Avtomatlantirish va boshqaruv

Yaxlitlik  (integrallashganlik)  xususiyati.  Murakkab  tizimning  birorta 
elementini  ajratib  bo‘lmaydi.  Demak,  murakkab  tizimga  nisbatan  xususiy  tahlil 
emas, balki tizimli tahlilni amalga oshirish kerak, ya’ni har bir elementni tizimdan 
ajratmagan  holda  tahlil  qilish  lozim.  Tizimdan  ajralgan  element  o‘zining  muhim 
hususiyatlarini yo‘qotadi, tizim doirasida esa u o‘z xususiyat-larini saqlaydi. Bunga 
sabab, o‘sha elementning boshqa elementlar bilan bog‘liqligidir. 

---

172 
Bog‘liqlik  (kommunikativlik)  xususiyati.  Murakkab  tizimdagi  elementlar 
bir biri bilan har hil munosabatlarda bo‘lishadi. Agar ba’zi elementlar alohida bo‘lib 
qolib,  ularning  boshqa  elementlar  bilan  bog‘liqligi  aniqlanmasa,  tizim  haqidagi 
ma’lumot  to‘liq  bo‘lmaydi.  Agar  har  bir  elementning  boshqa  elementlar  bilan 
bog‘liqligi to‘g‘risidagi ma’lumot to‘liq aniqlansa, u holda tizim deterministik deb 
nomlanadi. 
Deterministik tizimlar ko‘pincha mexanika va matematika sohasida uchraydi. 
Ijtimoiy  tizimlar  esa deterministik bo‘lmaydi.  Murakkab tizimdagi  elementlar  bir 
biriga  nisbatan  ierarxik  yoki  boshqacha  holda  joylashgan  bo‘ladi.  Qaysidir 
elementlar tizimning yuqori pog‘onasida joylashgan bo‘lsa, boshqalari – quyi yoki 
parallel  pog‘onada  joylashgan  bo‘ladi.  Masalan,  uni-versitet  boshqaruvi  tizimida 
rektor element sifatida eng yuqori pog‘onada tursa, prorektorlar boshqa elementlar 
sifatida ikkinchi pog‘onada turishadi va xok.