Bog'liq Avtomatika va ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish asoslari (2)
Zamonaviy MICHS tarkibiga quyidagilar kiradi:
avtomatlashtirilgan transport-ombor tizimi (ATOT);
avtomatik asboblar tizimi (AAT);
avtomatik qirindilarni olib tashlash tizimi (AQOTT);
avtomatlashtirilgan sifatni ta’minlash tizimi (ASTT);
avtomatlashtirilgan ishonchlilik tizimi (AIT);
avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimi (ABT);
avtomatlashtirilgan dizayn tizimi (SAPR));
ishlab chiqarishni texnologik tayyorgarlikning avtomatlashtirilgan tizimi (std);
texnologik jarayonlarni boshqarishning avtomatlashtirilgan tizimi (ASUTP);
avtomatlashtirilgan operatsion ishlab chiqarishni rejalashtirish tizimi (ASOPP);
uskunalarni saqlash va hizmat ko’rsatishning avtomatlashtirilgan tizimi (ASSOO);
avtomatlashtirilgan ishlab chiqarishni boshqarish tizimi (ASUP).
Texnologik asosda GPP turli ishlab chiqarishlarda ikki guruhga bo’linishi mumkin.
BirinChi guruh MICHS yuqori darajada konstruktiv va texnologik o’xshashlik (yopiq mahsulot oilalarini qayta ishlash) bilan tavsiflangan tor doiradagi mahsulotlarning katta seriyasining yuqori ishlashi bilan ishlab chiqarish uchun mo’ljallangan. Misol uchun, turli xil, ammo yaqin namunaviy loyihalar uchun ishlab chiqarilgan namunaviy qurilishi tafsilotlari. Bunday texnologik muammolar moslashuvchan oqim liniyasi deb ataladigan MICHZ turini qo’llash orqali hal etiladi. Ushbu liniyada mahsulotlar texnologik marshrutga va ichki interstansial transport qurilmalariga mos keladigan ish joylari bo’yicha ma’lum bir marom bilan harakatlanadi. Mahsulot ishlab chiqarish siklini o’tkazish tartibi bu holatda texnologik marshrut va ushbu marshrutga mos uskunaning joylashuvi bilan bog’liq.
Ushbu turdagi MICHS uchun boshqa nomdagi mahsulotlarga o’tish uchun oqimni to’xtatish, mavjud zarbani qayta ishlashni yakunlash, jihozni to’xtatish, uni qayta tiklash va keyin yangi mahsulotlarni chiqarish uchun oqimni qayta ishga tushirish kerak. SHunday qilib, bir vaqtning o’zida moslashuvchan ishlab chiqarish liniyasida ishlab chiqarishda faqat bitta mahsulot bo’lishi mumkin.
Ikkinchi guruh MICHS keng nomenklatura mahsulotlarini ishlab chiqarish uchun mo’ljallangan, ishlatiladigan asbob-uskunalarning texnik hususiyatlari cheklangan, shuningdek, ishlab chiqarish xodimlarining ixtisoslashuvi va malakasi. Bunday MICHS katta texnologik xilma-xillik (ochiq mahsulot oilalarini qayta ishlash) bilan ajralib turadi.
Bunday holda, mahsulotni bir jihozdan ikkinchisiga o’zboshimchalik bilan o’zgarib turadigan marshrutda to’xtatib turish imkoniyati mavjud. Mahsulotlar harakati yo’nalishi va ularning ustidan texnologik operatsiyalar ketma-ketligi uskunalar joylashishiga bilan bog’liq emas, va (ishlab chiqarish majmuasi dizayn bosqichida) bir necha marta emas, balki ishlab chiqarish kompleksi va uskunalar yuklash jadvaliga ish rejasi bilan belgilanadi, va bir necha marta (muayyan mahsulotga nisbatan uning ishlash bosqichida). Bunday chiziqlar uchun turli xil mahsulotlarni qayta ishlashda bir vaqtning o’zida bo’lish mumkin va turli xil mahsulotlar uchun tegishli texnologik marshrutda qolish vaqtini, shuningdek, ushbu operatsiyalarning sonini majburiy moslashtirish talab qilinmaydi.
MICHZ ikkinchi guruh moslashuvchan avtomatlashtirilgan ishlab chiqarish va birlashmalari uchun moslashuvchan saytlar va korxonalar dan-turli ko’lamli texnologik majmualari, murakkabligi va avtomatlashtirish darajasini o’z ichiga oladi.
Bir-biri bilan bog’liq avtomatik transport va yuklash va tushirish qurilmalar bir qator avtomatik chiziqlar mahsulot ishlab chiqarish yopiq sikli bilan avtomatik murakkab. Avtomatlashtirilgan bo’limlar (sexlar) avtomatlashtirilgan ishlab chiqarish liniyalari, avtonom avtomatlashtirilgan komplekslar, avtomatik transport tizimlari, avtomatik saqlash tizimlari, avtomatik sifat nazorati tizimlari, avtomatik boshqaruv tizimlari va boshqalarni o’z ichiga oladi.