Avtomatika asoslari va ishlab cнiqarisн jarayonlarini avtomatlasнtirisн



Download 8,51 Mb.
Pdf ko'rish
bet184/206
Sana30.12.2021
Hajmi8,51 Mb.
#91822
1   ...   180   181   182   183   184   185   186   187   ...   206
Bog'liq
avtomatika asoslari va ishlab cniqarisn jarayonlarini avtomatlasntirisn

ILOVALAR 
1-ilova  
Funktsional sxemalarda asbob va vositalarning shartli grafik 
belgilanishlari 
 
№ 
Nomlarishi 
Shartli belgilanishi 
Izoh 

Texnologik quvurlar va  apparatlarda 
o‘rnatiladigan 
birlamchi 
o‘zgartirgichlar  (o‘lchov,  rostlash, 
nazorat) va boshqalar 
                      Ø10 
 
 
                          10 
 
15 

Shit 
va 
boshqarish 
pultlarida 
o‘rnatiladigan 
birlamchi 
o‘zgartirgichlar 
                      Ø10 
 
 
 
 
 
 
                          
10 
15
 

Ijrochi mexanizm 
 
 
 
 
 
 
            
            

                        
 
                                                                                                                                                                                                                                                                                     
 

Rostlovchi organni ochadigan ijrochi 
mexanizm 
 
 
 
 
 
 
                           5
 

Rostlovchi 
organni 
berkitadigan 
ijrochi mexanizm. 
 
 
 
 
 

Rostlovchi 
organni 
o‘zgarmas 
holatda 
saklaydigan 
ijrochi 
mexanizm 
 
 
 
 
 

Qo‘shimcha  qo‘l  yuritmali  ijrochi 
mexanizm 
 
 
 
 

Aloqa liniyalari 
 
 
 
 

Aloqa 
liniyalarini 
bog‘lanishsiz  
kesishishi 
 
 
 
 
10 
Aloqa 
liniyalarini 
bog‘lanishli 
kesishishi 
 
 
 
11 
Rostlash organi 
 
                            3  
 
 
 


 
221 
 
2-Ilova 
Avtomatikaning funktsional sxemalarida o‘lchanadigan kattaliklarni xarfli 
belgilanishlari va asboblarning bajaradigan funktsiyalari 
 
Harfli 
belgilanishi 
O‘lchanadigan kattalik 
Asbob bajaradigan 
funktsiya 
Izoh 


Signalizatsiya 
 
 


Rotlash, boshqarish 
 
 

Zichlik 
 

Farq,  o‘zgarish 

Har qanday elektr kattalik 

 

Sarf, miqdor 
 

Nisbat, qism 

O‘lchov, holat, harakat 
 

 

Qo‘l bilan ta’sir 

O‘lchanayotgan 
kattalikni yuqori 
qiymati 


Ko‘rsatish 
 
 

Avtomatik qayta qo‘shgich 
 

 

Vaqt,  vaktli programma 
 

 

Sath 

O‘lchanayotgan 
kattalikni pastki 
qiymati 

Namlik 

 

Bosim, vakuum 
 

 

Sifat, tarkib va 
kontsentratsiya 

Jamlash vaqti 
bo‘yicha 
qo‘shish 

Radioaktivlik 
 
Qayd qilish 
 

Tezlik, chastota 
 
 
 

Harorat 
 
 
 

Qovushqoklik 
 
 

Massa (og‘irlik) 
 
 

Bir nechta har xil 
o‘lchanayotgan kattalik 
 
 

Taklif etilmaydigan zahira 
harf  
 
 
B,N, O,Y,Z 
Taklif etiladigan zahiradagi 
xarflar 
 
 
 


 
222 
3-Ilova 
Printsipial sxemalarda ayrim elementlarning grafik shartli belgilanishi 
 
Elementning 
nomlarishi 
Shartli grafik 
belgilanish 
Elementning 
nomlanishi 
Shartli grafik 
belgilanishi 
Sim, tarmoq, kabel 
 
O‘zgaruvchan 
tokli 
elektromagnit 
 
Simlarning 
kesishuvi 
 
Generator 
 
Simlarning elektr 
ulanishi 
 
Transformator  
a) o‘zakli 
b) o‘zaksiz 
           
 
Elektr energiya 
manbai 
 
Kuch 
transformatori 
 
Kuchlanishni 
o‘zgartiruvchi 
transformator 
 
Tokni 
o‘zgartiruvchi 
transformator 
 
Vilka, shteker 
 
O‘chirgich, 
rubilnik kontakt, 
kalit, ajratkich 
 
Razetka, uya 
 
Avtomatik 
o‘chirgich 
 
Ajratkich 
 
Boshqarish 
tugmasi 
 
Klemma 
 
Vaqt davomida 
ishlovchi kalitlar 
a) qo‘shishga 
b) ajratishga 
 
Gerkon (germetik 
kalit) 
 
Tranzistor 
 
Klemmalar 
to‘plami 
 
Fototranzistor 
 
Transormator yoki 
drossel cho‘lg‘ali  
 
Tiristor 
 
 
 
Stabilitron 
 
Mantiqiy 
(mantiqiy) 
element 
 
Tunelli diod 
 
 
Fotodiod, 
fotorezistor 
 
 
Saqlagich 
(predoxranitel) 
 
Diodli optron 
 
 
 
Doimiy rezistor  
 
Ajratuvchi kalit 
 


 
223 
 
O‘zgaruvchan 
rezistor  
 
 
 
 
Qo‘shuvchi kalit 
 
Doimiy sig‘imli 
kondensator  
 
Yuklanishda 
avtomatik qaytish 
kontakti 
 
 
Elektrolidli 
kondensator 
 

Elektromagnit 
ustunasining 
g‘altagi 
 
 
 
 
O‘zgaruvchan 
sig‘imli 
kondensator 
 
Issiqlik relesining 
g‘altagi 
 
 
 
Diod 
 
Issiqlik relesining 
kontakti 
 
 
                        KK2 
Mikrosxemadagi 
kuchaytirgich 
 
Ishga tushirish 
kontakti 
 
 
                           SB1 
Bosh kurilmalar 
Teleboshkarish 
 
Raqamli 
hisoblovchi 
voltmetr 
 
Uzluksiz 
registratsiyali 
voltmetr 
 
Elektr o‘lchash 
asboblari 
 
 
Elektromagnitli 
mufta 
 
 
Razryadlovchi 
 
Nazorat lampasi 
 
Qo‘ngiroq 
 
  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
224 
4-Ilova 
Printsipial sxemalarda elementlar va vositalarning shartli harf-raqam 
belgilanishlari
 
 
Bir harfli 
kodi 
Elementlar va vositalar 
turining guruhi 
Element va vositalar turlari 
Ikki harfli 
kodi 





Qurilma (umumiy 
belgilanishi) 
Tok rostlagichi  
AA 

Birlamchi o‘zgartgichlar 
Blok rele  
AK 
 
 
Qattiq gapirgich 
VA 
 
 
Magnitostriktsion element 
VV 
 
 
Detektor 
VD 
 
 
Selsin – qabul qilgich 
VYe 
 
 
Selsin – datchik 
BG 
 
 
Telefon 
BF 
 
 
Termopara, issiqlik datchigi 
BK 
 
 
Fotoelement 
BL 
 
 
Mikrofon 
BM 
 
 
Bosim datchigi 
BP 
 
 
P’ezoelement 
BQ 
 
 
Tezlik datchigi 
BV 
 
 
Aylanish chastotasi datchigi 
BR 

Kondensatorlar 
Kondensatorning kuch batareyasi 
CB 

Mantiqiy elementlar, 
mikrosxemalar 
Kondensatorlar bloki 
CG 
 
 
Ma’lumotlarni saqlash qurilmasi 
DS 
 
 
Integral – analogli sxema 
DA 
 
 
Integral – raqamli sxema 
 
DD 

Har xil elektr elementlar 
(yoritish va qizdirish 
elementlari) 
Yoritish lampasi 
HL 

Razryadniklar, saqlagich 
(predoxranitel) va himoya 
vositalari  
Qizdirish elementi 
EK 
 
 
Ortiqcha yuklanishdan himoya 
elementlari 
FV 
 
 
Birdan ta’sir qilish tokidan himoya 
elementi 
FA 
 
 
Inertsion ta’sirli tokdan himoya 
elementi   
FP 
 
 
Saqlagich (Predoxranitel)  
 
FV 
 
 
Razryadli element 
 
FR 

Generatorlar va energiya 
ta’minot manbalari 
Batareyalar 
GB 

Indukatorli va signal 
elementlari 
Ovoz signali asbobi  
HA 


 
225 
 
 
Simvolli indikator 
HG 
 
 
Yorug‘lik signali asbobi  
HL 

Rele, kontaktorlar va 
puskatellar 
Ko‘rsatish relesi 
KH 
 
 
Tok relesi 
KA 
 
 
Elektr issiqlik relesi 
KK 
 
 
Kontaktor, magnitli ishga 
tushirgich 
KM 
 
 
Vaqt relesi 
KT 
 
 
Kuchlanish relesi 
KV 

Asboblar 
Ampermetr 
PA 
 
 
Impulsli schetchik 
PC 
 
 
Chastota o‘lchagich 
PF 
 
 
Ommetr 
PR 
 
 
Reaktiv energiya schetchiki 
PK 
 
 
Aktiv energiya schetchiki 
PJ 
 
 
Yozish instrumenti 
PS 
 
 
Soat, vaqt o‘lchagich 
PT 
 
 
Volmetr 
PV 
 
 
Vattmetr 
PW 

Vыklyuchatel va 
raz’edinitellar 
Avtomatik vыklyuchatel 
QF 
 
 
Raz’edinitel 
QK 
 
 
Korotkozamikatel 
QS 

Rezistorlar 
Termorezistor 
RK 
 
 
Potentsiometr 
RP 
 
 
O‘lchov shunti 
RS 

Kommutatsion uskunalar, 
signalizatsiya va o‘lchovlar 
Vыklyuchatel  
SA 
 
 
Knopkali vыklyuchatel 
SB 
 
 
Avtomatik vыklyuchatel 
SF 
 
 
Sath vыklyuchateli 
SL 
 
 
Bosim vыklyuchateli 
SP 
 
 
Holat vыklyuchateli 
SQ 
 
 
Burlak tezligi vыklyuchateli 
SR 
 
 
Harorat vыklyuchateli 
SK 

Transformatorlar, 
avtotransformatorlar 
Tok transformatori 
TA 
 
 
Kuchlanish transformatori 
TV 

Aloqa uskunalari 
Modulyator 
UB 
 
 
Demodulyator 
UR 
 
 
Diskriminator 
UJ 

Elektrovakuumli va yarim 
o‘tkazgichli asboblar 
Diod, stabilitron 
VD 
 
 
Elektrovakuumli asbob 
 
VL 
 
 
Tranzistor 
VT 

Liniyalar va Yu4 (SV4) 
elementlari  
Antenna 
WA 

Kontaktli bog‘lanishlar 
Sirpanish kontakti 
XA 


 
226 
 
 
Shtirli rezyum bog‘lanishi 
XP 
 
 
Gnezdoli rezyum bog‘lanishi 
XS 
 
 
Sinov gnezdosi 
XSG 

Elektromagnit yuritmali 
mexanik qurimalar 
Elektromagnit 
YA 
 
 
Elektromagnit yuritmali tormoz 
YB 
 
 
Elektromagnit yuritmali mufta 
YC 
 
 
Elektromagnit patron yoki plita  
YH 

Download 8,51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   180   181   182   183   184   185   186   187   ...   206




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish