Avtomatika va ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish

Avtomat liniya deb, texnologik ketma-ketlikda joylashgan va umumiy tashish bosqichlari, vositalari, bilan ta’minlangan avtomatlashtirilgan tarzda sozlashdan boshqa operatsiyalarni bajaradigan mashinalar tizimiga aytiladi.

2.4-rasm. Tipaviy avtomat liniya’ning strukturaviy sxemasi.
Alohida mashinalarni ishchi sikllarini avtomatlashtirishda to’plangan tajribalardan so’ng, yangi yanada murakkab masalalarni xal qilishga kirishiladi. Bunday masalalardan biri ishlov berilayotgan detallarni dastgohlar aro tashishni avtomat tizimini yaratish bo’lib qoldi. Bu masala detalni bir ishchi mashinadan ikkinchisiga avtomatlashtirilgan tarzda uzatish bilangina bog’liq bo’lib qolmasdan. Bunda hamma ishchi mashinani ish ritmi, ularni bo’zi lishlarida hosil bo’lgan yo’qotishlarni har xiligi masalani yanada murakkablashtirib Yuboradi.
Bu bosqichda mashinalar tizimini boshqaruv tizimi shakllantiradi. Bunda kulachoklar, kulachokli vallar bilan boshqarish mumkin emas, shu sababli elektrik, elektron va gidravlik boshqaruv tizimlaridan foydalaniladi, xozirda kompyuterlar keng qo’llanilmoqda.
Avtomatlashtirishni ikkinchi bosqichida avtomatik nazorat tizimlari, jumladan dastgohni ishini o’zgartiradigan aktiv (faol) nazorat qo’llanilishi boshlanadi
Avtomatlashtirishning uchinchi bosqichi, sifatni boshqarish tizimlari, ishlab chiqarishni avtomatik boshqarish tizimlari va EXMlarni keng qo’langan holda avtomat bo’limlar, sexlar va ishlab chiqarish korxonasilar qurish bilan ishlab chiqarish jarayonini kompleks avtomatlashtirish bilan bog’liq. Kompleks avtomatlashtirishda Yuqori texnika bilan ta’minlangan ishlab chiqarish jarayonidavrini iloji boricha qisqartirish va ishlab chiqarishni avtomatlashtirilgan boshqarishni qo’llash muxim axamiyat kasb etadi.