Avtomatika asoslari va ishlab cнiqarisн jarayonlarini avtomatlasнtirisн

5.5. 
Avtomatik hisoblash uskunalari 
 
Hozirgi  kunda  elektromexanik  va  elektron  hisoblash  qurilmalari    ishlab 
chikarish  jarayonlarida  keng  qo‘llanilmoqda.  Ular  asosan  2  ta  guruhga  bo‘linadi: 
analogli  va  raqamli.  Analogli  hisoblash  uskunalarida  matematik  kattaliklar  fizik 
analoglar bilan hosil qilinadi (kuchlanish orqali). 
Raqamli  uskunalarda  matematik  kattaliklar  raqamli  formada  namoyon 
etiladi. Raqamli uskunalar tuzilishi jihatidan murakkab va kam hisoblash xatolikka 
ega.  Avtomatikada  asosan  analogli  hisoblash  uskunalari  qo‘llaniladi,  ya’ni  kirish 
va  chiqish  signalidagi  matematik  bog‘lanishni  hosil  qiladi.  Bu  holatda  hisoblash 
uskunalari (ХУ) topshirish elementlari (TO) funktsiyasini bajaradi va u taqqoslash 
organiga  (TO)  qo‘shiladi.  (5.7-rasm).  Bu  sxema  asosida  programmali  boshqarish 

---

 
74 
tizimlari ishlaydi. Boshqa holatlarda hisoblash qurilmalari (ХУ) taqqoslash organi 
(TO)  funktsiyala-rini bajaradi (5.8-rasm).