Avtomatika asoslari va ishlab cнiqarisн jarayonlarini avtomatlasнtirisн

 
2.7.2.1. Fotorezistorlar  
 

---

 
43 
Fotorezistor  –  yarim  o‘tkazgich  fotoelektr  asbob  bo‘lib,  bunda  foto 
o‘tkazuvchanlik  hodisasi  qo‘llaniladi,  ya’ni  optik  nurlanish  ta’sirida    yarim 
o‘tkazgichni elektr o‘tkazuvchanligi o‘zgaradi. Fotorezistorning tuzilishi quyidagi 
rasmda ko‘rsatilgan. 
 
 
 
2.24. rasm. Fotorezistorning tuzilishi (a) va ulanish sxemasi (b): 
1-plyonka yoki plastik 2-dielektr material. 
Asosiy kattaliklari:        
ф
I
S
ф
i

, 
 
                                        (2.26) 
Qorong‘ulik  qarshiligi  –  yoritilmagan  fotorezistorlarning  qarshiligi  qiymati 
teng diapazonga ega  R
k
 =10
2

10
9
 Om; 
Ishchi  kuchlanishi  –  ishchi  kuchlanish  qiymati    fotorezistor  o‘lchamlariga 
bog‘liq,  ya’ni  elektronlar  orasidagi  masofaga  bog‘liq  raviщda  1-1000  V  gacha 
tanlanadi.  
Shuni ta’kidlash kerakki, fotorezistorlarning kattaliklari, tashqi muhit ta’sirida 
o‘zgaradi.  Fotorezistorlar  afzalligi:  yuqori  sezgirligi,  nurlanishning  infraqizil 
qismida  qo‘llash  mumkinligi,  o‘lchamlari  kichikligi  va  doimiy  tok  va 
o‘zgaruvchan tok zanjirlarida qo‘llash mumkinligi.