. Avtotransport xizmatlaridan ko'plab korxonalar, muassasalar, tashkilotlar va fuqarolar foydalanadi. Yuk , yoʻlovchi, bagaj va pochta joʻnatmalarini oʻz vaqtida olib oʻtish, yoʻlovchilarga madaniy xizmat koʻrsatishni , ularning xavfsizligini taʼminlash, tashilayotgan yuk va bagaj xavfsizligini taʼminlash, harakatlanuvchi tarkibdan oqilona foydalanish va transportni qisqartirish boʻyicha ishlarni toʻgʻri tashkil etish tabiiy. xarajatlar faqat transport jarayonining barcha ishtirokchilarining huquq aniq tartibga solish asosida mumkin. Bunga davlat tomonidan maxsus xulq-atvor qoidalarini belgilash orqali erishiladi, ular asosida transport faoliyati amalga oshiriladi. Bunday xulq-atvor qoidalari / huquqiy normalar deyiladi. Huquqiy normalarni bilish va ularga qat'iy rioya qilish transport faoliyatini to'g'ri va samarali tashkil etishning zaruriy shartidir.
Har qanday huquqiy norma, birinchi navbatda, jamiyatda, qoidasidirijtimoiy . Bu fuqaro yoki tashkilotdan o‘zini qanday tutishini talab qiladi ( ya’ni, muayyan harakatlarni amalga oshirish, ba’zan esa ulardan tiyilish) yoki ularga o‘z xohishiga ko‘ra harakatlarni amalga oshirish imkonini beradi.
Shunday qilib, huquqiy norma mavjud bo'lib, unga ko'ra avtotransport korxonalari va tashkilotlari o'zlarining xo'jalik ishlarini tizimli ravishda yaxshilash, tashish usullarini takomillashtirish va yuk tashish tannarxini pasaytirish va rentabellikni oshirish uchun qo'shimcha . Ushbu qoida avtotransport kompaniyalari uchun belgilaydimuayyan . Aksincha, agar yonuvchi va portlovchi moddalarni kabina yuki sifatida tashish mumkin emasligi aytilsa, bu yo'lovchi bunday harakatlardan o'zini tiyishi kerakligini anglatadi . Yo'lovchi o'z bagajining qiymatini e'lon qilish huquqiga ega bo'lgan huquqiy norma yo'lovchiga o'z xohishiga ko'ra harakat qilish imkoniyatini beradi .
Huquqiy norma odatda davlat tomonidan uning vakolatli organlari va boshqaruvi organlari shaxsida o'rnatilgan xulq-atvor qoidasidir. Binobarin, huquqiy normalar davlat - sifatidamajburiy fuqarolar, mansabdor shaxslar , korxona va tashkilotlar, davlat organlari va umuman olganda, ular uchun mo'ljallangan barcha fuqarolar va tashkilotlar uchun majburiydir.
Huquqiy norma umumiy xarakterdagi retseptlarni o'z ichiga oladi. Bu shuni anglatadiki, u biron bir aniq shaxsga emas, balki barcha fuqarolar va tashkilotlarga va uning ta'siri ostida bo'lgan barcha holatlarda mo'ljallangan. Masalan, agar huquqiy me'yorda yuk jo'natuvchilar avtomobillarni belgilangan muddatlarda yuklashlari shartligi ko'rsatilgan bo'lsa, unda bunday majburiyat umuman avtomobil transportidan foydalanuvchi Bu belgi huquqiy normani muayyan shaxsga qaratilgan va faqat unga tegishli bo'lgan boshqa huquqiy
Huquqiy norma umumiy xarakterdagi retseptlarni o'z ichiga olganligi sababli, u har doim uzoq muddatli yoki takroriy qo'llanilishi uchun mo'ljallangan.
Huquqiy norma orqali ijtimoiy munosabatlar ishtirokchilarining xulq-atvori ma'lum bir tarzda yo'naltiriladi , ikkinchisining normal , fuqarolar va tashkilotlarning huquqlarini amalga oshirish va majburiyatlarini bajarish. Demak, huquqiy norma ijtimoiy munosabatlarning tartibga soluvchisi hisoblanadi Shunday qilib, huquqiy normalar yordamida avtotransport korxonalarining bir-biri bilan, yuk jo'natuvchilar (yuk oluvchilar), yo'lovchilar, boshqa transport turlari korxonalari va boshqalar bilan munosabatlari tartibga solinadi.
Huquqiy normaning eng muhim xususiyati shundaki, uning ko'rsatmalari davlat tomonidan huquqbuzarliklardan himoya qilinadi. Mutlaq ko'pchilikda huquqiy normalar to'g'ri va vijdonan ijro etiladi. Shu bilan birga, qonun normalari talablarini bajarmaslik, lozim darajada bajarmaslik yoki boshqacha tarzda buzish holatlari mavjud . Keyin davlat o'z hokimiyati , boshqaruvi va boshqa organlari tomonidan huquqiy normani majburiy ijro etishga, shu jumladan huquqbuzarni javobgarlikka tortishga qaratilgan .
Shunday qilib, huquqiy normalarga quyidagi ta'rifni berishimiz mumkin. Huquqiy normalar - bu davlat tomonidan o'rnatilgan xulq-atvor qoidalari bo'lib , ular ijtimoiy munosabatlarni tartibga soluvchi va davlat himoyalanadiganmajburlash umumiy xarakterdagi davlat hokimiyati .
Do'stlaringiz bilan baham: |
