Avtomatika asoslari va ishlab cнiqarisн jarayonlarini avtomatlasнtirisн

 
2.5-rasm. Tenzometrik datchikning tuzilishi (a)  
va tavsifnomasi (b). 
 
2.4. Elektromagnitli va sig‘im datchiklari 
 
2.4.1.  Induktiv va transformator datchiklari 
 
 
Elektromagnitli  datchiklar  sodda  tuzilishi  va  puxtaligi  bilan  avtomatika 
tizimlarida keng miqyosda qo‘llanib kelinmoqda. Elektromagnitli datchiklar kirish 
kattaligini  o‘zgarishi  bo‘yicha  induktiv,  transformator  va  magnitoelastik  turlariga 
bo‘linadi. 
  
Induktiv  va    transformator    datchiklarning  (2.6  -  rasm)  ishlash    printsipi 
po‘lat  yakorning  holati  o‘zgarganda  po‘lat  o‘zakli    cho‘lg‘amning  induktivligi 
o‘zgarishiga asoslangan. 
 
Induktiv  va  transformator  datchiklari  o‘zgaruvchan  tok  zanjirlarida  ishlab, 
mikronning  o‘ndan  bir  qismidan  to bir necha santimetrgacha  bo‘lgan harakatlarni 
o‘lchaydi va  ularni nazorat qiladi. 
Oddiy induktiv datchikning sxemasi  va  uning  statik tavsifnomasi   2.6,a)- 
rasmda  ko‘rsatilgan. Datchikning  kirish  kattaligi havo  bo‘shlig‘i bo‘lib, chiqish 
kattaligi I
a
. ikkilamchi  asbobdagi tok bo‘ladi. I
a   
qiymati cho‘lg‘amning  induktiv 
qarshiligi hamda o‘lchov  asbobining aktiv  qarshiligiga  bog‘liq.  Cho‘lg‘amning  
induktivligi  ikkita  havo    bo‘shlig‘ini  hisobga      olgan    holda  quyidagi  tenglama 
orqali ifodalanadi: